La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Levitich/Levitich 26

←Levitich 25

La Bibia piemontèisa Levìtich

Levìtich 27→

Levìtich

26

La Bìbia piemontèisa - Levitich 26

Esortassion final

¹“Fabricheve nen d’idoj^[1], drisseve nen dë statue idolàtriche nì ‘d colon-e sacrà, e gnanca buté an pé, an vòst pais, ëd pere decorà^[2] për rendje l’adorassion, përché a l’é mi, ël Signor, ch’a l’é vòst Dé. ²I guernereve l’arpòs dij mè dì ‘d festa^[3] e i l’avreve riverensa ‘d mè Santuari. Mi i son ël Signor.

Ëd benedission

³S’i vivreve^[4] conform a mie prescrission e i guernereve ij mè comandament an butandje an pràtica, ⁴anlora i farai tombé an sla tèra, a sò temp, la pieuva ch’i l’eve da manca. La tèra a portrà dij bon arcòlt e j’erbo ij sò frut. ⁵L’airora a durerà fin-a a la vendùmia, e la vendùmia fin-a a la sëmna. I mangereve ‘d pan fin a fé ‘d paciade e an vòst pais i stareve sicur^[5]. ⁶I-i farai regné la pas e i podreve deurme sensa che gnun av ësburdissa. Mi i farai sparì dal pais le bestie ferose e a-i intreran pa ‘d guère^[6]. ⁷Cand ch’i dareve dapress ai vòstri nemis, vòstra spa a-j farà tombé. ⁸Sinch ëd vojàutri a në faran ëscapé sent, e sent a në faran ëscapé des mila: vòstra spa a scasserà ij nemis. ⁹Im butrai a vòst favor. I farai ch’i sie dru e ch’iv moltìpliche. Mia aleansa con vojàutri a sarà frema. ¹⁰Ij vòstr arcòlt a saran tant bondos ch’i podreve vive dj’arcòlt dj’ann passà; i l’avreve da dësbarasseve dl’archeuita veja për ch’a-i sia dë spassi ant ij magasin për la neuva. ¹¹I butrai mè Tabërnàcol an mes ëd vojàutri e i l’avrai mai d’avèjne onta^[7]. ¹²Iv acompagnerai con mia presensa: për vojàutri i sarai vòst Dé, e për mi vojàutri i sareve mè pòpol^[8]. ¹³Mi i son ël Signor, vòst Dé, ch’i l’hai fave seurte dal pais dj’Egissian përché i fusse pì nen ij sò s-ciav. I l’hai s-ciapà le chen-e ‘d vòst giov e i l’hai fave marcé a testa àuta.

Ëd maledission

¹⁴Se, contut, voi më scotereve pa, s’i vojàutri i fareve pa l’ubidiensa a costi mè comandament, ¹⁵s’i contravnireve a lòn ch’a stabiliss l’Aleansa^[9] an arfudand mie prescrission, an butand pa an pràtica mie decision e ch’i compisse nen lòn ch’ì l’hai comandave, ¹⁶ëdcò mi iv traterai parèj: iv castigherai an ëspantiand ëdzora ‘d vojàutri lë sparm, la consonsion e la frev ch’a fà calé la vista e i arsuvrai vòstra fòrsa vital. A dzoneus i sëmnereve vòstri camp, përchè a saran dij nemis a mangene l’archeuita. ¹⁷I sarai mi a arvireme contra'd vojàutri: ij vòstri nemis iv butran an dërota, iv domineran coj ch’av v’han an òdio e i scapereve sensa che gnun av cora dapress.

¹⁸E se apress ëd tut lòn ancora im ëscotreve pa, i multiplicherai për set ël castigh dij vòstri pëccà, ¹⁹e lolì për campé giù vòstra arogansa, e i farai che ‘l cel a dventa dur tanme ‘d fèr e la tera sëcca tanme ‘l bronz. ²⁰I consumereve a dzoneus vòstre fòrse, përchè vòstra tèra a darà pa pì d’amson e ij vòstri erbo a porteran pa pì ‘d frut.

²¹Se ancora i seguitereve a ‘ntestardisse contra ‘d mi e i arfudreve dë scoteme, i multiplicherai set vire ‘d pì ij mè castigh dij vòstri pëccà. ²²I manderai contra ‘d vojàutri ëd bestie ferose ch’av portran vìa vòstre masnà, a masseran ij vòstr ëstrop, av arduvran an pòch ëd nùmer, e ij vòstri vieuj a restran ëdzert. ²³E se con tut sòn ancora i l’avreve pa amprendù la lession e i seguitereve a vorèj esse mè aversari, ²⁴anlora mi medésim, a càusa dij vòstri pëccà, i dventerai vòst aversari. Ëd përson-a mi iv colpirai con ëd dësgrassie set vire pì grande. ²⁵I manderai contra ‘d vojàutri d’armeje e mi i pijerai l’arvangia përch’i l’eve contravnì a lòn ch’a stabiliss mia Aleansa. Quand ch'i corereve an vòstre sità për troveve arfugi, iv manderai na pestilensa e i tombereve an man dij vòstri nemis. ²⁶ Quand ch’i l’avreve pì nen ëd pan, des fomne a l’avran da cheuse vòst pan ant un sol forn e i l’avreve da rassionelo. A-i sarà mach da mangé ‘n pòch pr’ un e lolì a podrà nen gaveve la fam.

²⁷E se con tut sòn, im fareve ancora nen l’ubidiensa e im sareve aversari, ²⁸mia ira as anvischerà pien-a contra ‘d vojàutri e, pr’ ij vòstri pëccà, iv castierai set vire ‘d pì, ²⁹a la mira che, për dzorvive, i l’avreve da mangé la carn dij vòstri fieuj e 'd vòstre fije. ³⁰I dësblerai ij santuari dedicà a ‘d divinità forestere, i darai ‘l gir ai vòstri ìdoj e camperai ij vòstri cadàver ëdzora dij sò drocheri e i l’avrai ës-giaj ëd vojàutri. ³¹Dle vòstre sità i në farai ‘d ruin-e, i devasterai ij vòstri santuari e im arfudrai ‘d sente l’odor dij vòstri sacrifissi. ³²Mi midem i farai ‘d vòst pais na devastassion, e fin-a ij vòstri nemis ch’i vniran a steie a saran ëstupì ëd vëddla. ³³ Vojàutri, peui, mi iv ësbardlerai an mes a d’àutre nassion e iv ëstarai dapress con la spa dësvainà. Vòst pais a dventerà ‘n desert e vòstre sità na ruvin-a.

³⁴Peui, a la fin, durant j’agn ëd desolassion, tut ël temp ch’i vivreve an deportassion ant ël pais dij vòstri nemis, la tèra as arlegrerà ‘d sò arpòs, an compensassion për l’arpòs ch’a l’avìa nen avù. ³⁵La tèra as arpòserà për tut ël temp ch’a dura la desolassion, për compensé tut ij perìod d’arpòs che vojàutri i l’eve pa acordaje quand ch’i-i ëstasìe. ³⁶Ëd tuti vojàutri, coj ch’a dzorvivran i-j farai dëscoragé ant la tèra dij vòstri nemis. I l’avreve da vive ant lë sparm che ‘l bogé ‘d na feuja av farà core coma coj ch’a scapo an facia ‘d na spa, e a tomberan a tèra bele se gnun a-j fà antrapé. ³⁷Bele se gnun av darà dapress, i robatereve l’un ansima a j’àutri coma s’i scapèisse da la spa. I l’avreve gnun-a fòrsa për arziste dë 'dnans ëd ij vòstri nemis. ³⁸I meuirereve an mes a ‘d nassion forestere, e la tera dij vòstri nemis av angorgionerà. ³⁹Ëd tuti vojàutri, coj ch’a dzorvivran as consumeran për motiv ëd soe colpe ‘d lor e për le colpe dij sò antich.

Conversion ëd ël pòpol e fidelità ‘d Nosgnor

⁴⁰Tutun, a la fin, coj ch’a dzorvivran, a confesseran soa colpa ‘d lor e la colpa dij sò antich; a arconòsran d’avèj comëttù n’infidelità contra ‘d mi e d’ess-me stàit tanme ‘d nemis. ⁴¹A comprendran ël motiv ch’i l’avìa vnùit a esse sò aversari e përchè ch’i l’avìa faje andé ant un pais nemis. Antlora as umilieran^[10] e a ‘rconoss-ran ëd tut cheur ch’a j’ero comportasse tanme ‘d gent ansirconcisa. Parèj a faran l’espiassion ëd soe colpe, ⁴²e mi’m n’aviserai ‘d mìa aleansa con Giacòb^[11], e ‘d mia aleansa con Isach^[12] e 'd mia aleansa con Abraham^[13], im n’aviserai dël pais. ⁴³Përchè mia tèra, ch’a l’era restà desolà sensa ‘d lor ch’a l’ero partine, a l’avìa da esse bandonà pròpi për podèj gòde dij sò agn d’arpòs sabàtich. A la fin, lor a l’avran ëscontà soe colpe për avèj arfudà an continuassion mie prescrission e dëspresià mie ordinanse. ⁴⁴Malgré tut sòn, contut, cand ch’a saran an esili ant un pais nemis, a l’é nen ch’i l’avrai arfudaje o dëspresiaje dël tut përché mi i casso nen mia aleansa con lor: i son ël Signor sò Dé. ⁴⁵Im n'aviserai për sò bin dl’aleansa ch’i l’avìa fàit anans; im n’aviserai ‘dcò che mi, an presensa dj’àutre nassion, i l’hai faje seurte dal pais d’Egit për podèj esse mi sò Dé ‘d lor. Mi i son ël Signor.

⁴⁶Costi-sì a son ij decrèt, j’ordinanse e jë statù che ‘l Signor a l’ha stabilì an tra chiel e j’Israelita për ël mojen ëd Mosè an sël mont Sinai.

Nòte

1. Ël tèrmin “idoj” (אֱלִילִם, ʾelilim) a smija esse ant l’original un gieugh ëd paròle diminutiv con  אֵל (ʾel, “dio, Dé) e, ant l’istess temp a arciama na paròla ebràica ch’a veul dì: “ch’a val nen, débol, ch’a l’é gnente). “Ij diocio”! As peul voltesse: “mistà sensa valor”. Cfr. Levìtich 19:4.
2. Cfr. Surtìa 20:4; Deuteronòmi 5:8; 16:21-22; 27:1.
3. O “ij mè Saba”.
4. Let. “S’i marcereve”.
5. 26:3-6 cfr. Deuteronòmi 11:13-15.
6. O “gnun-a spa a passerà për vòst pais”.
7. O “mia ànima a l’avrà mai d’avèjne s-giaj”.
8. Cfr. 2 Corint 6:16.
9. L’aleansa ch’a gropa ‘l pòpol d’Israel a Nosgnor.
10. O “sò cheur ansirconcis as umilierà”.
11. Cfr. Genesi 28:13-14.
12. Cfr. Genesi 26:3-4.
13. Cfr. Genesi 17:7-8.