Artorn

Travaj ancora nen terminà


Cost dissionari a l'é dzurtut adressà a coj ch'a fan ëd tradussion da l'Italian al Piemontèis për publiché an ës sit. As capiss ch'a l'é 'ncora nen n'euvra compléta. Chi ch'a sa a peul sèmper feje d'antegrassion, an rispetand le convension ch'i l'oma sernù.

Italian – Piemontèis

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z

  • Dabbenaggine (sf): bonomerìa, bonomìa.
  • Dabbene (agg): da bin, a pòst, brav, onest; uomo dabbene: galantòm, bravòm; uomo sempliciotto: bonòm.
  • Daccapo (avv.): da 'n prinsipi, torna, n'àutra vòlta; punto e daccapo: pont e a ligna, pont e torna.
  • Dacché (cong.): da già che, già che, da pòst che, pòst che.
  • Dado (sm): dà; (per brodo o di ghiaccio) cubèt, dadin; (arch.) sòco, sòcol; (mecc.) bolon, contravis; (pl.) scheuj.
  • Dagli, dai, dalle (prep. art.): da jë, dai, da le, da j'.
  • Daino (sm): dan, dàim, dàin.
  • Dal, dallo (prep.): dal, da l da 'l.
  • Dalia (sf): dalia.
  • Dalla (prepo art.): da la, da l'.
  • Daltonico (agg.): daltònich.
  • Daltonismo (sm): daltonism,.
  • Dama (sf): dama, madama; dama di compagnia: dama 'd companìa, madamisela; (gioco) dama.
  • Damerino (sm): damerin, moscardin, galantin, figurin, blagheur, bulo, gagà.
  • Damigella (sf): damisela, madamisela; (signorina) tòta, totin-a.
  • Damigiana (sf): damigian-a, fiascon.
  • Danaroso (agg.) sgnor, rich (fam.) granos.
  • Dannare (vt): dané, condané; far dannar l'anima: fé giré l'ànima.
  • Dannato (agg. sm): danà; (accr.) danadon.
  • Dannazione (sf) danassion, përdission.
  • Danneggiare (vt): guasté, vasté, fé 'd dann, danegé, porté 'd dann; (persone) neuse.
  • Danno (sm): dann, dani, darmagi, guast, mal, pregiudissi, dëscàpit.
  • Danza (sf): dansa, balèt, bal.
  • Danzante (agg.): ëd bal, balarin, dansant; (festa danzante): festa 'd bal, festa da bal.
  • Danzare (vi): balé, dansé, (iron.) tanghé.
  • Danzatore (sm): balarin, danseur.
  • Dappertutto (avv): daspërtut, dapërtut.
  • Dappoco (agg.) bon a gnente, da pòch; (fam.) scalcinà.
  • Dapprima (avv.): tut sùbit, për prim, për prima còsa, compensa.
  • Dardo (sm): dard, flecia, sajëtta.
  • Dare (vt): dé; (donare) regalé, doné; (porgere) spòrze, eufre, ufrì; (con violenza) arfilé; (sm) dé, dovèj; dare e avere: dovèj e avèj; dare il nome al battesimo: buté nòm; darsi da fare: desse da fé; deje n'andi.
  • Data (sf): data, dàita, época, milésim.
  • Datare (vt): buté la data, daté; a datare da oggi: ancaminand da ancheuj.
  • Dativo (sm e agg.): dativ; complement ëd termo.
  • Dato (sm): indicassion, dreta, drita. dàit, nossion, informassion; dato di fatto: element; (agg.) dàit, consignà, afidà; dato che: convnù che, dit che, dàit che; sicoma. dati anagrafici: nòm e cognòm.
  • Datore (sm): daitor, dator; (datore di lavoro) padron, amprenditor, impresàri.
  • Dattero (sm): dàt, dator; (albero) datié.
  • Dattilografa (sf): datilògrafa.
  • Dattiloscritto (agg.): scrivù a machina, datiloscrivù; (sm) scrit a màchina, datiloscrit.
  • Davanti (avv. e prep.): dë 'dnans, dnans, danans, ëdnans, prima, anans, davanti; (s) dnans, dë 'dnans, davanti.
  • Davanzale (sm): scòss, arbòrd.
  • Davvero (avv.): për da bon, da bon, sël sério, sensa schers.
  • Daziere (sm): gablé, dassié.
  • Dazio (sm): dassi, gabela, taja, drit.
  • Debilitante (agg.): andebiliant, debilitant.
  • Debilitare (vt): andebolì, debilité, anfiachì.
  • Debito (sm): débit, òbligh, dovèj, passiv; (fam): pof, cròch, gancio, ciò; (agg.) du, dovù; a tempo debito: a sò temp.
  • Debitore (sm): debitor; essere debitore: dovèj.
  • Decalogo (sm): Ij Des Comandament, Decàlog.
  • Debole (agg.) dèbol, sensa fòrse, fiach, fiap, mòl, moanciù, patamòla, splufrì, meusi, smìngol; (mdd) avèj un débol për un.
  • Debolezza (sf): debolëssa, fiaca, strachità.
  • Decantato (ag.): laudà, magnificà esaltà, selebrà (chim.) decanté, dé giù.
  • Decapitare (vt): tajé la testa, decapité, tajé ‘l còl, decolé; (fam.) scursé.
  • Decennio (sm): des ani, des agn.
  • Decentramento (sm): decentrament, decentralisassion.
  • Decidere (vt): decide, pijé la decision, definì, risòlve; stabilì, fissé, conclude, finì; deliberé.
  • Decisionale (agg.): decisional.
  • Decisione (sf) decision, risolussion, definission, delìbera, deliberassion, determinassion, sentensa.
  • Declinare (vt):calé, dé giù, smortesse, manché, arfudé, schivié; (gramm) decliné.
  • Declino (sm): decadensa, cal, arcal, tramont.
  • Decretare (vt): ordiné, decreté, stabilì, deliberé, proclamé, promulghé, emané.
  • Decreto (sm): decret, ordinansa, provediment, edìt, comand, òrdin, precet, crija, band.
  • Defunto (sm e agg): mòrt.
  • Del tutto: d'àutut.
  • Deliberatamente (av), a pòsta, espress.
  • Deliquio (sm): svaniment, sveniment.
  • Delizia (sf):delissia, gòj ësquisìa, gòj, piasì.
  • Deliziare (vt): delissié, argiojì, argiovisé, arfëstié, ten-e alégher.
  • Delizioso (agg.): delissios, squisì, piasos, grassios.
  • Deludere (vt):delude, dé na delusion, manch ‘d paròla, pijé an gir, mincioné, tradì.
  • Delusione (sf): delusion, disangani.
  • Denominare (vt): buté nòm.
  • Dentro (avv.): drinta, andrinta, drint, drin, andrin, dentra; (prep.) ant, an.
  • Deplorare (vt): rimprocé, deploré, dëslaudé, condané; (rimpiangere) ringreté, argreté, rinchërse; (compiangere) compatì.
  • Depositare (vt): dé an depòsit, deposité; (provvisoriamente) traposé, dé giù, decanté, fé 'd fond, fé la mare; (del vino) dëspojesse, fé la dëspòja.
  • Deposito (sm): depòsit (provvisorio) antërpòs, trapòs; (magazzino) depòsit, magasin, dòch; (sedimento di liquidi) fon, mare, speuja, dëspòja.
  • Derelitto (agg.): bandonà, abandonà; (essere derelitto, trascurato) esse a l'abandon.
  • Deridere (vt): sbefié, sbërfié, pijé 'n gir, pijé an torta, fé le svergne (le schergne).
  • Derisione (sf): sbefia, sbërfia, svergna, schergna, dëspresia.
  • Derisorio (agg.): sbefios, dëspresios.
  • Derivare (vt): arfesse, derivé, vnì 'd conseguensa.
  • Derubare (vt): robé, derobé; (fam) cacé,fërté.
  • Descrivere (vt): dëscrive, spieghé, dissegné, mostré, figuré.
  • Desiderabile (agg): desideràbil, desiderévol.
  • Desiderare (vt): desideré, avèj l'anvìa, avèj piasì d'avèj; sustè, lenghì; desiderare ardentemente: susté, susnì, susné, avèj maitass ëd.
  • Desideroso (sm): desideros, pien d'anvìa, ch'a l'ha maitass për.
  • Designare (vt): destiné; stabilì; propon-e; indiché; designé.
  • Desolato (agg.) (leugh) dëspopolà, dzabità, sensa gnun, bandonà, desert.
  • Desolazione (sf): (squallore) miseria, desolassion, dolor, sagrin; (luogo) desert, leugh bandonà (dzabità), desert.
  • Detenere (vt):deten-e, dëtnì, ten-e, avèj.
  • Determinare (vt): determiné, stabilì, fissé ij termo, definì, fissé ij termo, definì, precisé, esse motiv; esse càusa, pijé na decision, ven-e a la determinassion.
  • Detestabile (agg): detestabil, odios, deploràbil, deprecabil, esecràbil, esecrand, arbutant, arpugnant.
  • Detestare (vt): detesté, avéj an ghignon, pijé an ghignon; (fam) avèj an sle stòmi.
  • Destra (sf): (parte destra) drita; (mano destra) drita, man drita.
  • Dettagliare (vt): dé ij particolar, dé ‘l detaj, precisé, detajé, particolarisé.
  • Dettagliatamente (avv.): an detaj.
  • Dettaglio (sm): detaj, particolar, mnù; al minuto: al detaj.
  • Detto (sm): dit, mòt, proverbi.
  • Detto (agg.): (soprannominato): dit, ciamà, stranomà; (citato) dzordit, dit, già dit, mansionà, mensionà.
  • Devastare (vt):vasté, devasté, guasté, dësblé; (fig.) ravagé, fé ravagi.
  • Devastazione (sf) devastassion, ravagi, vast (=guasto).
  • Diametralmente (av) diametralment, dël tut.
  • Diametro (sm) diàmetro.
  • Diamine! (esc): Diane!
  • Diario (sm): diari, giornal, memòrie.
  • Diarrea (sf): diarea, fluss ëd pansa, caghëtta, corenta, cagarela, pluvit, pilesta.
  • Dibattere (vt): discute, debate, fé 'l debat; (agitarsi): tërpigné, tarpigné, dësbatse, agitesse.
  • Dibattito (sm) debat, disputa, discussion, dibatiment.
  • Dichiarare (vt): afermé, fortì, testé, diciaré, declaré, confëssé.
  • Didattica (sf): didàtica.
  • Didattico (agg.): educativ, formativ, pedagògich, ch'a riguarda la formassion.
  • Dietro (avv. e prep.): daré, darera, dré, drera, apress, dòp, da press, da press, apress.
  • Difatti (cong): An efet.
  • Difendere (vt): difende, dësfende, paré, vardé, guardé, guerné, cudì, giuté; difendere qualcuno: tnì le part a un, pijé le part.
  • Difesa (sf): difèisa, difensiva, protession, arpar.
  • Difetto (sm): difet; grosso difetto: difetass.
  • Diffamare (vt): sparlé, dëscredité, difamé, maligné.
  • Diffamazione (sf): difamassion, maldicensa.
  • Differenza (sf): diferensa, diversità; (non discriminare) fé gnun-e diferense.
  • Differire (vi): esse divers, dësmijé, diferensié; (prorogare): rimandé, proroghé, slonghé, prolonghé, dëslonghé.
  • Difficile (agg.): difìcil. malfé. [mi è difficile di: i l’hai malfé ëd...], cativ [difficile da farsi: cativ a fé].
  • Difficoltà (sf): dificoltà, fatiga, complicassion, incòmod.
  • Difficoltoso (agg.): dificil, malfé.
  • Diffidare (vt): nen fidesse, difidé, dubité, sospeté; (giur): intimé, difidé.
  • Diffidenza (sf): difidensa, sospet, ombra.
  • Diffondere (vt): spantié [spantié la neuva]; sparpajé, sbardié [sbardié la vos]; spataré, propaghé; (vr) spantiesse.
  • Diffuso (agg): spantià, ampli, largh, longh, cognossù.
  • Digiunare (vi): digiuné, fé digiun, sté giun; [rumpe ‘l giun]; (fig.) fé sensa, sté sensa.
  • Digiuno (sm): digiun, giun; (a digiuno) a digiun, a giun, a stòmi veuid; (fig.) sensa, veuid.
  • Digrignare (vt): argrigné, grinsé, rissé, arviré; (i denti) mostré, rissé, argrigné (ij dent).
  • Dilagante (ag): generalisà, debordant, ampërversant.
  • Dilettante (sm e ag): amator, apassionà, diletant.
  • Dilettarsi (vr) amusesse, divertisse, arlegresse.
  • Diluvio (sm): diluvi.
  • Diminuire (vt): minojé.
  • Dinanzi (avv.) danans, dvdnans, dnans, prima, dapara (dietro un albero: dapara a 'n erbo), (davanti al lume: dapara al ciàir), (mettersi dietro la porta: butesse dapara dla pòrta), (davanti a lui: dapara 'd chiel).
  • Dio (sm): Dé, Dio, Nosgnor. Dio ci difenda: Dio guarda! A Dio piacendo, se Dio vorrà: Se Dio veul; Dio veuja! Nosgnor veuja! Dio non voglia! Guaja mai!
  • Dipanare (vt): dësvané, dësdavané (anche nel senso figurato di districare), dësgavigné, dësbrojé, dëscutì.
  • Dipendere (sm): dipende, esse sota, esse sota padron, (derivare) arfesse, derivé, vnì 'd conseguensa; (gramm) dipende, subordiné.
  • Diradare (vt): rairì, rairé, reiré, reirì, srairé, srairì; (diradarsi) rairisse.
  • Dire (vt): dì, parlé, conté, ciamé, recité; dire brevemente: dì curt; dire di no: dì chë 'd nò; .dire di sì: dì chë 'd sì; aver da dire (criticare) avèj da dì con un; dire messa: dì mëssa; per sentito dire: për sentì dì; dica! senta! ch’a disa! ch’a senta! dirsi: (vr) disse; (si dice, corre voce): as dis; (sm) dì, parlé, dita, conta.
  • Dirigere (vt): comandé, dirige, guidé; (indirizzare) adressé, ponté, drissé, volté, andé vers.
  • Dirimpetto (avv): an facia, ën facia, dnans, danans; (agg.) ch'a sta an facia (dnans).
  • Diritto (ag): drit; (sm) drit, dirit.
  • Dirozzare (vt): dësgrossé, (fig.) arfiné, eduché; (sveltire) degordì.
  • Dispensare (vt): dëspensé, dispensé, esenté, esoneré.
  • Disastro (sm): disastr, dësastr, dësgrassia, maleur.
  • Disastroso (ag): disastros.
  • Discendente (sm ag): ch'a ven da, fieul ëd, nò da, dissendent.
  • Discernere (vt): serne, disserne, distingue, conòsse, vëdde, s-ciairé.
  • Discernimento (sm): cognission, criteri, disserniment, giudissi, discression.
  • Discesa (sf): calà, pendìa, dissèisa, ël calé.
  • Discosto (ag): scartà. lontan, leugn, lògn.
  • Discreto (agg.) (di numero) passabil.
  • Discussione (sf); dëscussion, discussion.
  • Discutere (vt): discute, dëscutiné, debate, questioné, disputé, fé pasqué.
  • Disdegnare (vt): dispresié, meprisé.
  • Disdire (vt): (cambiare opinione) cambié le paròle.
  • Disfare (vi): dësfé, dësblé, ruviné, dëstrùe, sbate giù, demolì, guasté, vasté.
  • Disfattismo (sm): dësfaitism, disfatism.
  • Disfatto (ag): (pp) dësblà; (agg) dësfàit, ruvinà, rot, a tòch.
  • Disfatta: (sf) dirota, dërota, rota, dësfàita.
  • Disfunzione (sf): dësfonsion, disfunsion.
  • Disgustare (vt); dësgusté, nausié, fé strì, fé scheur.
  • Disgusto (sm): dësgust, dëspiasì, nàusia, scheur, strì.
  • Disgustoso (ag) dësgustos, ch’a fà strì/scheur, ch’a dà la nàusia, da dé la nàusia.
  • Disinibito (ag): dësgenà.
  • Disinvolto (agg): franch, dësgenà, svicc, dës-cioà, dësgagià, fringant, degordì, dzinvòlt, adret.
  • Disinvoltura (sf): dzinvoltùra, franchëssa, ardiman, antren (avèj d').
  • Disordinare (vt): buté an disòrdin, buté sot dzora, campé an ària, bolversé, confonde, tarabësché, angavigné.
  • Disordine (sm): disòrdin, dzòrdin, baraonda, babel, confusion, diavleri, diav a quat, fera, rabel, (sociale) dzòrdin dla sossietà /sossial.
  • Disorganico (agg.): disorgànich, inorgànich, (fig.) incoerent.
  • Disorganizzare (vt): disorganisé, guasté, vasté, confonde.
  • Disorientare (vt): fé perde l'orisont, disorienté, (fig.) confonde, fé perde 'l fil.
  • Disossare (vt): gavé j'òss, dzossé, disossé.
  • Disparità (sf): dësparità, dzugualiansa, disuguagliansa, diferensa.
  • Disparte (sf): mettere in disparte: buté da part.
  • Disperare (vi): disperé, dësperé, dësasperé, perde la speransa, dzanimesse, disanimesse; (vr) disperesse.
  • Disperato (agg. e part. pass): disperà; (in caso estremo) a la disperà; [un cas disperà].
  • Disperazione (sf): disperassion, dësasperassion.
  • Disperdere (vt): sperde, dësperde; (scacciare, spaventare per mettere in fuga, incalzare per disperdere, mettere in fuga); sbërgiairé, dësbergiairé, s-ciampairé, paré vìa; (sciupare) sgairé.
  • Dispiacere (sm): dëspiasì, sagrin, pen-a, rinchërsiment, rincressiment, crussi, dësgust; (vt) dëspiase, dëspiasèj; (provare dispiacere) rinchërse, ringreté, regreté; quanto mi dispiace! S’am rincrèss!
  • Dispiegare (vt): dëspieghé, dësdobié, dëstende, slarghé; (aprire pacchi, ecc.) dësvertojé, dëslupé, dëstervojé.
  • Dispensare (vt): dispensé.
  • Disperso (agg.): sperdù; (smarrito) spers, dëspers, sbërgeiirà.
  • Disputa (sf): discussion, question, disputa, debat, polémica, ciacòt.
  • Dissetare (vt): pasié la sèit, gavé la sèit, dësalteré.
  • Dissipare (vt) sperde, dësperde, dësparpajé, sgairé, sgheiré, dissipé, (fam.) fé pra net; (le proprie sostanze): sbardé tut.
  • Dissuadere (vt): dëstorné, dëssuade, dëscoragé, sfreidé.
  • Dissoluto (agg.): dësbàucc, libertin , dëscostumà, vissios, licensios, viveur, disonest; (Darsi a vita dissoluta: Abandonesse ai vissi e a jë strasòrdin).
  • Distante (ag) distant, lontan, leugn, lògn, dëscòst.
  • Distanziare (vt): buté a distansa, slontané, dëstaché, lassé andarera.
  • Distare (vi): esse distant, esse dëscost, esse lontan.
  • Distinguere (vt): dësserne, serne, distingue, diferensié, fé diferensa, arconòsse, specifiché; (contrassegnare) marché; (vr) diferensiesse, fé na distinsion.
  • Distinzione (sf): distinsion.
  • Distogliere (vt): dëstorné, dësnandié, gavé da ‘n ment, svarié, dëstrae, dëscoragé.
  • Distrarre (vt): svarié, dëstrae, pensé a d’àutr, dëstorné, dësnandié, (divertire) amusé, diverte, divertì.
  • Distrattamente (av): da svantà, con la testa ant le nìvole, da distrat, da svagà.
  • Distratto (ag): distrat, svantà, svagà, dzatent, ancantà.
  • Distrazione (sm): distrassion, svantarìa, disatension, diversiv, divertiment.
  • Districare (vt): dëtortojé, dësgavigné, dësgabojé, dëstrighé, dësbrojé; (la lana) scarboté, dscarboté; (i capelli) d cutì.s
  • Distruggere (vt): dëstrue (p.p. dëstruì), abimé, dësblé, dësfé, fracassé, ruiné, demolì, crasé, anienté, dësterminé, scancelé, droché, devasté, spiané, spërfondé, guasté, vasté, buté a bzach, fé fòra.
  • Disturbare (vt): dësturbé, disturbé, dé disturb, incomodé, dëscomodé, dësrangé, gené, ambarassé.
  • Disturbatore (sm): dësturbeur, dëstorbator; përturbator, rumpaciap, zanzara, càmola.
  • Disturbo (sm) dësturb, disturb, disturbi, fastidi, ampacc, antrap, ambarass, neuija, dësrangiament; (malessere): malasi, disturb.
  • Divario (sm): dësvari, divari, svari, diferensa.
  • Diventare (vt): vnì, dventé, fesse; diventare famoso: pijé favor.
  • Diversamente (av): divers, se 'd nò, se dë s' nò, altrimenti, diversament, se divers, diferent, diferentement.
  • Diverso (agg.): divers, diferent.
  • Diversi (agg pl): vàire.
  • Diversità (sf): diversità, diferensa dësvari, divari, svari.
  • Divertire (vr): amusé, divertì; dësmoré, demoré, antërten-e; arlegré, arcreé; gieughe, fé gieughe; Divertirsi (vr): amusesse.
  • Divezzare (vt): dëscostumé, dzabitué, disabitué; (spoppare) dëspupé, sëvré, gavé la pupa, gavé ‘l làit.
  • Dividere (vt): divide, spartì, dëspartì, rompe, s-ciapé, separé dësparé; (distribuire): fé le part.
  • Documento (sm): document. papé, strument, carta.
  • Dolcemente (avv.): dosman.
  • Dolente (ag) doleuri, andolorì; (dispiacente): dëspiasù.
  • Dolere (vi): fé mal, avèj mal; dolersi: sagrinesse, lamentesse, rogné, armogné; (rammaricarsi): ringreté, regreté, avèj l'aringrèt.
  • Dolorante (ag): doloros, ch'a fà mal, doleuri, andolorì.
  • Dolore (sm): dolor, mal; (dell'animo):sagrin, crussi, angossa.
  • Domandare (vt): ciamé, fé domanda, domandé, fé na domanda, interoghé, preghé, supliché.
  • Domani (avv): doman, l'indoman, fra otto (fra quindici) giorni da domani: da doman an eut (an quindes).
  • Domare (vt): domëstié, domé, dominé; (di popoli o persone) sogioghé, dominé; (fig.) pasié, andossì, buté al pass; (un incendio) dëstissé, smorté, dësmorté.
  • Domenica (sf): diminica; domenica delle Palme: Dumìnica dla Ramolìva.
  • Dominare (vt): dominé, comandé, fé da padron.
  • Dominio (sm): domini, dominassion.
  • Donnaiolo (sm): totista, fomnè, angravia pogieul, bandera, carion, caval ëd parada, frustacotin, fumelé, galinàire o galinàire, rancacheur, s-ciancacotin.
  • Donde (avv.): dond, donda.
  • Dondolare (vt): sbilaucé, biauté, bautié, dindané, dandiné, dondolé; far dondolare: baudissé, baudié; dondolarsi: baudissesse, bautiesse.
  • Dopo (avv): apress, dòp.[regge "a": "Ël prim dòp a tanti agn", "...E mi dòp a tant temp i l’hai tante ròbe da dì "]; dopo mezzogiorno: press mesdì, dòp mesdì.
  • Dopodomani (vv): passadoman.
  • Dopotutto (avv): dòp-tut, a la finitiva, an definitiva, a la fin.
  • Doppio (sm): dobi, dopi, cobì, ninel,; suonare le campane a doppio: soné dobi, soné a coòche dobie; il doppio: l'indobi, l'andobi; a cento doppi: a mila andobi.
  • Doppione (sm) dobion; un brano o una pagina dove si trovano molte ripetizioni: dobionera.
  • Dormendo: (ger) (an) durmenda.
  • Dormiglione (sm): avèj bon-a gamba a deurme; (tiratardi) a va mai a deurme 'l dì ch'a l'é alvasse.
  • Dormire (vi): deurme, durmì, dreume, drumì, andurmisse, arposé, fé 'l seugn, sgnaché 'n seugn, ansopisse, cugesse, pijé seugn, fé la nana, fé nana-naneta. (espressioni): deurme coma 'n such; o dla quarta; deurme con j'euj dovert, fé 'l sognet dla levr.
  • Dormita (sf): durmìa, durmià, durmiada, seugn, sugnèt, plucada; (schiacciare un pisolino) scarcagné un sognèt.
  • Dormito: (pp) durmì.
  • Dove (avv): doa, andoa, anté [Anté ch'it vas (dove vai?)]; Dov'é... ? Ant'é ch'a l'é... ?
  • Dovere, v. dovej. avèj da… andé [quando è seguito da un participio passato nelle terze persone singolari e plurali, es. Sto travaj a va fàit con atension].
  • Dovunque (avv.): daspërtut, përtut, a-i fà pa andova, dontsëssìa; (prima del verbo) tut andoa, daspërtut, andova.
  • Dozzina (sf): dosen-a; mezza dozzina: mesa dosen-a, sesen-a.
  • Drago (sm): dragon, drago; (serpente crestato e alato: scurs.
  • Dramma (sm): drama, comedia, tragedia, misteri, oratòri, melodramma; (antica moneta greca) drama, dacma.
  • Drammatico (agg.): dramàtich.
  • Drenaggio (sm): drenagi.
  • Drenare (vi): drené, drainé.
  • Dritto (ag) drit; [andé për la stra drita; andré drit; righé drit; për drit o për stòrt; deje drit (:colpire nel segno); nen avèjla për drit; pijé le còse për sò drit]; (destro): drit; (furbo): drito, drit, furb.
  • Dubbio (sm) dubi, dùbit, sospet; senza dubbi: sensa dubi; senza dubbio: pa privo; [Pa privo ch'im ëstraca = nessun pericolo che mi stanchi]; pa privo che Turin a l'é un dij cas pì 'nteressant.
  • Dubitare (vi): dubité, avèj ëd dubi, esse an dùbit, esse antërdoà, tëmme, sospeté.
  • Dunque (cong.): donch, adonch, donca, doncra, alora, për sòn, për lòn, për lolì.
  • Durante (prep.) durant, antant che, ant ël mentre, antramente, mentre, pendent, al longh..., longh ëd...
  • Durare (vi): duré; resiste; seguité; continué.
  • Durezza (sf): durëssa, consistensa, resistensa; (fig.) rudiëssa, severità.
  • Duro (agg.) dur, resistent, consistent, (fig.) rudi, sever, dur, rigid.