Document dla fej cristian-a/La Stra dël Pelerin/Capìtol 23

Artorn

---

Prima pàgina

La Stra dël Pelerin

Capìtol: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27

23. Ël Teren dl'Ancantament

Peui i l’ha vëddù an mè seugn che lor a son andàit anans fin-a a rivé a un pais ëstravis, dont l’aria a fasìa vnì ai viagiator na sugnolensa ch’a l’era malfé a vince. Parèj, Sperante a l’ha comensà a sent-se tant fiach che a l’avrìa vorsù mach butesse a deurme. Alora a l’ha dit a Cristian: “I comenso a esse ansugnochì tant che i peudo gnanca ten-e j’euj dovert. Butomse a cogé sì e foma ‘n sugnèt”.

Cristian: “Ėd gnun-a manera! A-i è l’arzigh ch’i podroma pì nen dësvijesse!”.

Sperante: “Përchè, mè frel? La seugn ëd col ch’a travaja a l’é doss^[1]. Is sentiroma mej se mach i podoma fé ‘n sugnèt”.

Cristian: “Arcòrdes-tu nen lòn che un dij bërgè a l’avìa dine cand ch’a l’avìa avertine ‘d fé motobin d’atension ant ël Teren dl'Ancantament? I l’oma nen da deurme coma j'àutri, ma vijé e sté moderà^[2].

Sperante: “I arconòsso mia colpa. Sìi fussa stàit ambelessì daspërmì, i l’avrìa dormì e peui trovame an privo ‘d mòrt. I vëddo che lòn che ‘l sagi a l’avìa dit a l’é ver: “Mej esse an dòi che un da sol”^[3] Toa companìa a l’è na misericòrdia për mi - e ti ‘t l’avras na bon-a arcompensa për tò sfòrs”. “Alora, foma parèj,” a l’ha dit Cristian, “për evité d’andurmisse an cost leugh-sì, foma na san-a dëscussion”. “Con tut mè cheur”, a l’ha dit Sperante.

Cristian: “Da ‘ndova podrìo-ne comansé?

Sperante: “Là ‘ndova Nosgnor a l’ha comensà con nojàutri. Për piasì, comensa ti”.

Cristian: “An prim leugh i’t cantrai costa canson: ‘Cora che ij sant a dvento ansugnochì, lass-je vnì sì e sté a sente coma costi doi pelerin a parlo an tra ‘d lor. Parèj a podran ten-a dovert ij sò euj mes-andurmì e ansopì. La companìa dij sant, s’a l’é bin gestìa, a peul tenje dësvij e lolì malgré l’anfern”.

La testimoniansa dë Sperante

Peui Cristian a l’é anandiasse a dì: “I’t ciamrai na ròba: com é-lo che ’t l’has pensà la prima vira d’antraprende cost pelerinage?”.

Sperante: “Ti ‘t veule dì com a l’é che la prima vira i l’hai comensà a pensé al bin ëd mia ànima?”.

Cristian: “Si, propi lolì”.

Sperante: “Mi i seguitava për un temp longh a d’avèj piasì ‘d cole ròbe van-e ch’as vendìo a nostra fera. Cole ròbe-lì, adess i chërdo che s’i l’avèissa seguità a deje ‘d valor, a l’avrìo bin tòst fame nié ant la përdission e ant la dëstrussion!”.

Cristian: “Lòn ch’a l’ero cole ròbe-lì?”.

Sperante: “Tùit ij tesòr e le richësse dël mond. Am piasìa motobin d’amuseme ant ël fé ribòta, bèive, sgiurassé, busiardé, comëtte d’impurità, violé ‘l saba e vìa fòrt, tute ròbe ch’a pòrto a la dëstrussion ëd l’ànima. A la fin i l’hai trovà, cand che i sentìa e i considerava ‘d còse divin-e, cole ch’i sentìa da ti e da l’amà Fidelin (ch’a l’é stàit butà a mòrt për soa fede e soa vita santa a la Fera ‘d Vanità) che l’arzultà darié ‘d coste còse a l’é la mòrt! Përché a son prope coste le còse ch’a tisso l'ira ‘d Nosgnor sij fieuj dla dzubidiensa^[4]!”.

Cristian: “Ses-to tombà tut sùbit sota ‘l podèj ‘d costa convinsion?”.

Sperante: “Nò, al prinsìpi i j'era pa dispòst a conòsse ‘l mal dël pecà, nì la danassion ch’a arzulta dal comëtte ‘l pecà. Pitòst, cand che a l’inissi i l’avìa anandiame a esse socrolà da la Paròla, i l’hai sërcà ‘d saré j’euj ‘dnans a cola lus”.

Cristian: “Ma cola ch’a l’era la càusa ‘d toa resistensa a le prime operassion dlë Spirit beà dzora ‘d ti?”.

Sperante: “Vàire a në j’ero le càuse. Prim, i j’era gnorant che lolì a l’era l’euvra ‘d Nosgnor dzora ‘d mi. I l’avìa mai pensà che Dé a ‘ncamin-a la conversion d’un pecator për ël mojen ëd convinsion ëd pecà. Second, ël pecà a l’era ‘ncora motobin doss a mia carn - e i j’era arbutù a chitelo. Ters, i savìa pa coma slontaneme dai mè vej amis - soa presensa e assion ëd lor a l’ero tan desideràbil për mi. A la fin, mie convinsion ëd pecà a l’ero motobin fastidiose e ch’a s-ciancavo ‘l cheur, ch’a podìa gnanca soporteje”.

Cristian: “Alora, coma ch’a smija, ti ‘t l’avìe dësbarassate ‘d toe convinsion ëd pecà. É-lo parèj?”.

Sperante: “Pròpi parèj - ma lor a vnisìo sèmper torna an mia ment e am fasìo sente sèmper pì ambarassà”.

Cristian: “Dime, lòn ch’a l’era ch’at fasìa sempe vnì an ment ij tò pecà?”.

Sperante: “Motobin ëd còse, coma, (1) cand che mi i rëscontrava për la stra n’òm divòt; o (2) se mi i sentìo cheidun ch’a lesìa la Bìbia; (3) se mia testa a comensava a feme mal; o (4) s’i vnisia a conossensa che cheidun dij mè vzin a l’ero dventà malavi; (5) s’i sentìa le campan-e soné a mòrt; o (6) s’i pensava ch’i sarìa mòrt mi; (7) s’i vnisìa a conossensa che cheidun a l’era mòrt a l’improvista; (8) ma dzortut cand ch’i pensava che mi i sarìa stàit sogetà al giudissi ‘d Dè!”.

Cristian: “E has-to mai pensà che, che për un ëd costi métod, cand che la convinsion ëd pecà at frapava, che ti ‘t l’avrìe podù dësbarassete da la colpa dël pecà?”.

Sperante: “Nò, nen mi, përchè tut lolì as tnisìa strèit a mia cossiensa. E peui, se mach i pensava d’artorné al pecà - bele se mia ment a-j fasìa oposission - a l’era ‘n torment dobi për mi”.

Cristian: “Antlora, còsa ch’it l’has fàit?”.

Sperante: “I l’hai fàit cont ch’i l’avrìa dovù sforseme ‘d mijoré mia vita, përchè i pensava che, an difet, i sarìa stàit ëd sicur danà”.

Cristian: “Anlora ti ‘t l’avìe provà a ‘rmendé toa vita, nen vera?”.

Sperante: “Si, i l’hai provà a sté lontan nen mach dai mè pecà, ma ‘dcò da le companìe grame. Peui i son ancaminame a pratiché ij dover ëd na religion - coma preghé, lese, aringreteme dël pecà, dì la vrità ai mè vzin, e vìa fòrt. Tute ste còse i l’hai faje, ansema a motobin d’àutre. A son tròpe adess d’arcordess-ne”.

Cristian: “Alora tut lolì, ha-lo fate bin?”.

Sperante: “Si, për un pò - ma col temp mie convinsion inchietant a son tornà a sfoghesse dzora ‘d mi, malgré tùit ij me tentativ d’arformé mia condòta”.

Cristian: “Coma ch’a l’é possibil? L’avìes-to pa arformà tyoa condòta?”.

Sperante: “A-i era vàire còse ch’a l’han portame a coste convinsion, dzortut ëd dìt coma costissì: “I soma tùit anfëttà e antamnà dal pecà. Fin-a ij nòstri mej ësfòrs, dë 'dnans ëd ti, a son nen d'àutr che 'd pate anflà 'd grassa^[5]”; “A-i é gnun, an efet, ch'a podrìa fesse diciaré giust da Nosgnor përchè a l'avrìa fàit lòn ch'a la Lege a comanda. La Lege an fa mach vëdde vàire ch'i soma ‘d pecator”^[6]; “Cand ch’i l’avreve fàit tut lòn che Nosgnor a l’ha comandave, dì: ‘I soma ‘d sërvidor ch’a mérito gnun-e làude: i l’oma mach fàit lòn ch’i l’avìo da fé”^[7]; ansema a vàire d’àutri dit parija. Për lòn i l’hai anandiame a rasoné an mi midem parèj: se TUTE mìe euvre ‘d giustissia a son nen d'àutr che 'd pate anflà 'd grassa, e se, con j’euvre dla lege, GNUN a peul esse giustificà, e se, cand ch’i l’oma fàit TUT nòst dover, i soma ancora ‘d servitor ch’a mérito gnun-e làude - alora a l’é na folairà ‘l pensé ‘d vagnesse ‘l Cel an osservand la lege. I l’avìa peui ‘ncora arfletù: se n’òm a ‘mbaron-a un débit ëd sent sterlin-e da ‘n negossiant e da ‘nlora a paga tut lòn ch’a cata, se ‘l vèj débit a resta ancora nen saldà ant ël registr - ël negossiant a lo siterà an giudissi për col débit e lo farà campé ‘n përzon fintant ch’a pagherà l’ampòrt antregh^[8]”.

Cristian: “Com é-lo ch’it l’has aplicà tut sossì a ti midem?”.

Sperante: “Beh, i l’hai pensà an tra mi e mi: Con ij mè pecà i l’hai ambaronà un gran’ débit ant ël Lìber ëd Dè - e tùit ij mè sfòrs d’arformassion a podran pa paghé col débit. Donca, ëdcò con mie emendassion moral i sarai mai liberà da cola danassion che mie trasgression precedent ancora a meritavo”.

Cristian: “Cola-lì a l’é n’aplicassion bon-a. Va anans”.

Sperante: “N’àutra ròba ch’am sagrinava, fin-a dal moment ëd mè armendament recent, a l’é che s’i bèico da vzin qualsëssìa còsa ch’i faso, i-i vëddo ancora ‘d pecà, dij pecà neuv, ch’as mës-cio con mie mej euvre. Parèj i son forsà a concludne che, malgré la bon-a opinion ch’i l’avìa ‘d mi midem e ij mè dover, i l’hai comëttù assé ‘d pecà ant un dover da mandeme drit a l’Anfern - ëdcò ant ël cas che mia vita passà a fussa stàita sensa difet!”.

Cristian: “E còsa ‘t l’has fàit, antlora?”.

Sperante: “Fàit? I savìa nen lòn ch’i dovèissa fé, fin-a tant ch’i l’hai scambià chèich pensé con Fidelin - përchè nojàutri doi is conossìo bin. Chiel a l’ha dime che a meno che i l’avèissa podù oten-e la giustissia da n’òm ch’a l’avìa mai pëccà - nì la giustissia mia, nè cola dël mond antregh, a l’avìa podù salveme”.

Cristian: “E l’has-to pensà che chiel a l’avèissa dite la vrità?”.

Sperante: “Se chiel a l’avèissa dime lolì mentre che ‘ncora i j’era compiasù e sodisfàit ëd mie armendassion, i l’avrìa dije che chiel a ‘era ‘n folitro a deme col sò consèj. Ora, contut, sicoma ch’i vëddo mè eror e ‘l pecà ch’a resta tacà fin-a a mie euvre pì bon-e, i son ëstàit forsà a ‘mbrassé soa opinion.

Cristian: “Cand che lolì a l’é state sugerì la prima vira, has-to pensà ch’a podèissa esiste Cheidun, ch’as peul disse an vrità ch’a l’avèissa mai comëttù ‘d pecà?”

Sperante: “I l’hai da amëtte che, an sle prime, soe paròle a më smijavo stravise, ma pòch a pòch, an mie conversassion con chiel, i son rivà a la pien-a përsuasion.

Cristian: “Has-to ciamaje a Fidelin chi ch’a fussa col Òm e coma ch’as peul esse giustificà grassie a Chiel?”.

Sperante: “Si, e chiel a l’ha dime ch’as trata dël Signor Gesù, ch’a l’é astà a la drita dël Dé altissim. E parèj Fidelin a l’ha dime che i l’avìa da manca che Chiel am giustifichèissa, fidand-me a lòn che Chiel midem a l’ha fàit durant Soa vita an sla tèra - e lòn che Chiel a l’ha patì mentre ch’a ‘era stàit pendù a la cros. I l’hai peui ciamaje cola ch’a l’é la manera che la giustissia ‘d col Òm a podèissa dventé d’efet sicur për giustifiché cheidun dë ‘dnans a Dè. Chiel a l’ha rëspondume ch’a l’era ‘l Dé potent e che sia Soa vita che Soa mòrt a l’era nen për Chiel midem, ma për mi, ch’a sarìa stame dàita l’atribussion, s’i l’avèissa mi chërdù an Chiel”.

Cristian: “Còsa ch’it l’has fàit anlora?”.

Sperante: “I l’hai fàit n’obiession contra mia fede - përchè i pensava che Chiel a fussa pa dispòst a salveme”.

Cristian: “E còsa che Fidelin a l’ha dite, anlora?”.

Sperante: “A l’ha cissame a ‘ndé da Chiel e vëdde. E mi i l’hai dije che lolì a sarìa stàita na presunsion, ma a l’ha rëspondume: ‘Nen parèj, përchè mi i l’era stàit anvità a ven-e. Peui Fidelin a l’ha dame ‘n Lìber ëd Gesù, ch’a conten Soe paròle mideme, e lolì për ancorageme a nen feme ‘d sagrin e d’andeje. A l’ha ‘dcò dime a riguard ëd col Lìber, che fin-a minca ‘n segn ëd l’ortografìa ëd cole paròle a stan pì freme che ‘l Cel e la tèra. Peui i l’hai ciamaje lòn ch’i l’avèissa dovù fé cand ch’i sarìa andàit da Chiel. A l’ha dime ch’i l’avìa da supliché ‘l Pare an sij mè genoj, con tut mè cheur e ànima, ch’am arvelèissa ‘l Signor Gesù. Pì ‘d lòn i l’hai ciamaje coma ch’i l’avèissa da presenteje mia arcesta? E chiel a l’ha dit: ‘Và e ti’t trovras Chiel astà an sël tròno dla misericòrdia, anté Chiel a resta për tut l’ann, për dé ‘l përdon e la  remission dij pecà a coj ch’a-i ven-o. I l’hai dije che mi i savìa pa còsa dije cand ch’i sarìa andàit da Chiel. E chiel a l’ha comandame ‘d dì cheicòsa parèj: ‘Nosgnor! Përdonme, ch’i son un pecador^[9] e fà ch’i conòssa e chërda an Gesù Crist, Përché i vëddo che se Chiel a l’avèissa pa provëdume Soa giustissia përfeta, o s’i l’avèissa pa fiusa an Soa giustissia, antlora i sarìa dël tut possà vìa.

‘Signor, i l’hai sentù che Ti ‘t ses un Dé ‘d misericòrdia, er it l’has ëstabilì che Tò Fieul Gesù Crist a l’ha da esse ‘l Salvator dël mond; e pì ‘d lòn che ti’t ses dispòst a smonlo a un pòver pecator com’i lo son - e i son pròpi ‘n pòver pecator. Signor, compias-te ‘d magnifiché Toa grassia ant la salvëssa ‘d mia ànima për Gesù Crist Tò Fieu. Amen’”.

Cristian: “E l’has-to fàit lòn ch’a l’ha ciamate ‘d fé?”.

Sperante: “Sicura, e i l’hai përnunsialo vàire vire!”.

Cristian: “E ‘l Pare a l’ha arvelate peui Sò Fieul?”.

Sperante: “Nen a la prima vira, nen a la sconda, nen a la tersa, nen a la quarta, nen a la quinta, e gnanca la sesta vira”.

Cristian: “Còsa l’has-to fàit anlora?”.

Sperante: “I savìa pa pì còsa fé”.

Cristian: “At t’é mai vnute an ment d’arnunsié a preghé?”

Sperante: “Oh si, vàire vire!”.

Cristian: “E cola ch’a l’era la rason ch’it l’has mai chità ‘d preghé?”.

Sperante: “I chërdìa ch’a l’era vera lòn che Fidelin a l’avìa dime, visadì che sensa la giustissia dël Crist - gnanca ‘l mond antregh a l’avrìa podù salveme. A lé për lòn che i pensava che se i chito ‘d preghé i sarìa mòrt - ma i podrìa mai meuire al tròno dla grassia. Anlora cost pensé a l’é vnume an ment: “Se a bëstanta, spetla, përchè a vnirà sicura, e a tarderà pa^[10]]’. Parèi i l’hai seguità a preghé fin-a tant che ‘l Pare a l’ha arvelame Sò Fieul”.

Cristian: “E coma ch’a l’ha arvelatlo?”.

Sperante: “I l’hai pa vëddulo con ij mè euj dël còrp, ma con l’euj ëd mè antendiment. A l’è capità an costa manera-sì: Un dì ch’i j’ero pitòst trist, fòrse pì trist che an tuti j’àutri moment ëd mia vita. Costa tristëssa a l’ha fala s-ciodé na vision arnovà dl’inmensità e meschinità dij mè pecà. Mentre donca i më spetava nen d’àutr che l’Anfern e la danassion eterna ‘d mia ànima, tut sùbit i l’hai vëddù ‘l Signor Gesù ch’a l’è calà dal Cel e ch’a l’ha dime: “Chërdje al Signor Gesù Crist, e ‘t saras salv”^[11]. ‘Ma,’ i l’hai replicà: ‘Signor mi i son un pecator afros, un pecator motobin afros’. E Chiel a l’ha replicà: ‘Tut lòn ch'it l'has da manca a l'é mia grassia e nen da pì’^[12]. Anlora i l’hai dit: ‘ma Signor, lòn ch’a veul dì chërde?’. Alora i l’hai arcordame col dìt ch’a dis: ‘I son mi 'l pan ëd la vita: col ch'a ven da mi a l'avrà pì nen fam; e col ch'a chërd an mi a l'avrà mai pì sèj^[13]’ e i l’hai capì che chërde e vnì a j’ero l’istessa ròba; e che col ch’a ven, visadì, col che ‘d tut cheur e sentiment a fà apel a la salvëssa an Crist, col-lì a l’ha chërdù an Crist përdabon. Alora a l’é vnume pròpi da pioré da la comossion e i l’hai ciamaje ancora: ‘Ma Signor, podrìa-lo mai un pecator meschin coma ch’a lo son mi, esse acetà da Ti e esse salvà da Ti?’. Anlora i l’hai sentilo ch’am disìa: ‘Tuti coj che mè Pare am dà, a vniran da mi, e gnun ch'a ven-a a mi i lo manderai mai vìa^[14]’. Peui i l’hai dije: ‘Ma com é-lo Signor, che, an ëvnisend a Ti, i peudo pensé a Ti coma ch’as deuv e che mia fede a peuda giustament esse butà an Ti?’. E Chiel a l’ha dit: ‘Gesù Crist a l’é vnùit an cost mond për salvé ‘d pecator^[15]’, ‘A l’é 'l Crist ch’a l’ha compì 'l propòsit che la Lege a l’era destinà. A l’é për lòn ch’a son considerà giust dë 'dnans a Nosgnor tuti coj ch’as fido an chiel^[16]’; ‘A l'era stàit butà a mòrt për ij nòstri pecà e a l'é arsussità për rend-ne përson-e giuste dë 'dnans a chiel^[17]’; ‘Chiel a l'ha liberane dai nòstri pecà spantiand sò sangh për nojàutri^[18]’; ‘A-i é un Dé sol, e un sol Antërmediari an tra j’òm e Nosgnor, visadì l’òm Gesù Crist^[19]'; ‘A l'é për lòn che chiel a peul, na vòlta e për sèmper, salvé coj ch'a s'avzin-o a Nosgnor për sò mojen. Chiel a viv për sèmper për antërcede a pro 'd lor^[20]’. Da tut lolì, i son ëvnùit a la conclusion che i l’hai da sërchè mia giustissia an Soa përson-a, e l’espiassion dij mè pecà an Sò sangh. Peui che lòn che Chiel a l’ha fàit in ubidiensa a la lege ‘d Sò Pare, e an sogetand-se a la pen-a ch’a prevëd, a l’era pa për Chiel, ma për col ch’a l’arsèiv për soa salvëssa, e i l’oma da ess-ne arconossent. Ant col moment-lì mè cheur a l’é ampinisse ‘d gòj e ij mè euj ëd lerme. Antlora i l’hai sentì ‘d voleje bin al Nòm, a la dutrin-a e a tuti coj ch’a j’aparten-o, ël pòpol ëd Gesù Crist”.

Cristian: “Cola-lì a l’é stàita sicur n’arvelassion ëd Crist an toa ànima! Ma dime adess an particular, che d’efet cost rëscontr a l’ha avù dzora tò spirit”.

Sperante: “Prim, a l’ha fame vëdde che tut ël mond, malgré tuta la giustissia ch’as në fà blaga, a l’é an condission ëd condan-a. Second, a l’ha fame vëdde che Dé ‘l Pare a l’é sia Giust che ‘l Giustificator ëd col ch’as fida an Gesù^[21]. Ters, a l’ha fame avèj n’onta granda dla meschinità dla vita ch’i vivìa anans, e ‘d mia gnoransa, përchè i l’avìa anans mai gnanca fàit un sol pensé an mè cheur ch’a l’avèissa mostrame la blëssa ‘d Gesù Crist. A la fin, a l’ha fame apresié na vita santa, e adess i l’hai anvìa ‘d fé cheicòsa për l’onor e la glòria dël Signor Gesù. Vera, s’i l’avèissa ora mila liter ëd sangh an mè còrp - i sarìa dispòs a vërselo tut për amor dël Signor Gesù.

Nòte

1. Coèlet 5:12.
2. 1 Tessalonicèis 5:6.
3. Cfr. Coèlet 4:9-12 - “Mej esse an dòi che un da sol, përchè dòi a l’han pì ‘d gratificassion ant la fatiga^{. A}n efet, s’a dovèisso mai tombé, un a peul aussé l’àutr. Nopà, maleur për col ch’a l’é sol: se a casca, a l’ha gnun ch’a lo giuta. Se dòi a deurmo ansema a peulo scaudesse; ma un da sol coma ch’a fà a scaudesse? S’a-i é n’agression, an dòi a peulo arziste e na còrda con tre teste a l’é malfé ch’a së s-ciapa”.
4. Colossèis 3:6.
5. Isaìa 64:6.
6. Roman 3:20.
7. Luca 17:10.
8. Cfr. Maté 18:23-35.
9. Luca 18:13.
10. Abacuch 2:3.
11. At 16:31.
12. 1 Corint 12:9.
13. Gioann 6:35.
14. Gioann 6:37.
15. 1 Timòt 1:15.
16. Roman 10:4.
17. Roman 4:25.
18. Arvelassion 1:5.
19. 1 Timòt 1:5.
20. Ebrèo 7:25.
21. Cfr. Roman 3:26 - “A l'ha falo për dimostré soa giustissia, përchè Nosgnor a fà ‘d còse giuste e a diciara giust coj pecator che, për esse përdonà, as fido an Gesù^”.