La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Re/1Re 12

←1 Rè 11

La Bibia piemontèisa Lìber dij Rè

1 Rè 13→

La Bìbia piemontèisa - 1 Rè 12

1 Rè

12

Roboam a perd sò regn

¹Parèj Roboam a l'é andàit a Sichem, përchè tut Israel a l'era convnù ambelelì për felo rè. ²Cora ch’a l'ha savulo, Geroboam fieul ëd Nebat, a l'era ancora an Egit andova a l'era arfugiasse për tëmma 'd rè Salomon^[1]. ³A l'han mandalo a ciamé e Geroboam a l'é vnùit con tuta la ciambrea d'Israel e a l'han dije a Roboam: ⁴“Tò pare a l'avìa amponune un giov grev. Adess ti slegerìss-ne j'arceste che chiel a l'ha fane e che 'l travaj a sia pa pì dur parèj e nojàutri i saroma lealment ij tò soget^[2]”. ⁵Ël rè a l’ha dije: “Dame tre di ‘d temp për penseje sù e peui torné da mi për la rispòsta”. Anlora la gent a l'é artirasse.

⁶Parèj Rè Roboam a l'é consultasse con ij consijé, ch’a l'ero stàit a servissi ëd Salomon sò pare për tuta soa vita. A l'ha ciamaje: “Che consèj im deve për rëspondje da bin a sta gent?”. ⁷Lor a l'han dije: “Se ancheuj ti 't faras vëdde acomodant con ësta gent, se it-j daras sodisfassion, se it-j diras ëd paròle grassiose, lor a saran ij tò sërvent për sèmpe”. ⁸Ma Roboam a l'ha pa daje da ment al consèj ch’a l’avìo daje e nopà a l’é consultasse con ëd giovo che a l'ero chërsù con chiel e che a l'ero a sò servissi. ⁹A l'ha ciamaje: “Che consèj i podrìe deme për sto pòpol che a l'ha ciamame dë slegerì ël giov che mè pare a l'avìa amponuje?”. ¹⁰Ij giovo che a l'ero chërsù con chiel a l'han dije: “It-j rëspondras përparèj a sta gent che a l'ha ciamate dë slegerì 'l travaj dur che tò pare a l'avìa grevaje. It-j diras: ‘Mè dil mamlin a l'é pì gròss che ij fianch ëd mè pare! Për lòn mi i sarai con vojàutri, piantagran-e ch’i seve mach, na vira pì dur che mè pare! ¹¹Se mè pare a l'avìa cariave 'd corvé greve, e bin, mi i sarai ancora pì dur. Mè pare a l'ha castiave con ëd foèt, mi 'v punisso con dë stafil^[3].

¹²Cora che Geroboam e tuta la gent a son torna presentasse da Roboam ël ters di, da già che 'l rè a l'avìa comandaje 'd torné passà tre di, ¹³ël rè a l'ha rësponduje dur al pòpol. Chiel a l'ha arpossà 'd pianta ël consèj dj'ansian. ¹⁴E, conform a l'avis ch’a l’avìo daje coj giovo a l'ha dije: “Mè pare a l'avìa amponuve un giov grev, mi i lo farai na vira pì grev. Mè pare a l'ha castijave con ëd foèt e mi 'v castijerai con ëd flagèj!”. ¹⁵A l’é parèj che ‘l rè a l'era arfudasse dë scoté 'l pòpol. Tut sòn, contut, a l'é ancapità për disposission ëd Nosgnor, përchè as compièissa la paròla che 'l Signor a l'avìa adrëssà a Geroboam, fieul ëd Nebat, për mojen d'Achia 'd Silo.

¹⁶Cora che tut Israel a l'ha vëddù che 'l rè a l'avìa pa daje da ment, tuti j'israelita a l'han rëspondù al rè: “I voroma avèj pì nen da fé con la dinastìa ‘d David. I l'oma gnun-a ardità da spartì con ël fieul ëd Iesse! Torna a toe tende Israel^[4]! E ti, David, a l'é 'l moment ëd pensé mach a ca toa!”. Përparèj che Israel a l'é tornass-ne a soe ca. ¹⁷Roboam a l'é andàit anans a governé dzora dj'Israelita ch’a stasìo ant le sità 'd Giudèa.

¹⁸E Roboam a l'ha spedì Adoniram, dzoravisor dij travaj forsà, ma j'Israelita a l'han pijalo a prassà e chiel a l'é mòrt. Anlora rè Roboam a l'é montà pì che an pressa dëdzora 'd sò chèr për ëscapé a Gerusalem. ¹⁹Parèj che Israel a l'é arvirasse a la dinastìa 'd David, e sòn a resta fin-a al di d'ancheuj. ²⁰Cora che tut Israel a l'é vnùit a savèj che Geroboam a l'era tornà, a l'han mandalo a ciamé përchè a fèissa part ëd la ciambrea e a l'han proclamalo rè 'd tut Israel. Pì gnun a l'é restà fedel a la dinastìa 'd David, mach la tribù ëd Giuda.

²¹Rivà ch’a l’era Roboam a Gerusalem, a l'ha mobilità j’òm ëd Giudèa e la tribù ëd Beniamin: 180.000 guerié sernù, për combate contra d'Israel e deje andré 'l regn a Roboam, fieul ëd Salomon. ²²Ma Nosgnor a l'ha dije a Semaia, ël profeta: ²³ “Arferìssje pura a rè Roboam fieul ëd Salomon ëd Giudèa, a tuta la casà 'd Giudèa e 'd Beniamin e a lòn che a resta dël pòpol: ²⁴‘Sòn a l'é lòn che Nosgnor a comanda: ‘Andé pa a combate contra dij vòstri frej, ij fieuj d'Israel: che tùit a torno a ca soa, përchè tut sòn a l’é ancapità përchè mi i l’hai vorsulo^[5]’”. E lor a l'han ëscotà 'l comand ëd Nosgnor e a l'han ciapà torna la stra për torness-ne a ca, coma che 'l Signor a l'avìa comandà.

Geroboam a buta ‘n pé ‘n cult idolatrich

²⁵Për antant Geroboam a l'avìa fortificà Sichem an sle montagne d'Efraim e a l'ha stabilì ambelelà soa residensa; peui da là a l'é andàit a fortifiché Penuel. ²⁶Geroboam a l'ha pensà an tra 'd chiel: “Ora la casà 'd David a podrìa torna vagnesse 'l regn. ²⁷Se sta gent a vnirà a Gerusalem a smon-e 'd sacrifissi ant ël templ ëd Nosgnor, ël cheur d'ës pòpol a podrìa adrëssesse torna a sò sgnor, rè Roboam ëd Giudèa. ²⁸Dòp che 'l rè a l'ha consultà ij sò consijé, a l’é fasse doi vailèt d'òr. Peui a l'ha dije a la gent: “A-i é pa pì da manca ch’i monte a Gerusalem! Vardé-sì ij tò dio, coj ch’a l’han fave seurte dal pais d’Egit^[6]!”. ²⁹Parèj a l’ha piassà un ëd coj vailèt a Betel e l’àutr a Dan. ³⁰Sòn a l'ha portà Israel a comëtte ‘n pecà grev; ël pòpol a l'é andàit a Betel e a Dan a prosternesse ‘dnans ai bocin.

³¹Geroboam a l'ha fàit drissé 'd tabërnàcoj an sij brich e a l'ha stabilìje ‘d sacerdòt, ciapà dë dsà e dë dlà an tra la gent, e a l'ero pa 'd Levita. ³²Chiel a l'ha 'dcò instituì na festa al di che a fà quìndes, dël mèis che a fà eut, dël tipo 'd lòn ch’as selebrava an Giudèa. An sl'autar ëd Betel a së smonìo ëd sacrifissi ai vailèt che a l'ero fasse. A Betel a son ëdcò instituisse 'd sacerdòt dij templ edificà an sle bricòle.

Un profeta ‘d Giudèa a fà visita a Betel

³³Ant ël mèis che a fà eut, ël di che a fà quìndes, Geroboam a l'ha smonù ‘d sacrifissi an sl'autar che a l'avìa fàit a Betel. A l'ha istituì na festa për j'Israelita e a l'é montà anvers l'autar a smonje d'ancens^[7].

Nòte

1. An ebràich: "e Geroboam a l'ha vivù an Egit". Ël test paralel a dis an 2 Crònache 10: 2  "e Geroboam a l'era tornà da l'Egit". Ant un test mach consonàntich, valadì pa masorétich,  le forme ''e a l'ha vivù'' e ''a l'é/a l'era tornà'' a son le mideme ( וישׁב).
2. O: “it serviroma”. An ebràich: "ma ti, ore, slegeriss l'euvra onerosa che a l'avìa fàit tò pare e 'l giov grev che it l'has amponune dzora 'd nojàutri, e noi it serviroma.". Ant ël test ebràich la forma verbal prefissà con vav (וְנַעַבְדֶךָ, [vna'avëdeca] "e it serviroma ") a séguita l'imperativ (הָקֵל [haqel], "s-ciàiriss, slegeriss").
3. O: “con dë scorpion”.
4. Cfr. 2 Samuel 20:1.
5. O: “i l'hai falo da mi”.
6. Cfr. Surtìa 32:4.
7. 12:32-33 cfr. Levìtich 23:33-34.