La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Giob/Giob 6

←Giòb 5

La Bibia piemontèisa Giob

Giòb 7→

La Bìbia piemontèisa - Giòb 06

Giòb

6

Réplica a Elifas

¹Anlora Giòb a l’ha replicà a Elifas e a l’ha dije: ²“Se mach^[1] ij mè sagrin^[2] e mie dësgrassie  a podèisso esse peisà an sla balansa! ³A sarìo pì grev che la ren-a dël mar: a l’é për lòn che mie paròle a l’ero tant dësbironà^[3]. ⁴Ël fàit a l’é che le flece dël Tutpotent a son piantasse an mia carn^[4] e mè spirit a bèiv sò tòssi. Nosgnor a l’ha rangià ‘d tacheme^[5] a l’amprovista!

⁵Miraco a braja^[6] 'l borich servaj tacà a l'erba? O breugia-lo 'l beu aranda 'd sò fen? ⁶Podrìa-lo consumesse 'd mangé fat sensa sal? O é-lo 'd gust a mangé la ciàira dl'euv^[7]? ⁷Coma ch’as arfuda ‘d mangé na pitansa fata sensa buteje ‘d condiment, parèj mie lamente a rendìo pì tolerabil mie dësgrassie^[8]".

Giòb a vorerìa pitòst meuire

⁸"Se mach a fussa realisà mia anvìa e Dé am concedèissa lòn ch'i veuj! ⁹Se mach Dé a vorèissa povriseme e lassèissa andé soa man për masseme! ¹⁰Antlora mi i l’avrìa mia consolassion, antlora mi i sautarìa dla gòj! ¹¹I l’hai pì gnun-e fòrse dë speté le benedission ch’it në parle. Seguité a vive për mi a l’avrìa gnun sens: che d’avnì mi podria-ne avèj? ¹²Smijara-la mia fòrsa a cola dle pere? O é-la mia carn a esse 'd bronz? ¹³Ëdcò s’i vorèissa, i savrìa pì nen coma tireme fòra da costa situassion-sì: a son restame pì gnun-e arsorse!".

J’amis? Na delusion!

¹⁴"Al dësperà la pietà a dovrìa rivé dai sò amis, ëdcò se chiel a dovèissa chité 'l timor dël Tutpotent.

¹⁵Ij mè frej a son ëstàit traditor parèj d'un torent ch’a versa mach an certe stagion, o tanme ‘d bialere che mincatant a dësbórdo. ¹⁶Lor a l'han d'eve sómbre alimentà da la giassa; dzora 'd lor a s'ambaron-a la fiòca. ¹⁷Ant ël moment ch’a riva la stagion sùita, lor a sëcco e cand ch’a fà bin càud lor a dësparisso dai sò leugh. ¹⁸Le marche ‘d sò cors as dësperdo, a van anans ant ël desert e a svanisso. ¹⁹Le caravan-e ‘d Tema a-j van a l’arserca e ij mercant ëd Sheba a spero an lor. ²⁰A son restà confus përchè a chërdìo ‘d troveje; a son rivà anté ch’a pensavo ch’a-i fusso, ma a son restane dësanganà. ²¹Vojàutri j’amis i seve pròpi tanme coj torent-lì ch’a son ëd gnun agiut. I vëdde mie piaghe e in në seve sbaruvà".

Le pau dj’amis

²²"Miraco ch’i l’hai mai ciamave cheicòs, o che da vòstre sostanse hai-ne mai spetà mi ch’im fasèisse ‘d don? ²³I l’hai gnanca ciamave ch’im tirèisse fòra da la man dij mè opressor o ch’i l’avèisse pagà vojàutri ij mè débit!".

Dime doa ch’i l’hai falì!

²⁴"Mostreme, e mi i starai ciuto: feme savèj andova ch’i l'hai falì! ²⁵Ëd paròle oneste a fan mal, ma còsa preuv-la vòst rimprocc? ²⁶Pensev-ne ‘d rasoné an sle paròle e traté lòn ch’a dis un dësperà coma s’a fusso paròle ch’as-j pòrta via ‘l vent? ²⁷Vojàutri 'v camperìe vàire^[9] sòrt fin-a an sl'orfanin, e i farìe ‘d speculassion^[10] ansima dij vòst amis.

²⁸Adess feme ‘l piasì ‘d vardeme bin an fàcia e iv dirai gnun-a busiardaria^[11]. ²⁹Artraté^[12] lòn ch’iv disìe anans! Feme pa st’angiustissia^[13]. Artraté^[14]! ³⁰É-la 'd fausserìa^[15] dzora dij mè làver? Peul-ne, mia boca pa dësserne da lòn ch'a l'é mal^[16]?".

Nòte

1. La congiunsion לוּ (lu, “se, se mach”) a fà d'antrodussion con l'imperfet ëd Nifal (riflessiv o passiv), al desidéri, a l'anvìa, al maitass che as peul pa realisesse.
2. Giòb a cobia כַּעְסִי (caʿsi, «mè sagrin») e  הַיָּתִי (hajiati, «mè maleur»). La prima paròla, dovrà an  Giòb 4: 2, a fà riferiment al comportament mostrà tut antregh da Giòb ant ij riguard dij sò amis: espression contrarià e anchieta 'd sò sagrin. La sconda paròla a esprim tuta soa malora, la càusa 'd sò sagrin: maleur a l'é na letura dël Chethib-Qere. Ij doi vocàboj a l'han ël significà midem: a rivo dal verb הָוַה (havah, «tombé») e a fan arferiment donch a la dësgrassia.
3. l verb לָעוּ (la 'u), da la rèis לָעָה (laʿah),  a peul esse vëddù ansima a na rèis araba che a vorerìa dì «bavardé, ciaciaré, banfé». A mostra a che mira l'ebràich  a l'àbia 'l sens ëd parlé dròlo, servaj, për: «Tartajé, chëcché, ciarabësché, barbojé». Vëdde 'l paralelism con ''βάρβαρος '' che an grech a vorìa 'dcò dì: ''che a barboja''.
4. O “an mi”.
5. Ël   verb עָרַךְ (arach) a vorerìa dì: «butesse an camp ëd bataja».
6. Ël  verb נָהַק (nahaq, “brai”) as treuva an arab(النهيق al-nahiq) e an aramàich e 'dcò an Giòb 30: 7 an ebràich, andova ch'a fà 'rferiment a 'd dësgrassià che a brajo parèj ëd n'onagr afamà.
7. O “‘d salada sensa condiment”.
8. Sto vers a l’é pitòs malfé da volté an nòstra lenga sensa vir ëd paròle. Giòb a ‘arfuda soe prove sensa queicòsa ch’a-j renda pì tolerabil, visadì soe lamente. L’istess coma na përsona as arfuda ‘d mangé ‘d ròba fata. 
9. La paròla "vàire" a l'é pa ant ël test; ël verb a l'é mach תַּפִּילוּ (tappilu, «campa, ti 't campe»).
10. Ël verb תִכְרוּ (ticru) a ven da כָּרָה (carah), che as treuva an 41: 6 con  עַל (ʿal) ''dzora'', e a vorerìa dì “marcandé, speculé” dzora 'd cheicòsa.
11. La construssion a utilisa אִם (ʾim: ''se'') parèj d'un giurament negativ për marché la negatività fòrta. Ambelessì a sotsigna la sincerità.
12. Ël verb  ebràich שֻׁבוּ (shuvu) a la létera a sarìa «artorné». A l'avrìa ambelessì 'l sens d' «ancaminé torna; adoté n'àutra stra, convertisse ».  Jë LXX a pijo 'l mòt יָשַׁב (iashav, «setà, ch'a stà») an lesend «sette adess».
13. La paròla עַוְלָה (ʿavlah) as podrìa fin-a voltesse con «pervers». Ël vocàbol a peul significhé «përversion, gramissia, angiustissia» (confronta 16:11). Ma sì as parla 'd paròle. Le paròle nen giuste  o grame a sarìo ëd paròle fàusse e che a dëstruvo.
14. Ël  verb ambelessì a l'é confermà  שֻׁבוּ (shuvu), combin la letura 'd Chethib-Qere.
15. Ël vocàbol עַוְלָה (ʿavlah) a l'é ripetù a parte dal darié vërsèt. Ambelessì, l'acent a l'é butà an sla gramìssia.
16. La dariera paròla, הַוּוֹת (havvot) a l'é an géner acetà parèj ëd «malevent».  As podrìa fesse un paralelism con Michea 7: 3 et Salm 5:10 andova as treuva 'l sens ëd busiardarìa. Jë LXX a l'han:  "ὁ λάρυγξ μου οὐχὶ σύνεσιν= mia gajòfa a medita pa..."