La Fija dël Rè dj'Arfaj/Capitol 26

by Lord Dunsany

←Capìtol 25

La Fija dël Rè dj'Arfaj Lord Dunsany

Capìtol 27→

La Fija dël Rè dj'Arfaj

Cap. XXVI - Ël còrn d'Alverich

Alverich a l'era andàit an lordiand anvers mesaneuit për ëd tère dzerte longh d'agn ëstracant, ëd tère anté che ij tòch ësbërzì 'd soa tenda grisa e armnà a giontavo na frisa 'd malpron a la frèid ëd le sèire. La gent ëd le cassin-e isolà, damentre ch'a viscavo ij lum antëcà, e che ij maciairon a 'ncaminavo a vnì scur contra 'l cel verd ëspali, a sentìo 'l martliné dij massuchèt ëd Niv e Zend ch'a ruvava sclin travers ël silensi da 'nt ij leu anté che gnun d'àutri a-i marciava. Soe masnà, an ghicianda da 'nt le ca për vèje seurte fòra la prima stèila, a vëgghìo dle vòte la sagma dròla e grisa dla tenda ch'a sopatava ij sò s-ciancon ëdzora dla dariera cioenda, anté che bele 'n moment ëdnans a l'era mach ëstaje 'l gris ëd lë scalabrum. La matin apress as pudìa scotesse l'armanaché e lë smaravijesse dla gent, la gòj e la por dij cit, le stòrie che ij sò vej a-j contavo, e a-i era chi ch'a fasìa d'esplorassion dë stërmà an broa dle tère cognossùe, për ësmicé genà travers ëd cite ambajure dle dariere cioende (bele che beiché 'nvers matin a fussa antërdì), e parèj a-i nassìo 'd diciarìe e d'anvìe baravantan-e. Tut sòn as mës-ciava ansema sota l'anfluss dël sentor dë stravis ch'a vnisìa da alvant, e parèj as virava an legenda, ch'a l'avrìa vivù për vàire e vàire agn apress ëd cola matin, combin che Alverich e soa tenda a-i fusso pì nen. An sa manera, un di apress a l'àutr, na stagion apress a l'àutra, sa companìa a l'ha seguità a raminghé: l'òm solitari, col frapà da la lun-a e 'l variàbil, e peui la veja tenda grisa con sò passon antorzù. A son ruvà a cognòsse bin tute le stèile, ij quatr vent, la pieuva, ël brandon e la tampesta, ma le fnestre anluminà ch'a-j passavo dacant e ch'a-j ablìo tant dë 'd neuit con sò ciàir càud e angagiant, a-j vardavo mach për dije adiù da daleugn. A le prime lusor, ant ël ginich dël fé dël di, Alverich as dësvijava da 'd seugn malsoà, Niv a s'alvava an brajand, e parèj a s'anviaravo torna për soa crosià testassa dnans ch'a ruvèissa 'n sègn qualsëssìa dël dësvijesse dai fronton chiet e fiosch ëd le ca. Minca matin Niv a gabolava ch'a l'avrìo sigura trovà 'l Pais ëd j'Arfaj; ma ij di a passavo e a passavo dcò j'agn. Thyl a l'avìa chitaje giumai da 'n bel péss. Thyl, ch'a l'avìa profetaje la vitòria con ëd balade ardìe ch'a-j anfondìo arlass e corage a Alverich longh ëd le neuit le pì frèide e ch'a lo mnavo anans për le stra le pì dësblà e pien-e 'd pere, e bin, Thyl a l'era butasse a canté 'd bòt an blan ëd canson ch'a parlavo dij cavèj ëd na bela fija, franch Thyl ch'a l'avrìa dovù mneje anans an sò pelerinage. E apress, un bel di a lë scalabrum, damentre che 'n merlo a cantava e la campagna 'd magg a dësbandìa soe fior, chiel a l'é virasse për andé 'nvers le ca dla gent e a l'ha marià franch cola fija ch'a l'avìa cantane, e a l'ha pì mai pensà d'andé torna për lì a fé 'l passavolant. Ij cavaj a l'avìo giumai lassaje la bora, e Niv e Zend as portavo tut lòn ch'a l'avìo an sël passon. A l'era già passaje vàire agn. Na matin d'otonn, Alverich a l'ha chità 'l campament për andé 'nvers le ca an broa dla prosa. Niv e Zend a son beicasse. Përchè che Alverich a duvrìi-lo ciameje la stra a cheidun d'àutri? An chèich manera, soe ment baravantan-e e malavie a cognossìo lòn che chiel a vorìa fé pì ampressa che la përantèisa d'un an sentor. A l'avìi-lo nen j'andvinure 'd Niv për ëmnelo anans e lòn che la lun-a a l'avìa dësslaje a Zend sota sarament? Alverich a l'é ruvà a le ca, ma bin pòchi ëd coj ch'a-j ciamava a pairavo conteje volonté 'd lòn ch'a-i era a alvant, e se chiel a-j contava dle valbe anté ch'a l'avìa virondaje për vàire agn, lor a-j dasìo bin pòch da ment, tant 'ma s'a l'hèissa dije ch'a l'avìa montà la tenda an sij seuj d'aria colorà ch'a splendrisso, a bogio adasi e a së scurisso, bass an sl'archengh, cand che 'l sol a va sota. E coj pòchi ch'a-j rëspondìo, a-j disìo che mach ij mascon a na savìo cheicòs. Anlora Alverich a l'é tornà 'ndaré për ij camp e travers le cioende 'd finage, an ruvanda a soa veja tenda grisa ant le valbe che gnun a vorìa gnanca penseje. Niv e Zend as na stasìo ciuto an beicandlo ëd brut, sicoma ch'a savìo ch'as malfiava dle teste viròire e 'd lòn ch'a disìa la lun-a. E 'l di apress, cand ch'a l'han gavà 'l campament ant ël ginich dël fé dël di, Niv a l'ha fàit ëstrà sensa ciabrissé. A l'era passaje pa vàire sman-e, longh ëd col viage stravis, che Alverich na matin, an broa dij camp cudì da j'òmo, a l'é ancontrasse ant un an camin a vempe na sija a 'n poss, e che sò capel àut cònich e soa aria mascheugna a lo fasìo cognòsse sicura tant 'ma 'n mascon. "Magìster ëd tute j'art che j'òmo a 'n n'han por," a l'ha dije Alverich, "i l'hai na costion da ciameve visavì dl'avnì." Ël mascon a l'ha virà j'euj da soa sija për beiché Alverich con n'espression dubitosa, sicoma che l'aria da striplon dël viagiator a smijava pa 'mpromëtte na propin-a conforma cola ch'as deuv për ciamé d'anformassion an sl'avnì. Ël mascon a l'ha dije ciàir a Alverich vàire a l'avrìa avù da pomì*. Ma 'l borsòt d'Alverich a l'avìa 'ndrinta tut lòn ch'a l'era pro për gavé ij dùbit dël mascon. Parèj a l'ha mostraje dël dil anté che la ponta 'd soa tor a fasìa babòja dzora d'un grop ëd martej e a l'ha faje l'anvit a Alverich dë vnì da chiel dël temp che la stèila dla sèira a surtìa fòra e, an col'ora propissia, a l'avrìa dësvelaje l'avnì. Niv e Zend a savìo bin che sò bàudro a l'era torna 'n camin a 'ndé apress a 'd seugn e 'd mascheugn ch'a vnisìo pa da la matrìa nì da la lun-a. Parèj cand ch'a l'ha chitaje, a son ëstass-ne astà frem e ciuto con la testa pien-a 'd pensé rancoros.

Travers la lusor ëspalia dl'aria ch'a spetava la stèila dla sèira, Alverich a l'ha marcià sij camp travajà dai paisan e a l'é ruvà a la pòrta scura 'd rol ëd la tor dël mascon, sfrisà dai branch dij martej a minca n'òra ch'a bufava. N'amprendiss giovo a l'ha durvije la pòrta e, su për dë scalin vej che ij giari a cognossìo mej che j'òmo, a l'ha mnà Alverich ant la stansia dë dzora anté ch'a-i era 'l mascon. Ël mascon a l'avìa a còl un mantel longh ëd sèja nèira, ch'a l'era 'nsëssari për ëstrologhé l'avnì: sensa sòn, a-i era gnun vers d'anteroghé j'agn a vnì. Na vira che l'amprendiss a l'é surtì, a l'é andàit a pijé 'n lìber da 'n s'un cansel àut e a l'é virasse 'nvers Alverich ciamandje lòn ch'a vorèissa savèj ëd l'avnì. E Alverich a l'ha ciamaje 'ma ch'a pudèissa ruvé ant ël Pais ëd j'Arfaj. Anlora 'l mascon a l'ha durvì la cuvertin-a scura dël gròss lìber e a l'ha virane ij feuj, e për un bel péss tùit ij feuj ch'a virava a j'ero veuid; ma pì apress, a l'ha 'ncaminà a parëss-je 'd tòch ëscrit, bele che 'd na smersa dë scritura che Alverich a l'avìa mai vëggù. Ël mascon a l'ha spiegaje che ij lìber 'ma col-lì a conto tut, ma che chiel, ch'a-j n'anfasìa mach ëd j'agn a vnì, a l'avìa pa da manca 'd lese 'l passà: për lòn ch'a l'avìa sernù 'n lìber ch'a contava mach l'avnì. A l'avrìa podù savèjne 'd pì an adressandse a la Scòla dla Fìsica, s'a fussa amportasse 'd butesse a studié le folairà che j'òmo a l'avìo già fàit. Peui a l'ha lesù marlàit an sël lìber, e antratant Alverich a sentìa che ij giari a j'ero an camin a torné a ca për le stra ch'a j'ero fasse drinta a lë scalon. Da lì a 'n pòch, ël mascon a l'ha trovà lòn ch'a sërcava an sl'avnì e a l'ha dije a Alverich che ant ël lìber a-i era scrit che chiel a sarìa mai ruvà 'nt ël Pais ëd j'Arfaj fin-a a tant ch'a fussa portasse apress na spa anmascà. Na vira ch'a l'ha scotà sòn, Alverich a l'ha pagaje soa propin-a al mascon e a l'é andass-ne via con ël magon, dësgià ch'a cognossìa j'asar dël Pais ëd j'Arfaj che gnun-a spa macassìa forzà 'n sj'ancuso dj'òmo a sarìa mai ëstàita bon-a a paré. A savìa pa che j'anciarm ch'a-i era 'nt la spa as lassavo dapress un sentor ant l'aria tant 'ma col ëd la lòsna, ch'a dëstravërsava 'l finage dl'ambrun e a së spantiava për ël Pais ëd j'Arfaj, nì a savìa che 'l Rè dj'Arfaj a s'ancorzìa parèj ëd soa presensa e a slontanava da chiel la finansa 'd sò pais, an manera che Alverich a dësrangèissa pì nen sò regn; contut a-j dasìa fé a lòn che 'l mascon a l'avìa lesuje an sël lìber, e a l'é andass-ne via doleuri 'ma tut. A l'ha chità lë scalon ëd rol a sò dësblesse e ai giari, a l'é surtì da 'nt la boschin-a 'd martej e a l'ha marcià për ij camp, e parèj a l'é torna ruvà an col leu malincuros anté che soa tenda grisa a musava facià ant la vàuda, arnosa e chieta 'ma Niv e Zend ch'a j'ero astà lì aranda. Ël di apress, a l'han virà për andé 'nvers mesdì, da già che àora tùit ij viage a jë smijavo sensa speransa istess a Alverich, ch'a vorìa nen chité soa spa e andé ancontra a 'd privo anmascà sensa n'agiut anmascà. Niv e Zend a lo ubidìo an ëstasenda ciuto, e a lo mnavo anans sensa pì 'd professìe stravaniante o lòn ch'a-j disìa la lun-a, convnù ch'a savìo che chiel a l'avìa pijà consèj da cheidun d'àutri. Ij sò vagabondage solitari a l'han portaje për dë stra stracante e bin leugn anvers mesdì, ma 'l finage dël Pais ëd j'Arfaj a l'é mai mostrasse con ij sò seuj ëspèss ëd lus ëd l'ambrun; bele parèj, Alverich a l'ha mai chità soa spa, përchè ch'a pensava, con rason, che 'l Pais ëd j'Arfaj a l'hèissa por ëd soa màgica, e a l'avìa bin pòche speranse 'd podèj porté 'ndaré Lirazel con na laja macassìa ch'a fèissa por mach a j'òmo. Da lì nen vàire, Niv a l'ha torna 'ncaminà a profeté, e Zend a ruvé torna a strasora ant le neuit ëd lun-a dura e a dësvijé Alverich për conteje soe stòrie. Ma con tut ël mascheugn ch'a-i era ant le stòrie 'd Zend e con tut l'andé an cìmbalis ëd Niv cand ch'a profetava, Alverich a savìa giumai che le stòrie e le professìe 'd si doi-lì a j'ero veuide e bon-e a nèn, e che nì un nì l'àutr a l'avrìo mnalo ant ël Pais ëd j'Arfaj. Bele che magonà da sa consiensa, chiel a seguitava a gavé 'l camp cora ch'a fasìa di e a seguitava a marcé e a sërché 'l finage dl'ambrun, e parèj ij mèis a passavo. Peui, un di che an broa dle tère cognossùe a-i era na bruera sërvaja e zerba, ch'a corìa giù fin-a a la prosa dzerta anté ch'a l'avìo butà sò campament, Alverich a l'ha vëggù anvers sèira na fomna ch'a l'avìa a còl ël mantel e 'l capel ëd na masca e ch'a l'era 'n camin a ramassé la bruera. Minca na ramassà ch'a dasìa, a campava 'l bru dëdlà dle tère cognossùe, ant la praja nëcca, anvers alvant e 'nvers ël Pais ëd j'Arfaj, e a aussava dcò na nìola turbijonanta 'd póver ëd tèra e 'd sabia 'nvers Alverich. Chiel a l'é andaje ancontra e a l'é fërmass-je aranda an beicandla ramassé; ma chila a seguitava a fé sò travaj con gròss nerv, an bogiandse lesta ant le nìole 'd póver e ramassanda damentre ch'a marciava. Da lì a 'n pòch, contut, a l'ha aussà j'euj e a l'ha beicà Alverich, e chiel a l'ha podù vèje ch'a l'era la masca Ziroonderel. Apress ëd tùit coj agn, a vëgghìa torna la masca, e chila a l'ha dun-a armarcà, sota le pate a binde dël mantel ëd lë Sgnor d'Erl, la spa ch'a l'avìa forzaje na vira 'mbelelà 'n sla bricòla. Ël feuro 'd coram a l'era pa pro a stërmela da la masca, da già ch'a cognossìa 'l sentor ëd màgica ch'a campava fòra linger e ch'a flotava bin leugn travers la sèira. "Mare masca!" a l'ha dije Alverich. Chila a l'ha faje n'anchin përfond, bele con tuta soa adressa 'nt la màgica e soa età e combin ch'a l'hèissa vivù për na partìa stravisa d'agn, bin ëdnans ëd la nassensa dël pare d'Alverich, e bele che tanta gent a Erl a l'hèisso giumai dësmentià sò Sgnor. Ma chila a l'avìa pa dësmentià. Alverich a l'ha ciamaje lòn ch'a l'era 'n camin a fé 'mbelelì da sèira an sla bruera con soa ramassa. "I son daré a ramassé 'l mond," a l'ha replicaje chila. Alverich a l'é ciamasse che sòrt ëd rumenta a fussa 'n camin a ramassé via dal mond an fasenda tuta cola póver grisa ch'a seguitava a dëstresse e a viravolté fiosca an sij camp, për ësperdse peui ant ël top an tren a mugesse dëdlà 'd nòsti finage.

"Com a rest-la ch'i ramasse 'l mond, mare masca?" a l'ha dije. "A-i é 'd ròbe ant ël mond ch'a dovrìo pa ess-je," a l'ha rësponduje. Chiel a l'ha vardà con na frisa dë splin le nìole grise aussà da la ramassa, ch'as bogiavo tute 'nvers ël Pais ëd j'Arfaj. "Mare masca," a l'ha ciamaje, "I peuss-ne andeje dcò mi? I l'hai sërcà 'l Pais ëd j'Arfaj për dódes agn e i l'hai mai ës-ciairà bele 'n fàit ëd le Montagne dj'Arfaj." La veja masca a l'ha beicalo con grassiosità e peui a l'ha campà n'uciada an sla spa. "A l'ha por ëd mia màgica," a l'ha dije e, damentre ch'a parlava, da 'nt ij sò euj a-i surtìa na lusor carià 'd mascheugn. "Chi?" a l'ha ciamaje Alverich. Ziroonderel a l'ha sbassà j'euj. "Ël Rè," a l'ha dit. E a l'ha contaje che 'l sovran anmascà a costumava dé andaré dëdnans a tut lòn che ch'a l'hèissa portaje 'd dëscàpit già na vira, e ansem a chiel as rablava apress tut lòn ch'a l'avìa, an comportanda pa ch'a-i fussa na màgica tant fòrta 'ma la soa. Alverich a tribulava a chërde che 'n rè potent parèj a stèissa tant malsoà për la màgica 'd lòn ch'a l'avìa 'ndrinta 'd sò vej feuro nèir. "A l'é soa manera 'd fé," a l'ha dije chila. Ma chiel a riessìa 'ncó nen a chërde che 'l Rè a fussa portasse via dabon ël Pais ëd j'Arfaj. "A l'ha 'l podèj ëd felo," a l'ha replicaje chila. Alverich a l'avrìa vorsù brivé col rè anfrun e tùit ij podèj ch'a l'avìa, ma tant ël mascon che la masca a l'avìo butalo an sl'avis ch'a l'avrìa nen podù ruveje con soa spa; contut, coma fé a 'ndé dzarmà për col bòsch afros, contra col palass ëd le maravije? Andeje con na spa macassìa, fàita an s' n'ancuso da j'òmo, a sarìa giusta stàit coma 'ndeje dzarmà. "Mare masca," a l'ha crijà. "I peuss-ne adonch pì nen intreje ant ël Pais ëd j'Arfaj?" La susnor e 'l magon andrinta 'd soa vos a l'han tocà 'l cheur ëd la masca an dësvijanda sò compatiment. "Ti 't i-i andaras," a l'ha dije. Chiel as na stasìa 'mbelelà 'nt la sombrura dla sèira mes ëdzasperà e mes confortà an sugnand ëd Lirazel. Antramentre, la masca a l'ha tirà fòra da sota 'l mantel un cit pèis ch'a l'avìa cacià a 'n vendior ëd pan. "Pass-lo tut arlongh dël fil ëd la spa," a l'ha dije, "da la vardia a la ponta, e a gavrà l'ancantament da la laja, parèj ël Rè as na sdarà pì nen ëd la spa." "Ma a sarà-la 'ncó bon-a për combate?" a l'ha ciamaje Alverich. "Nò," a l'ha rësponduje la masca. "Contut, na vira ch'it l'has travërsà la finansa, pija cost ëscrit e fërta la laja an tùit ij pòst ch'it l'has passaje 'l pèis." A l'ha fojà torna sota 'l mantel e a l'ha tirane fòra na bërgamin-a con ëd vers ëscrit. "A-j darà torna andaré sò anciarm," a l'ha dije. Alverich a l'ha pijà 'l pèis e 'l tòch ëscrit. "Faje nen toché ansema," a l'é arcomandasse la masca. E Alverich a l'ha butaje bin separà. "Na vira ch'it ses dëdlà dla finansa," a l'ha dije, "chiel a peul bogé 'l Pais ëd j'Arfaj anté ch'a veul, ma ti e la spa i sareve 'ndrinta dij sò finage." "Mare masca," a l'ha ciamaje Alverich, "a-j montrà-la pa la flin-a con voi s'i fon sòn?" "Monteje la flin-a!" a l'ha dit Ziroonderel. "La flin-a? A 'ndarà fòra dij feuj, a l'avrà 'n diav për cavej. Dëdlà 'd lòn ch'i pudoma figuresse." "I vorrìa pa ch'a-i ëvnèissa cheicòs ëd marì për voi, mare masca," a l'ha dije Alverich. "Sagrinte nen!" a l'ha replicaje Ziroonderel. "Si ch'am n'anfà a mi!" La neuit as fasìa viaman pì sombra e la bruera e l'aria a j'ero an camin a scurisse 'ma 'l mantel ëd la masca. Chila a l'ha 'ncaminà a grigné e a 'nfonzesse sempe 'd pì ant la sombrura. E parèj an curt la neuit a l'é stàita tuta tenebror e grign, e Alverich a l'é pa pì stàit bon a s-ciairé la masca. Anlora a l'ha virà 'ndaré 'nvers sò campament trames a la prosa, mnà da la lus ch'a-i ëvnisìa da sò feu solengh. Dlongh che 'l ciàir ëd la matin a l'é mostrasse 'n sla valba dzerta e che tùit ij ròch a l'han ancaminà a bërluse, Alverich a l'ha pijà 'l cit pèis che la masca a l'avìa daje e a l'ha fërtalo tut arlongh ëd soa spa da tute doe le bande fin-a a la mira che la laja màgica a l'ha përdù sò anciarm. A l'ha fàit lòn damentre che ij sò somà a durmìo ancó, dësgià che a vorìa nen feje savèj ch'a sërcava n'agiut diferent da le stravaniade 'd Niv e da lòn che la lun-a a-j disìa a Zend. Contut, la seugn tribulà dla matrìa a l'era pa tant fonza che Niv a pudèissa nen campeje n'euj a lòn ch'a 'ncapitava, dun-a ch'a l'ha sentù 'l cit pèis ch'a raspava 'n sla spa. Na vira che tut lòn a l'é stàit fàit dë stërmà e dë stërmà a l'é stàit vacià, Alverich a l'ha ciamà ij sò doi somà. Lor a son ëvnùit, a l'han dobià la tenda tuta a binde, a l'han pijà 'l passon e a l'han penduje tut lòn ch'a l'avìo; e parèj Alverich a l'ha seguità a 'ndé anans an broa dle tère cognossùe, an sustand ëd ruvé a la finitiva ant la tèra ch'a l'avìa 'd longa man mincionalo. Niv e Zend a vnisìo apress an portand ël passon con sò fardò pendù e le binde dla tenda ch'a svolastravo.

A son intrà na frisa 'ndrinta dle tère cognossùe për andé anvers le ca lì aranda a caté la provenda ch'a n'avìo da manca; a l'han trovala col apresmesdì da 'n campagnin ch'a vivìa ant na ca isolà, tant an broa dle tère cognossùe ch'a dovìa esse la dariera ca 'd nòst mond. A l'han catà 'd pan, ëd farin-a 'd biava, ëd formagg, ëd giambon fumigà e d'àutre ròbe parèj, a l'han butaje andrinta dij sach, a l'han penduje a caval dël passon e a l'han torna chità 'l campagnin, sò camp e ij camp ëd le tère cognossùe. Un pòch apress, cand che la neuit a l'é calà, a l'han vëggù, giusta mach dëdlà 'd na cioenda, na lusor ch'a-j fasìa ciàir a cola valba an manera mincenta e stravisa, e che lor a son ësdasse ch'a l'era pa dë sta Tèra. A l'era la bariera fàita d'ambrun ch'a fasìa për finage al Pais ëd j'Arfaj. "Lirazel!" a l'ha crijà Alverich e a l'ha dësfodrà la spa an anviarandse a la gran giarada andrinta dla lus ëd l'ambrun. Apress a chiel a-i ëvnisìo Niv e Zend che, dëdlà d'esse malfident, a j'ero àora dcò gelos dij consèj e dla màgica ch'a originavo nen da lor. Alverich a l'ha ciamà Lirazel na vira, ma peui, an fasenda pa vàire fiusa dla fòrsa 'd soa vos an cola valba dzamzurà e foravìa, a l'ha pijà sò còrn da cassador ch'a-j pendìa da na banda a na corèja, a l'é portass-lo ai làver e a l'ha sonà n'arciam carià dla strachità 'd tut sò raminghé. A l'era 'ndrinta dël bòrd dël finage dl'ambrun e 'l còrn a campava dë sludi a la lus dël Pais ëd j'Arfaj. Anlora Niv e Zend a l'han lassà tombé 'l passon an cola lusor oltrateren-a, anté ch'a l'é stass-ne tant 'ma 'n rosaj lassà da 'n naufrage ant un mar nen marcà an sle carte mape, e a l'han sarà an mes sò padron. "Na tèra dij seugn?" a l'ha ciamaje Niv. "A son-ne pa pro ij mè seugn?" "A-i é pa la lun-a 'mbelelì!" a l'ha brajaje Zend. Alverich a l'ha daje 'n crèp a Zend an sla spala con la spa, ma la spa a l'era dzanciarmà e pa pì arfilà, e parèj a l'ha pa faje vàire mal. Anlora ij doi a l'han ambrancaje la spa e a l'han tirà 'ndaré Alverich. La fòrsa dël variàbil a l'era dëdlà 'd lòn che un a sia bon a figuresse. A l'han rablalo torna 'ndaré ant le tère cognossùe, anté ch'a j'ero lor doi a esse vardà 'ma d'originaj, da già ch'a j'ero gelos ëd tute j'àutre drolarìe ch'a vëgghìo. Parèj a l'han rabastalo leugn da le viste dle montagne bleuve spalie, e chiel a l'é nen riessù a intré ant ël Pais ëd j'Arfaj. Contut, sò còrn a l'era passà dëdlà dël finage e a l'avìa dësrangià l'aria dël Pais ëd j'Arfaj an fasend arsoné, travers soa pas revanta, na longa nòta malincurosa da 'nt le tère cognossùe: a l'era giusta 'l còrn che Lirazel a l'avìa sentù damentre ch'a parlava ansem a sò pare.