La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Geremia/Geremia 2

←Geremìa 1

La Bibia piemontèisa Geremìa

Geremia 3→

La Bìbia piemontèisa - Geremia 02

Geremìa

2

Ël prim amor

¹Ël Signor a l’ha comunicame soa paròla.  A l’ha dime:: ²"Vaje a crijé sossì a j'orije 'd Gerusalem. Nosgnor a dis sòn: Mi im n'avìso dl'afession ëd toa gioventura, dl'amor ëd toe promësse 'd nòsse cand che ti 't ëm vnisie dapress ant ël desert, ant na tèra che gnun a sëmna. ³Israel a l'era consacrà a mi, ël Signor, tanme le primìssie 'd soa cujìa; tuti coj ch'as n'ancalavo a mangene a m'ofendìo e 'l maleur a fongava an lor', I lo diso mi, ël Signor.

Nosgnor a 'rciama a la memòria 'd lor l'anfedeltà dij sò antich

⁴Scoté la paròla 'd Nosgnor, casà  'd Giacòb e vojàutre tute le tribù d'Israel. ⁵Sossì a l'é lòn ch'a dis Nosgnor: Che ‘d colpe a l’han trovà an mi ij vòstri antich ch’a l’han faje slontané da mi? A son andass-ne dré a d’ìdoj ch’a son veuid e ‘dcò lor a son dventà veuid. ⁶Lor a diso pa: 'Andova é-lo Nosgnor, col ch'a l'ha fane monté dal pais d'Egit e ch'a l'ha fane marcé ant ël desert ant un gerb pien ëd balatron, ant na tèra sëcca e scura, pòst andova ch'a-i passa gnun, e che gnun a veul ësteie^[1]?’ ⁷Mi i l'avìa mnave ant ël pais ëd la montagna dël Carmel për arpateve con soa fruta e soe ròbe bon-e; vojàutri i seve intraje e i l'eve profanà mè pais, mia ardità, i l'eve fala vnì n'abominassion. ⁸Ij sacerdòt a ciamo pì nen: 'Andova ch'a l'é Nosgnor?'. Ij depositari dla lege a l'han pa conossume^[2]; ij pastor a son arvirasse contra 'd mi; ij profeta a l'han profetisà për Baal, a son andaje dapress a dj'ìdoj ch’a valo nen.

Nosgnor a-j fà l'acusa d'adulteri spiritual

⁹A l'é për lòn che mi, ël Signor, iv acuso dë 'dnans a tuti, e i acuso 'dcò ij vòstri fieuj. ¹⁰Passé donca ant j'isole 'd Cipro e vardé, mandeje a ciamé a Chedar e beiché da bin, vardé s'a l'é mai stàita fàita na ròba parèj! ¹¹Miraco che na nassion a cambierìa ij sò dio? E mia gent a l'ha cambià soa glòria con ëd ròba ch’a val nen ¹²Cej, resté sensa paròle, sburdive, sesì da n'oror grand", I lo diso mi, ël Signor. ¹³"Përchè mè pòpol a l'ha comëttù dòi delit: lor a l'han chità pròpi mi, mi ch'i son la sorgiss d'eva viva, për ëscavesse 'd sisterne chërpà ch'a ten-o nen l'eva.

Israel a buta soa fiusa ant ij sò alià e nen an Nosgnor

¹⁴E-lo forsi në sciav, Israel? Un sërvent, përchè as në faso 'd ròba soa? ¹⁵Contra 'd chiel ij leon a àusso soa vos, a posso ij sò braj. Lor a l'han fàit ëvnì soa tèra 'n desert, soe sità brusà a l'han pa pì 'd gent. ¹⁶Fin-a coj ëd Memfi e 'd Tell Defenne a l'han tosonate la testa! ¹⁷Ses-to pa ti ch'it l'has causà sòn për avèj chità Nosgnor tò Dé, cand che at guidava ansima toa stra?

¹⁸E adess, lòn ch'a serv-lo perd-te për l'Egit a bèive l'eva dël Nil? Lòn ch'a serv-lo parte për l'Assiria a bèive l'eva dël fium? ¹⁹Che ti 't sie castigà da toa gramissia midema e che toe anfedeltà a peusso esse punìe! Comprend e varda coma ch'a l'é brut e mèr chité Nosgnor tò Dé e 'd pì, nen avèj tëmma dë 'dnans ëd mi". I lo diso mi, ël Signor ëd l'univers. Ël Signor a l'é esasperà da la testarda idolatrìa d'Israel ²⁰Òhi, da vàire ti 't l'has ës-ciapà tò giov, rompù toe stache, ti 't l'has dit: 'Mi i servirai pa'. E për lòn, dzora tute le colin-e àute e sota tuti j'erbo verd, ti 't ses cogiate parèj 'd na meretris.

²¹Mi, contut, i l'avìa piantate coma n'erbo sernù, tut antregh dë smens soasìa. Com it l'has fàit a cambiete për mi an such servaj ëd na vigna strangera? ²²Cand che ti 't faras la lessìa con la potassa, an butandje motobin ëd savon, toa përversità a restrà marcà dë 'dnans ëd mi". I lo diso mi, ël Signor. ²³"Coma che 't ancales-to a dì: 'I son pa maunëtta, i l'hai nen seguità ij Baal'. Varda le pianà 'nt la Valada, arconòss lòn che ti 't l'has fàit. Gamela sensa sust, che a cor da tute le bande. ²⁴Sòma servaja costumà al desert; ant ël gigèt ëd toa anvìa it susnisse l'ària; chi a peul fermé tò desideri? Coj ch'a la sërco a l'han mai da strachesse; an sò mèis a la trovran sèmper. ²⁵Bèica bin che tò pé a vada pa a resté dëscaussà e che toa gola a sia nen sùita! Ma ti 't rësponde: 'Nò, a serv a nen, përchè mi i veuj bin a jë strangé, i veuj andeje dapress'.

²⁶Coma ch'as vërgògna 'n làder ciapà an sël lobiòt, parèj coj ëd la ca d'Israel a saran moch moch, lor, ij sò rè, sò cap, ij sò sacerdòt e ij sò profeta. ²⁷A-j diso a un tòch ëd bòsch: 'Ti 't ses mè pare', e a na pera 'It l'has generame'. A mi am viro le spale e nen la front; ma al temp dël maleur a crijo: "Àuss-te, salva nojàutri!". ²⁸E 'ndova ch'a son ij dio ch'i seve fave? Ch'as àusso lor, se a peulo salvete, ant ël temp ëd tò maleur; përchè ij tò dio a son an bon nùmer parèj dle toe sità! ²⁹Përchè iv la pijeve con mi? Tuti voi i seve pa stame fedej". I lo diso mi, ël Signor. ³⁰A dzoneus a l'han frapà ij vòstri fieuj, vojàutri i l'eve pa amprendù la lession. Vòstra spa midema a l'ha mangià parèj d'un leon ch'a dëstruv.

³¹Che 'd generassion! Pròpi voi i deve da ment a la paròla 'd Nosgnor! Son-ne miraco vnùit a esse un desert për Israel o na tèra 'd top ës-ciass? Përchè mia gent a dis: I soma vnùit grand, i faroma pa pì artorn da ti? ³²As dësmentia forse na sposa dij sò ornament, na vèrgin ëd soa s-cirpa? Pura mia gent a l'è pì nen visass-ne 'd mi për vàire temp. ³³Coma ch' it ses bon a serne toa stra an sërcand chi ch'at veul bin! Për lòn it l'has mostraje toe costume 'dcò a le ludrie. ³⁴Fin-a an brova 'd toe vestimente as treuva 'l sangh ëd pòvra gent, ch'it l'has pa ciapà mentre a scassinavo, ma davzin a tute le rol. ³⁵Pura ti 't proteste: 'Mi i son nossent! Soa flin-a a l'é già lontan-a da mi'. I son sì a intré 'n giudissi con ti, përchè ti 't l'has dit: 'I l'hai pa pecà'. ³⁶Përchè it ses ardovute tant vil ant ël cambié stra? Ëdcò da l'Egit it saras delusa coma che ti 't ses ëstalo da l'Assiria. ³⁷Ëdcò da là it torneras con le man an sla testa, përchè Nosgnor a l'ha taparà vìa coj ch'it l'avìe fiusa: gnun vantagi da lor.

Nòte

1. Ël contest a sugeriss che la chestion a l’é gropà a na complenta anté che ‘l pòpol a prega Nosgnor ch’a o salva dai sò sagrin. A-j ciama d’agiùt e a j’arcòrda le benedission ch’a l’ha daje an passà. Cfr. p. es. Isaia 63:11-19 e Salm 44. As trata ‘d na preghiera sotantendùa përchè Dè a-j giuta, cfr. 2 Rè 2:14.
2. O: “a j’ero nen angagià con mi”. Ël verb rendù coma “coonòsse” as arferiss a da pì che conossensa mach ëd la ment. A comprend ëdcò l’idèja d’angagg ëd la volontà e dl’emossion. Cfr. coma ch’as deuvra an contest coma Osèa 4:1 e 6:6.