La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Re/1Re 15

←1 Rè 14

La Bibia piemontèisa Lìber dij Rè

1 Rè 16→

La Bìbia piemontèisa - 1 Rè 15

1 Rè

15

Abia, rè ‘d Giuda

¹Abia a l'é vnùit esse rè 'd Giuda cora che Geroboam, fieul ëd Nebat, a l'era rè d'Israel da disdeut agn. ²Chiel a l'ha governà për tre agn an Gerusalem. Soa mare a l'era Maca, la fija d'Absalom. ³A l'ha comëttù j’istess pëccà che sò pare a fasìa anans ëd chiel. A l'era pa divòt dël Signor sò Dé, com a l'era stàit David, sò antich, ma a l'é arvirassje contra. ⁴Contut, për amor ëd David, Nosgnor a l'ha consentì ai sò dissendent ëd regné e che soa dinastìa a ‘ndèissa anans an sël tròno ‘d Gerusalem^[1]. ⁵Sòn përchè David a l'avìa fàit lòn ch’a-j piasìa a Nosgnor, sensa mai seurte da la carzà 'd tut lòn ch’a l'avìa comandaje, për tùit ij di ëd soa vita, con l'ecession dël fàit d'Uria l'Hitita^[2]. ⁶An tra Abia e Geroboam a l'é mai staie ‘d pas për tut ël temp ëd la vita d'Abia^[3]. ⁷J’àutri aveniment ch’a son capità durant ël regn d’Abia, comprèis tut lòn ch’a l’ha fàit, a l'é scrivù ant ij lìber dij Fàit dij rè 'd Giuda. ⁸Cand che Abia a l’é mòrt, a l’é stàit sotrà ant la sità 'd David, e sò fieul Asa a l'ha arpiassalo coma rè.

Asa, rè d’Giuda

⁹Ant l'ann che a fà vint dël regn ëd Geroboam dzora d'Israel, Asa a l'é vnùit esse rè 'd Giuda. ¹⁰A l'ha regnà quarantun agn an Gerusalem. Soa mare as ciamava Maca, fija d'Absalom. ¹¹Asa a l'ha fàit lòn che a l'é aprovà da Nosgnor coma ch’a l'avìa fàit David sò grand. ¹²A l’ha bandì dal pais la prostitussion religiosa dij mas-cc e dle fumele, e tuti j’ìdoj da fé scheur^[4] che ij sò antich a l’avìo butà an pé^[5]. ¹³An pì, a l'ha gavaje a Maca 'l tìtol d'argin-a mare^[6], përchè a l'avìa faje na mistà abominèivola a la dea Asera. Asa a l'ha campà giù la mistà e a l'ha brusala ant la comba dël Chidron. ¹⁴Nopà, j'autin sacrà an sij brich a l’ha lassaje sté. Contut Asa a l'é stàit fidel al Signor për tuta soa vita. ¹⁵Chiel a l'ha 'dcò fàit artorné ant ël Templ ëd Nosgnor l’argent, l’òr e vàire d’àutri utiss che sò pare a l’avìa consacraje.

¹⁶Ore, an tra Asa e Basa, rè d'Israel, për tuta soa vita ‘d lor, a-i é staje sèmper ëd guèra. ¹⁷Rè Basa d'Israel a l'ha atacà la Giudèa e stabilì Rama tanme n’avanpòst militar fortificà, përchè gnun a podèissa intré o seurte ant ël teritòri d'Asa 'd Giuda. ¹⁸Mach che Asa a l'ha ciapà tut l'argent e l'òr che a l'era restà ant ij tesòr dël templ ëd Nosgnor e dël palas real e a l'ha dàilo an goerna ai sò sërvent. E a l'ha mandaje da Ben-Adad fieul ëd Tabrimon, fieul d'Esion, rè 'd Siria, governator ëd Damasch, ës mëssage: ¹⁹“Mi i vorìa fé n’aleansa con ti, l’istess coma cola ch’a-i j'era an tra ij nòstri antich. Varda, i l'hai mandate d’òr e d’argent tanme present. S-ciapa tò tratà con rè Basa d'Israel, parèj che chiel a peussa artiresse da mia tèra'. ²⁰Ben-Adad a l'ha acetà l'oferta 'd rè Asa e a l'ha mandà sùbit ij comandant ëd soa armeja a ataché le sità d'Israel. A l'han conquistà Iion, Dan, Abel-Bet-Maca e tut ël teritòri ëd Neftali, comprèisa la region ëd Chineret. ²¹Cora che Basa a l'ha sentù le neuve ‘d coj fàit, a l'ha chità 'd fortifiché Rama e a l'é tornass-ne an Tirza. ²²Rè Asa a l'ha comandà a tuta la gent ëd Giuda, sensa gnun-e ecession, d'andé a ciapè 'l bòsch e le pere dovrà për fortifié Rama. Rè Asa a l'ha dovrà coj materiaj për fortifié Gheba, an Beniamin e Mispa.

²³Ël rest dj’aveniment dël regn d’Asa, comprèise tute soe 'mprèise e tut lòn ch’a l’ha fàit, e ij nòm ëd le sità ch’a l’ha edificà, a son ëstàit registrà ant ël lìber dij Fàit dij rè ëd Giuda. Asa cand ch’a l’é stàit vej a l’é vnuje la gòta ai pé. ²⁴Asa a l'é peui mancà e a l'é stàit sotrà con ij sò grand ant la sità 'd David. Sò fieul Ieosafat a l'é suceduje.

Nadab, rè d’Israel

²⁵Ant lë scond ann dël regn d'Asa dzora dla Giudèa, Nadab fieul ëd Geroboam a l'é vnùit esse rè d'Israel; chiel a l'ha governà Israel për doi agn. ²⁶A l’ha fàit lòn che Dé a dzapreuva, conform al cativ esempi ch’a l’avìa daje sò pare e cissà Israel al pëccà.

²⁷Basa, fieul d'Aija, dla tribù d'Issacar, a l'ha cospirà contra 'd Nadab e a l'ha massalo arand a Ghibeton, ch’as treuva ant ël teritòri dij Filisté. Sòn a l'é ancapità antramentre che l’armeja d’Israel a l'avìa butà l'assedi a la sità filistèa ‘d Ghibeton. ²⁸Basa a l'ha massalo ant ël ters ann dël regn d'Asa dzora 'd Giuda, e a l'ha regnà a sò pòst. ²⁹Vnùit esse rè, a l'ha sterminà tuta antrega la famija 'd Geroboam. Gnun a l'é dzorvivuje dla famija 'd Geroboam, a son ëstàit ësterminà fin-a l'ùltim conform a la sentensa che 'l Signor a l'avìa preanunsià për mojen dël sò profeta Aija ël Silonita^[7]. ³⁰Tut sòn a l'è ancapità përchè Geroboam a l’avìa provocà l’ira ‘d Nosgnor për motiv dij pëccà che chiel a l’avìa fàit e che a l’avìa cissà ‘dcò ‘l pòpol d’Israel a comëtte. ³¹Ël rest dj’amprèise ‘d Nadab e tut lòn che chiel a l’ha fàit a l’é scrit ant ël lìber dij Fàit dij rè d’Israel.

Basa, rè d'Israel

³²A-i j'era sèmper ëd guèra antra ‘l rè Asa ‘d Giuda e ‘l rè Basa d’Israel. ³³Dël ters ann dël regn d'Asa ansima 'd Giuda, Basa, fieul d'Aija, a l'é vnùit a esse rè ëd tut Israel a Tirza; chiel a l'ha governà për vintequatr agn. ³⁴Meno che a l'ha fàit lòn ch’a l’é mal a j'euj ‘d Nosgnor conform al cativ esempi ’d Geroboam, seguitand a fé ij pëccà che Geroboam a l’avìa cissà Israel a comëtte.

Nòte

1. Cfr. 1 Rè 11:36.
2. Cfr. 2 Samuel 11:1-27.
3. Cfr. 2 Crònache 13:3-21.
4. Ël mòt dovrà ambelessì, גִלּוּלִים [ghillulim], a l'é sempe dovrà con arferiment ëd dëspresi anvers le mistà pagan-e. As pensa fin-a che, da costuma, as veul fé arferiment a  "bërle ëd busa". A sarìa mach un dij vàire termo dovrà an costa manera, tanme "ròbe sensa valor" (אֱלִילִים,'elilim), "vanità" o "vent veuid" (הֲבָלִים, havalim).
5. Cfr. 2 Crònache 15:8-15.
6. Ël termo ebràich גְּבִירָה (ghëvirah) a peul dënoté "argin-a" o "argin-a mare" a sconda dël contest. Ambelessì a-i é costì, përchè Maca a l'era fomna 'd Roboam e mare d'Abia.
7. Cfr. 1 Rè 14:10.