La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Geremia/Geremia 15

←Geremìa 14

La Bibia piemontèisa Geremìa

Geremia 16→

La Bìbia piemontèisa - Geremia 15

Geremìa

15

Ël trist destin d’un pòpol

¹Ël Signor a l'ha dime: “Se fin-a Mosè^[1] e Samuel^[2] as presentèisso anans ëd mi për fé 'ntercession an favor dë sto pòpol, i n’avrìa gnun-a compassion! Slontànje da mi! I veulo pì nen vëdd-je, ch’as në vado! ²S’a dovèisso ciamete andova ch'a l'han d'andé, ti 't-j rëspondras ch'i l'hai dit: ‘Col che a l'ha da meuire 'd contacc, ch'a vada a meuire 'd contacc! Col ch'a l'ha da meuire për la guera, che a vada a meuire an guera! Col ch’a dev meuire 'd fam, che a vada a meuire 'd fam^[3]! Col ch'a l'avrà d'andé an esili, ch’as në vada an esili!”.

³“I l’hai pijà la decision ëd frapeje con quat ëspéce 'd maleur: la guera për masseje, ij can për ësbraneje, j'osèj ëd rapin-a e, për finì, le bestie servaje për fé sparì tut lòn ch'a resta ‘d soe caròpe. ⁴Tute le gent ëd la tèra a l'avran oror ëd vëdde lòn ch’at càpita për ël castigh ch'a l'han ciapà j'abitant ëd Giuda. A l'é la conseguensa dij delit ch’as comëttìo a Gerusalem sota Manasse^[4], fieul d'Esechia, cora ch'a l'era rè 'd Giuda”.

⁵Ël Signor a l’ha sclamà: “Gnun a l'avrà compassion ëd ti, Gerusalem; gnun a l'avrà për ti un gest ëd pietà, pì gnun as fërmerà për ciamé coma ch'it ëstaghe. ⁶It l'has arpossame, it l'has virame le spale. Antlora mi i l'hai dëstendù la man contra 'd ti për dëstrùvte: i son strach d'avèj misericòrdia!”. ⁷Ël Signor a l’ha seguità a dime: “An minca na sità dël pais i farai na purga dij sò abitant an sbardlandje parèj ëd paja al vent. I farai meuire ij sò fieuj, i dësblerai mè pòpol përchè a l'ha mai chità 'd fé ‘d porcherìe. ⁸Sota ij mè euj soe vìdoe a son ëvnùite esse pì ëd bon nùmer dij granin ëd sàbia dle rive dël mar. A mesdì i farai rivé ‘n distrutor^[5] dzora dle mare e ij sò giovo. I farai an manera che l’angóssa e ‘l teror sùbit ch'a ven-a a tombé dzora ’d lor. ⁹Ëdcò na mare fòrta ch’a l’ha avù set fieuj as sentirà vnì meno, a-j mancherà 'l fià. Tut sò orgheuj ëd lor a-j sarà gavà ant la prima ‘d soa vita. A smijerà coma se ‘l sol a calèissa damentre ch’a l’é ‘ncora di. A l’avran da patì onta e umiliassion. Cand che ij sò nemis a j’atacheran, i farai an manera che tùit ij dzorvivù a sio massà an guèra, a dis ël Signor”.

La plenta ‘d Geremìa

¹⁰“Trist ch’i son mi, mare mia! Vàire ch’i ringreto che ti ‘t l’has fame nasse! Mè destin a smija sèmper col ëd fé nasse ‘d polémiche e ‘d ciacòt con la gent d’ës pais!  I l'hai pa mai fàit ëd débit e gnanca prëstà a strossinagi, pura, tùit a diso mal ëd mi^[6].

¹¹Nosgnor a l’ha dit^[7]: “Gerusalem, ëd sicur it farai parte për tò bin. Ëd sicur mi i farai sversé dzora ‘d ti na buria ‘d nemis. Col-lì a sarà për ti ‘n temp d’aflission e ‘d tribulassion. ¹²Podreve vojàutri, sbrisé ‘l pugn ëd fer ch’a riva da setentrion, gent ch'a l'é tanme 'd fer e 'd bronz? Nò. ¹³Toa richëssa e ij tò tesòr mi i-j la lasrai ant le man dij tò nemis tanme na pijàita ‘d guèra. I-j darai a lor a gratis për motiv dij pëcà che ti ’t l’has comëttù për tut tò pais. ¹⁴It farai serve ij tò nemis ant na tèra che gnanca ti ‘t conòsse, përchè mia còlera afrosa a l’é tanme ‘n feu ch’at consumrà”.

¹⁵I l’hai dit: “Nosgnor, ti t'am conòsse da bin! Avist-ne 'd mi, giùtme! Fame arvangia dij mè përsecutor. Se ti 't l'has tròpa passiensa con lor, coj-lì am masso! Arcòrdte che a m'ansulto për ti. Ten an considerassion vàire ch’i l’hai soportà për j'ofèise ch’a l’han fame për motiv ch’i veuj restete fedel^[8]” ¹⁶Mi i l'avìa maitass ëd toe paròle, e cora ch’i l’hai trovaje, im sentìa 'l cheur pien ëd gòj e i j'era franch content, përchè mi it aparten-o, Signor, Dé dl'Univers. ¹⁷Mi i son mai compagname a coj riboteur ch’a fasìo mach ëd feste, ch’as la rijìo e as amusavo. I son restà për mè cont e toa man a l’era dzora ‘d mi. I j’era pien d’andignassion mach a vëdde ij pëccà ch’a fasìa cola gent sensa sust. ¹⁸Përchè mai dovrìane andé anans adess a seufre parèj? Mè magon a l'é parèj ëd na fërleca che gnun-a meisin-a a podrà mai varì. E adess, ëdcò ti 't ses na delusion, parèj d'un torent con d'aque ch’a-i passo scond ëd la stagion, coma na sorgiss ch’a l’é vnùita sëcca”.

¹⁹Anlora Nosgnor a l'ha rëspondume: “Se ti t’arpentisse ‘d tut lòn ch’it l’has pensà e dit, mi it pijerai torna coma mè servitor, ch’a l’é ‘n privilegi. Se ti 't savras serne an tra lòn ch'a l'é 'mportant e lòn ch'a l'é da pòch, mi continuerai a parlé për tò mojen. A l’é lor ch’a l’han da fesse 'nfluensé da ti, e nen ti da lor^[9]!”. ²⁰Cand ch’it l’avras da afronté cola gent-lì, mi 't farai parèj ëd na muraja 'd bronz arforsà; a combatran contra 'd ti, ma a podran pa prevalèj contra 'd ti, përchè mi 't të starai ansema a difénd-te e a salvéte, Mi, ël Signor it lo promëtto! ²¹It libererai dal podèj dij tò nemis e it portrai a la sosta da le man violente 'd lor.

Nòte

1. Cfr. Surtìa 32:11-14; Numer 14:13-19.
2. Cfr. 1 Samuel 7:5-9.
3. Cfr. Arvelassion 13:10.
4. Cfr. 2 Re 21:1-16; 2 Crònache 33:1-9.
5. Vocàbol dovrà mach ambelessì e an Osea 11:9. A l'é gropà al significà dla rèis “dësvijeje torna” (com a fùissa na sità עִיר, un campament dësvijà da cheicòsa d'afros). Ambelessì a s'arferis al bolversament causà da sparm, afr, teror. An Osea 11:9 a s'arferis a l'agitassion portà da la flin-a.
6. La tradussion a séghita la coression dël TM concordà da tùit. Nopà 'd lese כֻּלֹּה מְקַלְלַַ ( culloh mqalla, "tùit am (a son darera a maledime) maledisso").
7. A-i é sì n’antërussion ëd la plenta ‘d Geremìa con na paròla për Gerusalem. Fé ‘n confront con n’antërussion parija ch’as treuva ant ij vv. 5 e 6. An tùit ij cas coma ch’a dovrìa esse voltà cost vers a l’é motobin debatù. N’àutra 'ntërpretassion a lo rend coma ‘d paròle adressà a Geremìa, dë sta manera sì: “Tut lòn ch'i farai, a sarà an tò favor, it në faso promëssa! Cora che it saras an perìcol i farai tombé ij nemis ai tò pé”.
8. O “për motiv ëd tò nòm”. 
9. Na vira 'd pì la rèis “artorn” (שׁוּב, shuv) a ven dovrà parèj che an Geremìa 3:1 e 4:1. Vëdde 'dcò an Geremìa 3:12, 14, 22 com a sia ciamà tre vire a pentisse.  An acusand Dé 'd nen esse afidàbil, ël profeta a s'avzin-a a la manera 'd comportesse dij pecador.