La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Cronache/2Cronache25

←2 Crònache 24

La Bibia piemontèisa Ij lìber dle Crònache

2 Crònache 26→

La Bìbia piemontèisa - 2 Crònache 25

25

Ël regn d’Amasia

¹Amasia a l'avìa vintessinch agn cora ch’a l'é ancaminasse a regné e a l'ha regnà vinteneuv agn an Gerusalem. Soa mare as ciamava Joadan e a l'era 'd Gerusalem. ²Amasia a l'ha fàit lòn che Nosgnor a-j dà l’aprovassion, ma pa nen con tut sò cheur.

³Cand che Amasia a l’avìa bin assicurasse ‘l contròl dël ream, a l’ha fàit condané a mòrt coj ch’a l’avìo sassinà sò pare ‘l rè. ⁴Contut, chiel a l’avìa pa fàit massé i fieuj ëd coj sassin për ubidiensa al comandament ëd Nosgnor coma ch’a l’é arportà ant ël liber ëd la Lege ‘d Mosè: “As faran pa meuire ij pare për colpa dij fieuj; nì as butrà a mòrt ij fieuj për motiv dij pare: mincadun a podrà esse condanà a mòrt mach pr’ ij crìmen che chiel istess a l’ha comëttù^[1]”.

⁵Peui Amasia a l’ha riorganisà l’armeja e a l’ha nominà ‘d generaj e ‘d capitani për tut Giuda e Beniamin. Chiel a l'ha censì tuti j'abitant da vint ani an sù e a l'ha trovà che a-i j'ero tërzentmila òm bon a fé la guera, adestrà a manegé la lansa e lë scu. ⁶A l’ha peui pagà sent talent^[2] d’argent për assoldé sentmila òm da Israel ch’a l’ero combatent d’esperiensa.

⁷Un profeta^[3], contut, a l’é presentasse da chiel e a l’ha dije: “Majestà! Anrola pa ‘d trope da Israel, përchè Nosgnor a l’é pa con Israel. Chiel a giutrà pa cola gent d’Efraim! ⁸S’it përmëtte che lor a marcio an bataja con toe trope, ti ‘t saras batù dai tò nemis, a fà nen se lor a diso ‘d savèj combate bin. Dé at farà robaté ‘dnans ai nemis, përchè chiel a l’ha ‘l podèj sia ‘d giutete che ‘d fete antrapé!”. ⁹Amasia a l'ha ciamaje al profeta: “Ma anlora còs ch'i l'hai da fé dij sent talent d'argent ch'i l'hai pagà a le trope d’Israel?”. Ël profeta a l'ha rësponduje: “Nosgnor a peul dete motobin ëd pì che lòn!”. ¹⁰Anlora Amasia a l’ha congedà le trope ch’a l’avìa anrolà e a l’ha faje torné a Efraim. Lor, contut, për lolì a son anrabiasse fòrt contra 'd Giuda e a son tornà andaré pien ëd fot.

¹¹Apress ëd lòn, Amasia a l'é fasse fòrsa e a l'ha portà con ardiment soa armeja ant la comba dla Sal, andova ch’a l'ha butà an derota 10.000 trope edomita da Seir. ¹²J’òm ëd Giuda a l’han caturà d’àutre 10.000, a l’han mnaje dzora dla Ròca e a l'han campaje giù da là dzora: a son fracassasse tuti.

¹³Ant ël mentre, le trope che Amasia a l’avìa ‘rmandà a ca a l’han ravagià vàire sità ‘d Giuda 'n tra Samaria e Bet-Coron. A l'han massà tremila përson-e e a son portasse via 'n gròss baron ëd pijàita.

¹⁴Tornà da la vitòria contra j'Edomita, Amasia a l'ha fasse porté j’idoj dla gent ëd Seir e a l'ha fane ij sò dé përsonaj! As prostërnava ‘dnans e a jë smonìa 'd sacrifissi d'ancens! ¹⁵Lolì a l’ha fàit motobin anrabié Nosgnor, tant che a l'ha mandaje un profeta ch’a l'ha dije: “Përchè ses-to adressate a 'd divinità ch’a son pa stàite gnanca bon-e a salvé soa gent da toa man?”. ¹⁶Ma ‘l rè a l’ha anterompulo mentre ch’a disìa lòn e a l’ha dije: “L'om-ne miraco fate consijé dël rè? Mócla! Për che motiv it vorie che mi it masseissa?”. Parèj ël profeta, anans ëd tase a l’ha ‘ncora dije: “I vëddo che Nosgnor a l'ha determinà toa dëstrussion, përchè it ses comportate përparèj e it l'has pa dame dament”.

¹⁷Dòp ëd sòn, Amasia 'd Giuda, su consèj dij sò, a l'ha mandaje a dì al rè d'Israel, Joas fieul ëd Jehoacas, ël fieul ëd Ieu: “Sàh, mzuromse an bataja!”. ¹⁸Rè Joas d'Israel a l'ha mandaje 's mëssagi d'arpòsta a Rè Amasia 'd Giuda. A contnìa costa stòria: “La bussonà 'd cardon dël Lìban a l'avìa mandaje a dì al séder dël Lìban: ‘Dame toa fija tanme sposa për mè fieul’. Ma na bestia sërvaja dël Liban a l'é passà e a l'ha scarpisà 'l cardon”. ¹⁹Peui a Joas a l’ha giontà: “Ti 't dise ancora: Varda-lì che i l'hai butà an derota Edom! E tò cheur a l'é esaltà e pien d'orgheuj. Ma statne an tò palass! Përchè provochés-to na malora e it veule tombé ti e Giuda con ti?”.

²⁰Ma Amasia a l'é arfudasse dë scoté, përché a l'era volontà 'd Dé che lor a fusso consignà an podèj dël nemis për motiv ch’a l'ero adrëssasse ai dio d'Edom. ²¹A l'é stàit antlora che Joas Rè d'Israel a l’ha fàit la mobilitassion ëd soa armèja contra d'Amasia Rè 'd Giuda. Le doe armeje a son trovasse un-a an facia a l’àutra a Bet-Semes, ch'a fà part ëd Giuda. ²²A l’é antlora che Giuda a l'é stàita butà an derota da l’armeja d’Israel, e soa armeja a l’é stàita dësbergiairà e mincadun a l’é tornass-ne a ca. ²³ An Bet-Semes, Rè Joas d'Israel a l'ha fàila a fé përzoné Rè Amasia 'd Giuda, fieul ëd Joas, fieul ëd Jehoacas, e a l'ha portalo a Gerusalem. E na part dij rampar ëd Gerusalem a son ëstàit demolì: da la Pòrta d'Efraim fin-a a la Pòrta dël Canton - na longhëssa 'd quatzent cùbit. ²⁴Chiel a l'é portasse via tut l'òr e l'argent e tui j'asi trovà ant ël Templi 'd Dé, e ch'a l'ero an guerna d'Obed-Edom, ij tesòr ëd palass real e càiche ostàge. Peui a l'é tornass-ne an Samaria.

²⁵Rè Amasia fieul ëd Joas ëd Giuda a l'ha vivù ancora quìndes agn dòp la mòrt ëd Rè Joas fieul ëd Jehoacas d'Israel. ²⁶J'àutri event dël regn d'Amasia, dal prinsipi a la fin a son anregistrà ant ël Lìber ëd le Memòrie dij rè 'd Giuda e d’Israel.

²⁷Dël temp che Amasia a l'era dëstornasse dal seguité Nosgnor, ëd cospirator a son butasse a l'avàit contra 'd chiel a Gerusalem, tant da felo scapé a Lachis. Ma 'd sassin a son ëstàje mandà dova ch’a stasìa, tant che a l'han massalo ambelelà. ²⁸Sò còrp a l'è stàit carià dzora 'd cavaj e sotrà peui con ij sò grand ant la sità 'd David.

Nòte

1. Cfr. Deuteronòmi 24:16.
2. 3.400 kilo.
3. O “òm ëd Dé”.