Lenga piemontèisa/Gramàtica piemontèisa/Morfologìa/Verb/Verb ausiliar

Usagi dij verb ausiliar

Rispét a l'usagi italian (che a sarìa bin arcordé, dal moment che 'dcò la lenga italian-a a cor quàich rìsigh, ëdcò da na mira giornalìstich - televisiva), a-i é quàich diferensa. Sì sota i doma na lista dle régole d'usagi dj'ausiliar.

I notoma la presensa dle partìcole eufòniche " l' , j' " che a son part integranta dla vos verbal, ant ij temp e meud dont a son present. An general i podoma dì che:

As deuvra l'ausiliar avèj:
Për ij verb transitiv ativ
Për ij verb intransitiv che a esprimo n'assion fìsica ò mental
Për ij verb impersonaj che a esprimo fenòmeno metereològich
Për ij verb podèj, vorèj, dovèj
Për ij verb ëd moviment an sens literal strèit
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
As deuvra l'ausiliar esse:
Për ij verb passiv
Për ij verb riflessiv e ressìproch
Për ij verb intransitiv che a son nen ant le categorìe sì dzora
Për ij verb smijé e dventé
Për ij verb ëd moviment arferì a un pont ëd partensa ò d'ariv

Esempi:

I l'hai beivù
I l'hai durmì
A l'ha fiocà
I l'hai nen podù andé
I l'hai volà con un velìvol cit
I son ëstàit anvità
I soma scrivusse për n'ani
I son partì jér
A l'é smijame 'd capì
I son volà da ti
etc.