Neuv Sermon Subalpin/Ëd sòld ësgairà?

Artorn

Ëd sòld ësgairà?

Tanti ëd nojàutri piemontèis a son ëd gent ch'a l'ha bin ëd considerassion pr' ij sòld, ch'i l'oma vagnaje con ël sudor ëd la front (coma ch'as dis) e i podrìo pa sgaireje con dë spèise ch'a son nen pì che necessàrie. Për lòn an diso quaivòta ch'i soma ëd tachign, dë splòrcc. Nò, i soma mach giudissios. Pura a-i é 'd vòte che la grassia ch'i l'oma arseivù a l'é tan granda che, per mostré nòstra arconossensa e gòj, i sarìo dispòst a dé vìa tut lòn ch'i l'oma. A l'é lòn ch'a l'ha fàit na fomna ch'a na parla 'l vangel ch'i vardoma ancheuj. Còsa avìa-la arseivù e da chi?

L'onsion ëd Gesù. "Ant ël mentre ch'a l'era a Betania, ant la ca 'd Simon (n'òm ch'a l'era stàit lebros) e ch'a disnavo, a l'é rivaje na fomna con un vas d'alabaster pien ëd përfum ëd nard pur, ëd gran' pressi. A l'ha dovertalo e a l'ha vërsà 'l përfum an sla testa 'd Gesù. Quand ch'a l'han vëddù lòn, contut, a quaidun ëd coj ch'a j'ero a tàola con lor a l'é montaje la flin-a. A disìo: "Përché sgairé parèj tut col përfum ch'a costa? A l'avrìa podusse vende për pì che tërsent dëné e dovré l'arzan pr' ij pòver!" e l'arprociavo fòrt. Ma Gesù a l'ha replicà: "Lassela sté! Përché feje dj'osservassion? A l'ha fàit na bon-a assion anvers ëd mi. Përch' i l'avreve sèmper ëd pòver con vojàutri e i podreve feje 'd bin tute vòte ch'i vorereve; ma mi i l'avreve nen sèmper. Sta fomna a l'ha fàit lòn ch'a podìa fé: a l'ha onzù d'euli mè còrp prima dël temp prontandlo për la sepoltura. In vrità iv diso ch' an qualonque leugh dël mond ch'a sarà predicà cost evangeli a sarà 'dcò arcordà costa fomna e a spiegran lòn ch'a l'ha fàit" (March 14:3-8).

A l'é 'd sicur un dover cristian col ëd fé dël bin a minca na creatura uman-a ch'as treuva an dificoltà. Giuté ij bzognos, ij pòver, scond nòstre possibilità, a fà part dij prinsìpi 'd base dla fede ebràica e cristian-a. La Paròla 'd Nosgnor a lo mostra e an dis: "Stracomse nen ëd fé dël bin, përchè s’is lassoma nen ëstraché, quand ch’a rivrà ‘l temp i n'avroma l'arcòlt. Parèj, donca, damentre ch’i n’oma ‘l temp, foma dël bin a tuti, ma dzurtut a coj ch’a son ëd la famija dla fede" (Galat 6:10).

Gesù a mostra ai sò dissépoj ëd pijesse soen dij pòver. Ant ël tèrmin "pòver" a l'é comprèis tuti coj ch'a lo son an diverse manere: coj ch'a l'han pa assé da mangé, coj ch'a l'han gnun-a ca da steje, ij foresté sensa amis, le vidoe, ij malavi, coj ch'a l'han pa pro 'd fòrse për sostense, coj ch'a son an përzon sensa colpa, coj ch'a son bòrgno, coj ch'as diso j'emarginà da nòstra società, e tante d'àutre categorìe 'd përson-e.  

Da la mira bìblica, la povertà a l'é nen mach un fator econòmich. Ij pòver a son coj ch'a manco dj'arsorse sossiaj, econòmiche e polìtiche e che për lòn a riesso nen a realisé e a vive soa responsabilità e vocassion ëd lor.

Ël comandament ëd pijesse soen dij pòver a veul dì sté dacant a coj ch'a patisso ëd na manera o n'àutra. Pi 'd lòn, ël cristian a l'ha la cossiensa che l'atension anvers dij pòver e dle povertà veje e neuve, a l'é nen mach la responsabilità dl'indivìduo, quaicòsa ch'a l'é lassà a la soen ëd coj ch'a na son sensibij, ma ch'a l'é necessària n'assion sossial e polìtica fòrta, sostnìa da la la prospetiva dla giustissia: lòn ch'a l'é giust ëdnans a Nosgnor per tute soe creature.

Ant l'episodì dël vangel ch'i vardoma ancheuj, i vëdoma Gesù ch'a pija part a n'arseiviment an ca d'un tal Simon, ch'a l'avìa le stranòm "ël lebros". A l'é probàbil che col òm-lì a fussa stàit varì da Gesù midem e che, për ringrassielo e selebré la varision, a l'avìa vorsù organisé 'n disné gròss an soa ca, con soa famija e con j'amis, e parèj a l'avìa anvitane Gesù. Col òm a savìa bin dimostré soa arconossensa! Gesù a savìa bin lòn ch'a lo spetava da lì a pòchi dì (ij sò patiment e la mòrt an cros), pura, chiel a serca 'd nen pensé tant a lòn e ai sò sagrin, ma a aceta d'arlegresse con cola gent.  

An col dì-lì, contut, a-i era nen mach col Simon ch'a vorìa onoré e ringrassié Gesù, ma 'dcò na fomna dël pòst ch'a së sponcion-a drinta a cola companìa e ch'a veul ëdcò feje savèj, a Gesù, vàire ch'a l'era arconossenta 'nvers ëd chiel. Com é-la ch'a fà për esprime soa arconossensa? A pensa bin ëd fé 'n cadò a Gesù, quaicòsa che antlora a l'era considerà bin pressios, visadì na fiaschëtta d'euli përfumà e ch'a l'avìa catà a gran pressi, magara con soe economìe. Cola fiaschëtta, peuj, chila a l'é nen mach ch'a-j la dà, ma a la doverta e a la dovra, coma ch'as fasìa antlora, spantiant-ne 'l contù an sla testa midema 'd Gesù, e pròpi an cola ocasion-lì! Për nojàutri, col gest a podrìa smijé motobin dròlo, ma për cola fomna a l'é quaicòs ch'a-j vnisìa natural e istintiv. Tanta a l'é la gòj, l'arconossensa, ch'a l'ha, che cola fomna a sta nen lì a pensé s'a sìa 'l moment giust për dimostrela.

I savoma nen dal racont ëd cost evangel, quala ch'a fussa stàita la grassia che cola fomna a l'avìa arseivù da Gesù, ma 'l fàit a l'é che chila a l'avìa catà për Gesù, quaicòsa che, scond jë standard modern, a podìa avèj 'n valor ëd 300 giornà 'd travaj d'un ovrié 'd campagna!

Ma coma! Ij risparmi, j'economìe 'd na vita sgairà parèi? A l'é na ròba da mat, na folairà! - Costa a sarìa na reassion ch'as capiss bin. A l'é coma coj che, për na sepoltura a diso a la gent: "Non fiori ma opere di bene", visadì, a sarìa mej nen ësgairé 'd sòld për caté dle fior - che peui as campo vìa - ma fé 'd beneficensa, ch'a l'é pì ùtil. Nen vera? Ant ël cas dl'episòdi dël vangel ch'i vardoma ancheuj, la gent a l'avìa bin dit: "Ma përché sgairé parèj 'd sòld për dël parfum (e na cifra peui bin esagerà) mentre ch'as avrìa bin podù deje, coj sòld-lì, për giuté 'd pòver? Përchè col ësgàir?

Nòstra reassion d'ancheuj, "ëd granda saviëssa", a sarìa nen ëstàita diversa da cola 'd cole përson-e col dì lì. Gesù, contut, pròpi Gesù, a smija nen d'acòrdi e fin-a a rimpròcia cola gent e a-j dìs ëd lassé cola fomna an santa pas, përché chila a l'avìa fàit quaicòsa ch'a-j vnisìa dal cheur e lolì, per chila, a l'era bin giust. Gesù a sarìa nen ëstàit contrari a "fé n'investiment" ëd coj sòld përchè 'd pòver a n'avèisso benefissi, ma an col moment-lì Gesù a vorìa nen mortifiché l'espression spòtica 'd cola fomna, ch'a l'avìa butà Gesù ant ël prim pòst an sò cheur. Vera, ij pòver as peudo e as deuvo giuteje - e as na troveran sempre - ma 'ncora 'ncheuj i fasoma fatiga, coma ch'as dis, a vëdde coma l'onor, ël culto, e l'arconossensa anvers ëd Gesù a sia 'n valor ch'a peuda fin-a vnì prima dla cossiensa sossial. La dimension "vertical" ëd l'amor a peul mai ësse dëstacà da cola "orisontal". A l'é pròpi sì la diferensa ch'a-i é an tra la fede cristian-a génita e lòn ch'as ciama "solidarismo sociale" an sna base mach umanìstica. A son doe prospetive diverse, bele se quaidun a vorìa dì ch'a sìo j'istesse. Nò. La cossiensa sossial a l'é nen pì amportanta dla cossiensa 'd lòn che Nosgnor Dé a l'ha fàit për nojàutri an sò Fieul Gesù Crist. Fin-a 'l guadagn ëd tërzent giornà 'd travaj a sarìa 'ncora fin-a tròp pòch për dimostreje nòstra arconossensa! "Dabon, còsa a-j profitrìa-lo a n'òm ëd vagné 'l mond antregh, se peui a perd soa ànima?" (March 8:36).

Gesù a l'ha dàit soa vita antrega për nòstra salvassion. Për lòn a l'ha gnanca vorsù risparmiesse la mòrt, e la mòrt an cros. La mort ëd Gesù a l'é stàita an tra le pì afrose ch'as peuda imaginesse - e a l'é mensionà pròpi sì, ant ël moment che Gesù a parla 'd soa sepoltura. Coma podrìo-ne nojàutri consideré na qualsëssìa àutra còsa pì 'd pèis a sò confront? Ciamomse se nojàutri i sio dispòst a smonje "l'euli përfumà" dl'afession pì granda anvers ëd chiel.

Vorsomje bin, con tut ël cheur, e domje la dimostrassion - e peuj lassoma che 'l mond a disa lòn ch'a veul. Chi ch'a podrìa critichene a l'ha 'd sicur pa capì chi ch'a l'é Gesù. La carità anvers ij pòver a l'é necessària m' a peudrà mai esse na scusa për gaveje, a Nosgnor Gesù, ël culto, l'onor e la glòria che chiel, e mach chiel, a n'é degn d'arsèive.

Gesù midem a 'rcomanda cola fomna a l'atension dij cristian ëd minca época. A l'é 'd sicur na lession per nojàutri ch'a l'ha l'importansa pì àuta. Ël Crist a darà onor a coj ch'a-j dan onor. ...e ai pòver as peul semper pensesse s'i vorsoma ...se lolì a l'é nen mach na scusa!

PREGHIERA

Nosgnor Dé! It diso mersì con tut mè cheur, an tute le manere ch'a son possibij, për ël don ch'it l'has fame quand che ti 't l'has dàit toa vita antrega për salveme dal pëccà e pr' arconcilieme con Dé. Che mia arconossensa a conòssa gnun-e limitassion! I veuj consacré a ti mia përson-a antrega e imité la manera che ti 't l'has fane vëdde quand ch'it ses consacrate për fé grassia a 'd pecator coma nojàutri che gnente i meritrìo. Amen.