La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/Galat/Galat 3

←Gàlat 2

La Bibia piemontèisa Galat

Gàlat 4→

La Bìbia piemontèisa - Galat 3

3

La Lege e la fede an Gesù Crist

¹Vojàutri, ij Galazian, i seve mach ëd foliro! Chi é-lo ch’a l’ha tant anciarmave^[1]? Përchè a l’era stàit presentave ciàir lòn ch’a veul dì la mòrt ëd Gesù, pròpi coma s’i l’avèisse vëddù na pitura 'd chiel butà ‘n cros. ²I vorìa mach sente sossì da vojàutri: È-lo përchè ch'i l’eve compì lòn ch’a dis la Lege  ëd Mosè^[2] ch’i l’eve arseivù lë Spìrit, o për ch’i l’eve chërdù a la predicassion rësguard al Crist? ³È-lo mai possìbil ch’i sie tant fòj? I l’eve comensà a vive second lë Spìrit e adess i artorneve a vive second dij criteri uman^[3]? ⁴I l’avrìe tant patì për nen? Sicur ch’a l’era për cheicòsa! ⁵Iv lo ciamo torna: é-lo fòrsi che Nosgnor a  l’ha acordave lë Spìrit Sant e ch’a fà 'd miràcoj an tra 'd vojàutri për motiv ch’i l’eve compì j’euvre dla Lege o përchè ch’i l’eve chërdù a la predicassion rësguard al Crist?

La promëssa fàita a Abraham

⁶A l’é përchè Abraham a l’ha fàit fiusa^[4] ‘d Nosgnor che Nosgnor a l’ha consideralo n’òm giust^[5]. ⁷Ant l’istessa manera, ij fieuj d’Abraham génit a son coj ch’a fan fiusa 'd Nosgnor^[6]. ⁸La Scritura a l’avìa prevëddù che Nosgnor a l’avrìa considerà giust për motiv ëd la fede fin-a coj ch’a son nen dij giudé^[7]. A l’é për lòn che Nosgnor a l’ha nunsià a Abraham costa bon-a neuva: “Tute le gent a saran benedìe për tò mojen^[8]”. ⁹Parèj, donca, tuti coj ch’as fido^[9] ant ël Crist a arsèivo j’istesse benedission ch’a l’ha arseivù Abraham për motiv ëd soa fede.

¹⁰Contut, coj ch’a penso ch’a sìa l’ubidiensa a la Lege ch’a peussa rendje giust dë 'dnans a Nosgnor, an efet as sogeto a na maledission, përchè le Scriture a diso: “Ch’a sia maledet col ch’a ubidiss nen^[10] completament a tute j’ordinanse^[11] ch’a son ëscrite 'nt ël lìber ëd la Lege^[12]”. ¹¹A l’é donca ciàir che gnun a peussa esse considerà giust^[13] dë 'dnans a Nosgnor për l’osservansa dla Lege, da già ch’a l’é për la fede che 'l giust a arsèiv la vita^[14].

¹²Ël senté dla fede a l’é bin divers dal senté dla Lege, ch’a dis: “A l’é grassie a l’osservansa dla Lege ch’as oten la vita^[15]”. ¹³Ma Crist a l’ha riscatane da la maledission ëd la Lege. Cand ch’a l’é stàit butà 'n cros chiel a l’é sogetasse a la maledission an leu 'd nojàutri, përchè a l’é scrit: “A l’é maledet col ch’a pend da n'erbo^[16]”. ¹⁴A l’é parèj che la benedission d’Abraham, destinà a tute le gent, a l’é compisse për ël mojen ëd Gesù Crist. Col-lì a l’é 'dcò ‘l motiv ch’i nojàutri chërdent^[17] i l’oma arseivù lë Spìrit che Nosgnor a l’avìa promëttù.

La Lege e la promëssa ‘d Nosgnor

¹⁵Car ij mè frej e seur, vardé-sì n’esempi tirà da la vita 'd minca di. Pròpi coma gnun a peul cassé o modifié un pat ëstrenzù 'd manera vàlida, l’istess a l’é ambelessì. ¹⁶Nosgnor a l’ha fàit soe promësse a Abraham e a sò dissendent. Armarché che la Scritura belessì a dis nen “ai sò dissendent^[18]” coma s’a fùsso tanti, ma a dis: “a sò dissendent”, visadì, as arfà a un sol, ch’a l’é ‘l Crist. ¹⁷A l’é për lòn ch’i diso che Nosgnor a l’ha fàit un pat vàlid con Abraham ch’a podìa nen esse cassà 430 agn pì tard cand che Nosgnor a la dàit a Mosè soa lege^[19]. S’a fussa parèj, Nosgnor a l’avrìa dësprometusse^[20]. ¹⁸Se l’ardità a fussa stàita l’arcompensa për l’osservansa dla Lege, anlora coma ch’a l’avrìa-la podù esse 'l don ëd na promëssa? Ma Nosgnor a l’ha dàila a Abraham grassie a na promëssa^[21].

¹⁹Përchè, donca, a l’é rivà la Lege? La Lege a l’é stàita giontà a la promëssa për rende ciàir a la gent ch’a son ëd pecator^[22] fin a tant ch’a fussa rivà col Dissendent ch’a l’avrìa compì le promësse. Nosgnor a l’ha fàit conòsse^[23] soa Lege a Mosè për ël mojen d’àngej, chiel ch’a l’era 'l mediator an tra Nosgnor e 'l pòpol. ²⁰Ora, un mediator a l’é necessari se pì che d’un-a person-a a l’ha da rivé a n’acòrdi. Ma Nosgnor, ch’a l’é un, a l’ha pa nen dovrà un mediator cand ch’a l’ha dàit soa promëssa a Abraham.

²¹A-i sarìa donca un contrast, na contradission an tra la Lege 'd Nosgnor e le promësse 'd Nosgnor? Ëd gnun-a manera! Se la Lege a l’avèissa podù dene vita, nojàutri i l’avrìo podù esse diciarà giust grassie a l’osservansa dla Lege^[24]. ²²Ma le Scriture a fortisso ciàir che tuti nojàutri i soma stàit fàit përzoné dal pecà, e lolì përchè a podèissa esse dàita la promëssa [dla salvëssa] a coj ch'a chërdo grassie a la fidelità^[25] ëd Gesù Crist.

Fieuj ëd Dé për ël mojen ëd la fé

²³Anans che 'l senté dla fede an fussa stàit mostrà^[26], nojàutri i j’ero coma 'd gent detenùa sota la sorveliansa dla Lege. I j’ero stàit butà “sota na guerna protetiva” ant l’aspetativa dël moment che la fede an fussa arvelà. ²⁴As podrìa 'dcò dì che antlora la Lege an fasia da guida^[27] për ch’i rivèisso al Crist, përchè i fusso rendù giust^[28] për ël mojen ëd la fede. ²⁵Ma ora ch’i l’oma conossù 'l senté dla fede^[29], i l’oma pì nen da esse sota la sorveliansa dla Lege.

²⁶Tùti vojàutri i seve 'd fieuj ëd Nosgnor për la fede ch'i l'eve an Gesù Crist. ²⁷Tùti coj ch’a son ëstàit batesà ant ël Crist^[30] a l’han arvestisse dël Crist coma 'd na ròba neuva. ²⁸A-i é pì nì Giudé, nì Grech; nì s-ciav, nì lìber; nì mas-cc, nì fumela^[31]: i seve tuti un sol an Gesù Crist; ²⁹e se vojàutri i aparten-e al Crist, i seve 'dcò 'd ver fieuj d’Abraham, d'ardité dla promëssa^[32].

Nòte

1. D’àutri manoscrit a gionto ambelessì: “për fé ch’i ubidisse nen a la vrità”.
2. O “j’euvre de la lej”.
3. O “second la carn”.
4. O “a l’ha chërdù”.
5. O “che Nosgnor a l’ha contajlo coma giustissia”. Cfr. Génesi 15:6; Roman 4:3.
6. O “ch’a chërdo”, “coj ch’a son ëd la fede”. Cfr. Roman 4:16.
7. O “tute le gent”, “ij Gentij”.
8. O “an ti”. Cfr. Génesi 12:3.
9. O “ch’a chërdo”
10. O “ch’a compiss nen”. Cfr. Deuteronòmi 27:26.
11. O “prescrission”.
12. Cfr. Deuteronòmi 27:26.
13. O “giustificà”.
14. O “vivrà”. Cfr. Abacuch 2:4.
15. Cfr. Levitich 18:5.
16. O “al bòsch”. Deuteronòmi 21:23 (version greca). Për estension figurativa, ël tèrmin grech për "erbo" (ζύλον, zulon) a peul ëdcò esse dovrà an arferiment a na cros, na manera roman-a d'esecussion ëd na condan-a a mòrt.
17. O “ch’i l’oma la fede”.
18. Cfr. Genesi 12:7.
19. Cfr. Surtìa 12:40.
20. O “mancà a soa promëssa”.
21. Cfr. Roman 4:14.
22. O “a càusa dle trasgression”.
23. O “promulgà”.
24. O “la giustissia a sarìa vnùa da la lej”.
25. O " fede".
26. O “prima ch’a rivèissa la fede”.
27. O educator, precetor, pedagògo.
28. O “giustificà”.
29. O “ora che la fede a l’é rivà”.
30. Tuti coj ch’a son unisse a Crist, lòn ch’ ël batèsim a l’é la figura.
31. Le diferense an tra j'uman a conto pi nen: lòn ch'a conta a l'é nòstra relassion salvifica con ël Crist.
32. Cfr. Roman 4:13.