La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Giudes/Giudes 3

←Giudes 2

La Bibia piemontèisa Giudes

Giudes 4→

La Bìbia piemontèisa - Giudes 03

Liber dij Giùdes

3

¹Coste-sì a son le gent che Nosgnor a l'ha lassà ant ël pais për podèj buté a la preuva, për sò mojen, tuti coj che, an Israel, a l'avìo pa fàit l’esperiensa dle guère contra ij Cananita. ² E sòn përchè le generassion dj'Israelita ch’a sarìo vnuite apress a amprendèisso a combate na guèra santa. ³Ij pòpoj a j’ero costi-sì: Ij sinch cap dij Filisté, tùit ij Canané, ij Sidonita e j'Evé, a stasìo ant le montagne dël Liban, dal mont Baal-Ermon fin-a a la traversera d'Amat. ⁴Nosgnor a l’é serviss-ne për buté a la preuva Israel e për vëdde s’a scotèisso o meno ij comandament dàit da Nosgnor a sò cé për mojen ëd Mosè.

⁵Donca, j’Israelita a son ëstabilisse an tra ij Canané, j'Hitita, j'Amorita, ij Perissita, j'Evita e ij Gebusé; ⁶nen mach, ma a son mariasse con soe fije e l'han daje le soe da marié a lor, an rendend ëdcò l’adorassion ai sò dio.

I. Otniel

⁷J’Israelita, antant, a l'avìo fàit lòn ch'a l'é mal ëdnans ëd Nosgnor, an dësmentiànd-se dël Signor sò Dé, për servì a Baal e Asera. ⁸Për lòn Nosgnor, anrabiand-se contra d'Israel, a l'ha dalo ant le man ëd Cusan-Risataim, d'Armon-Caraim^[1], e a son stane asogetà për eut agn. ⁹Peui j'Israelita a l'han invocà a gran vos ël Signor ch’a-j giutèissa, e chiel a l'ha mandaje un liberator a salveje: Otniel fieul ëd Chenas, frel pì cit ëd Caleb. ¹⁰Lë Spìrit ëd Nosgnor a l’avìa daje ‘l podèj^[2] ‘d fé ‘l giùdes d’Israel e a l’é surtì a combate contra 'd Cusan-Risataim, d'Armon^[3]. Ël Signor a l'ha butajlo ant le man e Otniel a l'ha trionfà dzora 'd chiel-lì. ¹¹Parèj che për quarant agn ël pais a l'é stàit an pas, e sòn fin-a a la mòrt d'Otniel, ben Chenas.

II. Eod

¹²Ma j'Israelita a l'han torna ancaminasse a fé lòn ch'a-j dëspias a Nosgnor, e chiel a l'ha fàit che Eglon, rè 'd Moab, a dominèissa Israel^[4]. ¹³Eglon a l'é aleasse con j'Amonita e j'Amalechita, a l'ha fàit guera a Israel, a l'ha butalo an derota e a l'ha pijàje la Sità dle Palme, ant la comba dël Giordan. ¹⁴J’Israelita a son restà sogetà a chiel për disdeut agn. ¹⁵Anlora a l'han suplicà 'l Signor, ch’a l'ha mandaje un liberator ch'as ciamava Eod, fieul ëd Gera, dla tribù ëd Beniamin: Eod a l'era mancin.

Ore, j'Israelita a l'han daje l’ancombensa a Eod ëd porté ‘n tribut a Eglon, rè ‘d Moab. ¹⁶Eod a l'era procurasse un pugnal ch'a tajava da dòi part, longh un cùbit^[5], e a l'é sandràslo sotà ij vestì an sël fianch ëd drita. ¹⁷Chiel a l'ha smonù soa taja a Eglon, rè 'd Moab, ch'a l'era motobin lardassù, e ¹⁸consegnaje 'l tribut, a l'é partì con coj ch'a lo compagnavo. ¹⁹Nopà, rivà al leu, ciamà dle mistà, davzin a Ghilgal, a l'é tornà andaré e a l'ha dit: “Rè! I l'hai cheicòsa da dite dë stërmà. Antlora 'l rè a l'ha amponù ‘l silensi, e tùit ij present a son artirasse. ²⁰Antant, Eod a l'é avzinasse al rè, ch'as në stasìa da sol setà an soa stansia frësca dl'istà e a l'ha dije: i l'hai da dite na paròla da part ëd Dé. A la viarà, 'l rè a l'é aussasse da la careja, ²¹e Eod con la snistra a l'ha tirà fòra ël pugnard da soa drita e a l'ha ficàjlo ant la pansa ²²con tanta 'd cola fòrsa che 'l mani istess a l'é intraie darera a la lama e a l'é restà anvlupatà da la grassa, përchè a l'avìa nen artiralo fòra dal vènter^[6]. ²³Dòp ëd lòn Eod a l'é surtì dal pòrti^[7], an sarandse daré le pòrte dla càmera, ch'a l'avìa sarà a ciav.

²⁴Parèj ch'a l'é surtì; e ij servitor d'Eglon a son rivà, e a l'han vëddù che le pòrte dla càmera a l'ero ciavà, e a son disse: “Peul d'esse ch'a fasa sò bsògn ant l'apartament d'istà”. ²⁵E a l'han ëspetà fin-a che a son nen ansospetisse, parèj che, an vëddend ch'a dovertava pa le pòrte dla stansia, a l'han pijàit la ciav, e a l'han dovertà: e varda-lì, sò sgnor a l'era stëndù për tèra mòrt. ²⁶Antrëtant Eod a l'era scapà, e passà le mistà 'd pere, a l'é salvasse a Seira. ²⁷Cand a l'é rivà, a l'é butasse a soné dla tromba an sla montagna d'Efraim, e j'Israelita a son calà con chiel dal mont, e chiel a marciava dë 'dnans ëd lor.

²⁸Eod a l'ha dije: “Vnime dapress përchè Nosgnor a l'ha dave an podèj ij vòstri nemis, ij Moabita”. Përparèj ch'a son vnùit giù con chiel, e a son butasse a l'avàit ant jë svass dël Giordan, an lassand pa passè gnun. ²⁹E an coj temp-là a l'han frapà ij Moabita, an massandne cheicòsa coma desmila òm, tùit an bon-a salute e gueriè vajant: a l'é pa scapàine un. ³⁰An col di-là Moab a l'é stàit umilià sota la man d'Israel e 'l pais për vintequatr agn a l'é stàit an pas.

III. Samgar

³¹Dòp ëd lòn, a-i é staie Samgar, fieul d'Anat, ch'a l'ha massà sessent Filisté mach con n'ujiss da beu. Ëdcò chiel a l’ha liberà Israel.

Nòte

1. Armon-Caraim. Tradissionalment Aram-Nacaraim. Dle vire a l'é antëndù tant 'me un leugh an Mesopotamia. Le paròle ארמן הרים a podrìo esse lesùe ''Sitadela dle Doe Montagne'' o 'dcò mach, ''Sitadela dle Montagne'' An tute le manere, Cusan-Risataim a l'é fàcil che a fùissa un rè Canané restà con soa fortëssa ant la region dle montagne an Israel.
2. O “l'era dzora 'd chiel”.
3. Armon. A dovrìa esse Aram, valadì Siria, con la gionta ëd nu(n)(נ), abbreviassion d' Armon-Caraim.
4. Tant 'me pen-a 'd soe përversità.
5. גֹּמֶד (gomed) a dovrìa esse sinònim ëd cùbit, valadì la distansa an tra 'l gomo e la ponta dël dil d'an mes. Truch e branca 45 cm. Opura a podrìa esse un cùbit pì curt o fin-a na branca.
6. La parola פַּרְשְׁדֹנָה (parsedonah) as treuva mach ambelessì, e as capiss pa vàire lòn che a vorerìa dì. A podrìa esse n'arferiment a le dejession o ai buèj che a seurto.
7. Ëdcò ambelessì a l'é mal fé volté la paròla ebràica.Da già che a-i é prima ël verb ''surtì" e peui l'arferiment a le pòrte da saré, ël sostantiv a l'é fàcil che a sia un termo architetònich che a s' arferiss a la stansia, miraco n' andron, o la stansia dël còmod, pen-a fòra dla càmera superior dël re. Cost vestìbol a separava la stansìa dë dzora da na stansia 'd fòra, andova che ij servitor dël rè a spetavo.