La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Deuteronomi/Deuteronomi 1

←Numeri 36

La Bibia piemontèisa Deuteronòmi

Deuteronòmi 2→

Deuteronòmi

1

La Bìbia piemontèisa - Deuteronòmi 01

Prim discors ëd Mosè

¹Ste-sì a son le paròle che Mosè a l’ha adressà a tut ël pòpol d’Israel cand ch’as trovava da l’àutra banda dël Giordan ant ël desert dl’Arabà ch’a dà vers Suf, an tra Paran e Tofel, Laban, Catserot e Di-Zahab. ²A-i son óndes giornà ‘d marcia da l'Horeb, për la stra dla montagna 'd Seir, fin-a a Cades-Barnea.

³Ant l’ann ch’a fà quaranta apress la surtìa da l’Egit, ël prim dì dël mèis ch’a fà óndes, Mosè a l’ha parlaje a j’Israelita, e a l’ha dije tut lòn che Nosgnor a l’avìa comandaje ‘d dì. ⁴A l’é stàit dòp che chiel a l’ha batù Sicon^[1], rè dj’Amorita, ch’a stasìa a Chesbon, e Ogh^[2], rè ‘d Basan, ch’a stasìa a Astarot e a Edrei.

Órdin ëd partensa

⁵Mosè a l’ha ancaminasse e dëspieghé costa lege a orient dël Giordan, ant ël teritòri ‘d Moab. A l’ha dit:

⁶"An sël mont dl’Horeb, Nosgnor, nòst Dé, a l’ha parlane parèj: “A l’é già pro ‘d temp ch’i seve stàit acampà ant ës mont. ⁷-⁸Ora gavé ‘l campament e buteve an marcia anvers la tèra ch’i son angagiame a dé ai vòstri antich, Abraham, Isach e Giacòb, e ai sò dissendent. A l’é la region dij mont dj’Amorita con tùit ij teritori ch’a-i stan aranda, visadì la val dl’Arabà, la Montagna, ij Pais-Bass, ël Neghev, la costa dël mar, ël pais dij Canané, ël Liban, fin-a al gran ri, ël Fium Eufrate. I l’hai butà tut ës teritori an vòst podèj: intreje e pijene ‘l possess.

Mosè a nòmina ij giùdes dël pòpol

⁹An col temp mi i l'avìa parlave e dive: “‘Mi i peus pa pi fèila da sol. ¹⁰Nosgnor, Dé vòst, a l’ha moltiplicave e ancheuj i seve tant numeros coma le stèile dël cél. ¹¹Che Nosgnor, ël Dé dij vòstri antich, av fasa chërse mila vire tant e ch’av benedissa coma chiel a l’avìa promëttuve ‘d fé. ¹²Ma com i fas-ne mi a porté da sol ël pèis ëd vòstre ruse e dij vòstre plente? ¹³Serneve, donca, da vòstre tribù, d’òm giudissios, anteligent e d’esperiensa, e mi i-j farai vòstri cap’. ¹⁴Vojàutri i l’avìe rëspondume che mia propòsta a l’era bon-a. ¹⁵Antlora i l’hai riunì ij prinsipaj ëd minca na tribù, d’òm giudissios e d’esperiensa, e i l’hai faje ij vòstri cap: cap responsabij ëd grop ëd mila, ëd sent, ëd sinquanta e ‘d des òm, e i l’hai butaje a la testa ‘d minca na tribù.

¹⁶Apress, i l’hai prescrivuje ai vòstri giùdes: ‘Scoté le càuse dij vòstri frej, e dé vòstra sentensa con giustissia a le question ch’as presento an tra ‘d lor o con j'aventissi^[3] ch’a vivo an tra ‘d vojàutri. ¹⁷Ant le sentense, scoté tuti lòn ch’a l’han da dì, a fà nen ch’a sio pì o meno amportant. Àbie pa tëmma ‘d gnun, përchè ch’a l’é Nosgnor ch’a giudica. Se na càusa a l’é tròp malfé për vojàutri, portémla pura, e mi i la giudicherai. ¹⁸Antlora i l’hai dave tute le prescrission ch’i l’avìe da sogetevne.

Esplorassion ëd la tera dla promëssa

¹⁹Apress, coma che Nosgnor a l’avìa comandane, i soma partì dal mont ëd l’Horeb e i l’oma travërsà col desert grand e afros ch’i l’eve vëddù, e parèj i soma rivà a Cades Barnea. ²⁰Antlora i l’avìa dive: ‘I seve rivà ai mont dj’Amorita, che Nosgnor, Dé nòst, a l’ha dane. ²¹Vardé: Nosgnor, tò Dé, a l’ha butate dë 'dnans ës pais. Va a pijene ‘l possess, coma ch’a l’ha promëttute Nosgnor, ël Dé dij tò antich. Àbie pa tëmma, sbaruveve pa!’. ²²Antlora i seve tuti vnume a trové e i l’eve dime: ‘Mandoma dë 'dnans ëd nojàutri ‘d gent për esploré ‘l pais; an faran rapòrt an sla stra da seguité e an sle sità ‘ndova ch'i podrìo andé’. ²³L’avis a l’era smijame bon, e parèj i l’hai sernù an tra ‘d vojàutri dódes òm, un për tribù. ²⁴Lor a l’han ciapà la diression dij mont, a son montà menand-se a la comba d’Escol për spionela. ²⁵A l’han pijà con lor ëd frut ëd la tèra e a l’han portaje a nojàutri an anformand-ne parèj: ‘A l’é ‘n pais fiamengh, motobin dru, che Nosgnor a l’é ‘n camin a dene!’.

Arvira dla gent

²⁶Ma vojàutri i seve arvirave contra l’órdin ëd Nosgnor, vòst Dé, e i seve arfudave ‘d monté a col pais^[4]. ²⁷e i l’avìe barbotà drinta a vòstre tende an disend: ‘Nosgnor an veul pa bin. Për lòn a l’ha fane seurte dal pais d’Egit; a veul ch’i tombo ant le man dj’Amorita e ch’i në sio sterminà. ²⁸Dova mai ch'i podrìo andé? Nòstri frej a l’han demoralisane an disend-ne: ‘A son ëd gent pì granda e gròssa che nojàutri, soe sità a son gròsse e ij sò rampar a monto fin-a al cél, i l’oma fin-a vëddù ambelelà d’òm dla rassa dij gigant anachita^[5]’”. ²⁹Tutun, i l’avìa dive:’Gnun tramblament. Avèje pa por ëd lor. ³⁰Nosgnor, vòst Dé, ch’a marcia dë 'dnans a nojàutri, a combatrà a favor vòst, tut coma ch’i l’avìa vedulo fé an Egit. ³¹Tut arlongh al camin ch’i l’eve fàit ant ël desert^[6] fin-a a rivé a sto leugh-sì, Nosgnor, vòst Dé, a l’ha portave an bras tanme ‘n pare ch’a pòrta sò fieul. ³²Malgré sòn, i l’eve pa avù fiusa^[7] an Nosgnor, vòst Dé, ³³ch’a andasìa anans ëd vojàutri an sla stra për sercheve ‘n leu andova buté camp: ëd neuit an forma ‘d feu për mostreve ‘l camin ch’i l’avìe da andé, e ant ël dì an forma 'd nivola.

Castigh dla prima generassion

³⁴Nosgnor a l’ha scotà lòn ch’i disìe, a l’é anrabiasse e a l’ha fàit ës giurament: ³⁵Gnun dj’òm dë sta generassion grama a vëdrà la bon-a tèra ch’i l’hai promëttù ‘d deje ai vòstri antich^[8], ³⁶meno che Caleb, fieul ëd Iefune. A sarà chiel ch’a la vëdrà e a chiel e ai dissendent i-j darai ‘l pais ch’a l’ha carcà, përchè a l’é mantnusse fedel a mi, ël Signor’.

³⁷Ëdcò contra ‘d mi, Nosgnor a l’é ‘nrabiasse, për colpa vòstra, e a l’ha dime: ‘Gnanca ti ‘t-i intreras, ³⁸ma a sarà Giosuè a intreje, ël fieul ëd Nun, ch’a sta a tò servissi: faje corage, përchè grassie a chiel Israel a l’avrà ‘l possess dë sta tèra. ³⁹E vòstre masnà, ch’i l’avìe dì: ‘A saran na preja!’, a saran lor ch’a-i intreran, lor che ancheuj a conòsso pa nì ‘l bin nì ‘l mal; a lor i-j darai ‘l pais ch’a sarà ‘l sò. ⁴⁰Ma ora vojàutri, buteve an marcia e ancamineve anvers al desert, an diression dël Mar Ross.

⁴¹Antlora vojàutri i l’avìe rëspondume: "I l’oma pëccà contra 'd Nosgnor! Is butroma a combate an tut coma che Nosgnor nost Dé a l’avìa comandane". Anlora mincadun ëd vojàutri a l’é prontasse për ël combatiment, e i përzumëste ‘d monté anvers ij mont. ⁴²Nosgnor a l’avìa dime: ‘Avìsje ‘d monté pa a combate, përchè mi i sarai pa da vòstra banda. I sareve butà an derota dë 'dnans ai vòstri nemis. ⁴³I l’avìa bin divlo, ma vojàutri i l’eve pa scotame; nen mach lòn, ma i seve arvirave contra l’órdin ëd Nosgnor, i j’ere stàit borios e i seve ancalavne ‘d monté anvers le montagne. ⁴⁴Antlora j’Amorita, ch’a vivo an tra 'd coj mont, a son surtì contra ‘d vojàutri, a l’han stave dapress coma ch’a fan j’avije e a l’han batuve an Seir fin-a a Corma. ⁴⁵A l’é antlora ch’i seve tornà a pioré dë 'dnans a Nosgnor, ma chiel a l’ha pa scotà vòstra vos e a l’ha fàit nen cas a vojàutri. ⁴⁶Përparèj ch’i seve restà a Cades për vàire dì, për tut ël temp ch’i l’avìe da resteje".

Nòte

1. Cfr. Nùmer 21:21-30.
2. Cfr. Nùmer 21:31-35.
3. O "ij foresté migrant"·
4. Cfr. Deuteronòmi 9:23; Ebreo 3:16.
5. Emim, Anachim, Refaim e Zusim, parèj tanme ij mìtich Nefilim, a son ij favolos e fiamengh (gigantésch) prim abitant legendàri ëd la Palestin-a.
6. Cfr. At 13:18.
7. Cfr. Ebreo 3:19.
8. 1:31-35 cfr. Ebreo 3:18.