Oreste Gallina

Le Langhe, Roero e anviron a l’han avù l’arconossiment ëd patrimòni mondial UNESCO a l’é mersì al travaj e la sapiensa antica dj’òmini e dle dòne che su cole tère a l’han versà sudor, passion, e “fedeltà” a le rèis dij Cé. E ai sò poeta e scritor. Un dij poeta ch’i podoma consideré un “un precursore del riscatto dei “paisan” piemontesi … proprio attraverso la terra e il lavoro” a l’é Oreste Gallina. Nà a Mango d’Alba dël 1898, latinista, professor ëd lettere, gropà a Nino Costa e a Pinin Pacòt fin da j’ ani dl’Academia Militar, pròpi con Pacòt e Alfredo Formica a l’é tra ij fondator, ant ël 1927, dl’ arvista “Ij Brandé” për l’arnassita dla poesìa e dla lenga piemontèisa, con sguard duvèrt a tut ël Piemont. Su costa carsà a ancamin-a a scrive ant la koiné e peui ant soa parlada langaròla ch’a sentìa pì s-ciassa a soa tèra e a soa ispirassion poetica: ‘l mond dij sò vej paisan. A meuir ël 15 d’otober dël 1985 ad Arona, dova për tanti ani a l’é stàit Preside dle Scòle Medie. Soa prima racòlta Freidolin-e a l’é dël 1926, peui a ven-o Canta Pero (1933), Pare e Fieul (1946), e j’antologie Mia Tèra (1960) e Arie Langaròle (1970). Tuta soa poesìa a l’é n’arserca ‘d queicòsa 'd pì che “la campagna, queicòsa 'd pì che la natura. E col queicòsa 'd pì a l'é l'òm». E soa lenga a l’é la tèra midema: ël travaj coma necessità, dëstin ancëstral ch’a consacra la dignità e la vita uman-a. “L’hai da manca dël sol e dla frëscura:/l’hai mach un seugn ch’a rij mentre a s’avsin-a:/pòrtme, pare, lassù ‘nt col’aria pura,/lassù mi veuj arnasse! An sla colin-a!”. —