Neuv Sermon Subalpin/Ij valor dë sto mond dël tut ranvërsà

Ij valor dë sto mond dël tut ranvërsà

Dij prim cristian ant ël mond antich as disìa: "Costa gent, ch’a l’ha già bolversà 'l mond antregh, a son ëdcò vnù ‘mbelessì" (At 17:6). I cristian "a fasìo na diferensa" ant ël mond përchè Gesù a l'avìa mostraje a vive e a proclamé 'd valor dël tut diferent da coj dël mond. La pì gran part dij cristian ancheuj, pì pront a adatesse che a vive cola "diferensa", a l'han ancora tant da amprende le lession che ij prim dissépoj ëd Gesù a 'mprendìo antlora. Ant l'episòdi dël vangel d'ancheuj i vëdoma ij dissépoj che fin-a a ven-o ross quand ch'a son ciapà da Gesù "an sël lobiòt" ëd na condòta nen conforma a cola dël Regn ëd Nosgnor. Cola ch'a l'era?

La question ëd chi ch'a l'é 'l pì amportant. "Apress d'esse rivà a Capernaum, a l'han trovà na cà ch'a-j dasìa ospitalità, e Gesù a l'ha ciamaje: "Ëd còs' é-lo ch'i disputave për la stra tra 'd vojàutri?". Ma a son stas-ne ciuto përchè a l'avìo disputà për la strà an sù chi tra 'd lor a fussa 'l pì amportant. Antlora Gesù a l'é ansetasse, a l'ha ciamà ij dòdes dantorn ëd chiel, e a l'ha dije: 'Se quaidun a veul esse 'l prim, a l’ha da ciapé l'ùltim pòst e esse 'l servitor ëd tùit j'àutri'. Peui a l'ha butà là 'n mes a lor na masnà, a l'ha pijala 'n bras e a l'ha dije a lor: 'Chionque a mè nòm a 'rsèiv na masnà parèj, a l'é tanme s'a l'avèissa arseivù mi, e chionque a m'arsèiv, a l'é pà mi ch'a arsèiv, ma a arsèiv col ch'a l'ha mandame'" (Marco 9:33-37).

Pòch anans, ij dissépoj ëd Gesù a l'avìo confessà 'd nen avèj capì 'l sens ëd le paròle 'd Gesù quand a-j preanunsia ij sò patiment, mòrt e arsurression. Ëdcò pì tard, la discussion ch'a fan ij dissépoj an tra 'd lor, a l'é n'àutra dimostrassion che 'ncora lor a rasonavo tanme la gent dë sto mond, e pa nen coma Gesù, sò magister, a l'avìa mostraje. A l'é bin vera, an efet, che an tùit ij dissépoj ëd Gesù, tant antlora com' ancheuj, la conversion a l'é quaicòsa 'd gradual ch'a dura tuta la vita. Sò cheur ëd lor a l'era bin ëstàit convertì e a l'avìo volenté arseivù Gesù coma sò Signor e Salvator, ma a restava 'ncora tante aree 'd soa vita (ant la manera 'd pensé e 'd fé) andoa la conversion a l'era 'ncora nen ëstàita dël tut aplicà, e che ancora a marciava 'nt la manera dë sto mond. A l'é për lòn che 'l cristian a l'ha 'l dover ëd fesse sèmper un diligent esam ëd cossiensa për verifiché pass për pass andova ch'a l'ha da cambié për conformesse sèmper mej a l'imagine moral e spiritual ëd Gesù, "...fin tant che tuti i saroma rivà ant l'unità dla fej e dla conossènsa dël Fieul ëd Nosgnor, ant lë stat ëd gent compìa, ant la mzura dla taja përfeta dël Crist" (Efesin 4:13).

I podoma 'ntlora imagineje damentre ch'a fan na dëscussion animà a propòsit ëd col ëd lor ch'a l'avìa da avej an posission ëd preminensa an sj'àutri, chi ch'a fussa an tra 'd lor, "ël dissépol ël pì amportant". Podrìa-lo esse Pero, "ël prinsi dj'apòstolj"? "Moment," a diso j'àutri, "ëdcò Giaco e Gioann a son amportant, nen vera? L'avìa-lo pa Gesù daje, a lor tre, ël privilegi (e mach a lor) ëd fesse vëdde an soa trasfigurassion, an tota soa glòria?". Ma Giuda a l'avrìa podù rëspondje: "Nò, feve gnun-a ilusion! I son mi, Giuda, ël pì amportant ëd tuti: sensa un coma ch'i son mi, ch'a l'é bon a fé l'aministrassion ëd la cassia dij sold ëd la comunità, i podrìe nen compì la mission ch'a l'é stave fidà, e gnanca Gesù!". Lòn ch'i podrìo 'dcò dì a proposit ëd Gioann, "ël dissépol che Gesù a l’avìa an grignor" (Gioann 21:20), é-lo nen pa la dimostrassion ch'a l'é Gioann a d'avèj la preminensa an tra j'apòstoli? Nojàutri i podrìo 'dcò dì ch'a l'è Pàul l'apòstol ël pì important. E-lo pa vera che a chiel Nosgnor a l'ha fidà la redassion dla pì gran part dël Testament Neuv? Chiel a l'avrìa podà vantesse dël privilegi ch'a l'era stàit fidà a chiel, ma quaicòsa a-j lo impediss. Pàul a scriv: "bele s'i l'hai arseivù cole strasordinàrie arvelassion da Nosgnor. Parèj, përchè im dèissa nen d’arie, a m'é stàita ficà ant la carn na spin-a: un mëssagé 'd Sàtana ch'am dèissa 'l torment përch' i montèissa nen sle scagn a vanteme. I l'hai ciamaje tre vire a Nosgnor ch'am na liberèissa, ma chiel a l'ha dame costa rispòsta: "Tut lòn ch'it l'has da manca a l'é mia grassia e gnente 'd pì" (2 Conrint 12:7-9). I l'avrìo 'dcò nojàutri che quaidun an dèissa "un quai s-giaflon" da tant an tant për ëtnì sota contròl nòstra uman-a presunsion e superbia! I dësmentioma soens, an efet, che tut lòn ch'a l'é bon an nojàutri, i l'oma nen fabricass-lo da noi, ma a l'é 'n don ëd Nosgnor. Nòstri a son mach ij pëccà, coj ch'an mérito la danassion: I l'oma bele che gnun mérit ch'i podoma vantess-ne! Lòn ch'i foma 'd bon a dipend mach da la grassia 'd Nosgnor, përchè nojàutri i soma d'erbo gram, e d'erbo gram a peudo mach fé seurte dij frut gram!

Ant l'episòdi d'ancheuj, a la domanda ch'a-j fà Gesù: "Ëd còs' é-lo ch'i disputave për la stra tra 'd vojàutri?", ij dissépoj a-j rëspondo gnente; as na stan bin ciuto e ross da la vërgògna. Lor as rendo bin cont che soe discussion ëd lor a propòsit ëd la preminensa d'un ëd lor a son pa 'd discors da fesse: an tùit ij cas Gesù a l'arfuda cola sòrt ëd discors. A l'é bin parija ëdcò ancheuj. E-lo pa nen vera che tanti minister ëd la gesia, predicator, inteletuaj, comunità antreghe, a vorìo tant primegé, ten-e 'l prim pòst, për influensa e podèj? L'istess a l'é con l'ansidita "primassia 'd Pero", ël Papa. Ant la gesia 'd Gesù Crist a l'ha da essje gnun "papa". Gesù a dis: "Vojàutri, contut, feve nen ciamé “magister”, përchè ‘d magister i n’eve mach un - vojàutri i seve tuti frej. E ciamé gnun an sla tèra “pare”, përchè ‘d pare i n’eve mach un, col ch’a l’é an cél; e lasseve nen ciamé “consijé”, përchè ‘d consijé i n’eve mach un, ël Crist. Col ch’a l’é ‘l pì grand fra ‘d voi a sìa vòst servitor, përchè chionque a veul elevesse d’amportansa a sarà tirà giù, ma chionque as ten bass a sarà elevà" (Maté 23:8). Na "san-a competission" an tra ij minister dël Crist a l'é bin d'amportansa, ma la competission a l'ha da core an sël senté dël servissi, ëd l'amor - nen d'àutr.

Lòn ch'a fà, antlora, Gesù ant ës episòdi? A l'ha butà là 'n mes a lor na masnà e a dis che 'l pì amportant ëd tuti ant ël Regn ëd Nosgnor a l'é na pcita masnà. An coj temp là ij cit a l'avìo bin pòca o gnun' amportansa ant la società, ma Gesù a dis che për Chiel coj ch'a son da consideresse ij pì amportant a son coj che ant ël mond a son considerà gnente e a son butà da banda, tanme ij pòver, ij malavi, ij disabij, j'ansian an soa debolëssa 'd lor, e lolì pròpi quand ël mond a-j da tant valor a coj ch'a son rich, san, bej e giovo; coj ch'a l'han ëd podèj, coltura, educassion, fama... Ocupesse ëd coj ch'a "conto gnente" ant la società, deje 'd valor, "arseivlo", a l'é "anticonformista", ma lolì a l'é lòn che Nosgnor a l'apressia 'd pì. La vera grandëssa a consist ant el butesse al sërvissi dj'umij, "arseivje" e, quand ch'i-j arseivoma, a l'é coma s'i arseivèisso 'l Crist medésim, coma s'i arseivèisso Nosgnor Dé, ël pì grand!

L'apòstol Giaco a scrivrà pì tard: "Butoma 'l cas ch'a intrèissa an vòstra radunansa, prima n'òm con na vestimenta magnìfica e con d'anej d'òr ai dij, e peui un pòver vestì con na vestimenta mìsera. S'i l'eve 'd risguard particular mach për col ch'a l'ha na vestimenta magnifica e i-j dise: 'Chiel ch'as seta ambelessì ant ël pòst d'onor', e al pòver i-j dise: "Ti, ten-te lì drit", opura: "Sëtte là darera an su col taburèt", parèj i l'eve fàit na discriminassion ch'a l'é nen giusta.Scoté, mè car frej e seur: é-lo nen vera che Nosgnor a l'ha sernù pròpi coj ch'a an ësto mond a son ij pòver, për feje rich ant la fej e ardité dël regn che chiel a l'ha promëttù a coj ch'a-j veulo bin? Contut, vojàutri i disonore ij pòver! É-lo nen vera ch'a son ij rich ch'av craso e ch'iv rabasto dëdnans ai tribunal? É-lo nen vera ch'a son pròpi lor, ij rich, ch'a ofendo con d'ingiurie col bel nòm ch'a l'é stàit invocà dzura 'd vojàutri?" (Giaco 2:2-7).

PREGHIERA

Nosgnor Dé! Va anans con determinassion ant ël travaj ëd trasformassion ch'it l'has comensà an mi quand ch'it l'has convertime e portà a fé part dij tò dissépoj. Im rendo bin cont d'esse soens ëd "materia dura"! Ma, it prego, passa an sù mi tò rabòt e toa lima: a fà nen s'am farà 'n pòch ëd mal. I veuj dventé sèmper mej la përsona ch'at pias. Rendme ùmil ec servissiévol! Che mia aspirassion a sìa sèmper ëd fete piasì. Amen.