La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/At/At 27

←At 26

La Bibia piemontèisa J'At dj'Apòstoj

At 28→

La Bìbia piemontèisa - At 27

27

Pàul a part për Roma

¹Cand ch’a l’é vnuje ‘l moment d’ambarchesse për l’Italia, a l’han dàit Pàul e d’àutri përzoné an guerna a n’ufissial roman^[1] për nòm Giulio, comandant dël regiment ch’as ciamava Augusta. ²A l’é vnuje con nojàutri ëdcò Aristarco, un Macedonian ëd Tessalònica. I soma montà ant na nav d’Adramito e i soma partì con l’intension d’andé ‘d còsta a nòrd-òvest dla provinsa dl’Asia e ‘d fërmesse ògni mincatant ant ij pòrt ëd la provinsa.

³L’indoman i soma rivà a Sidon e Giulio, an tratand Pàul con benevolensa, a l’ha përmëttuje d’andé a trové ij sò amis, parèj che lor a podèisso provëddje lòn ch’a l’avìa da manca. ⁴Essend peui partì da lì, i l’oma tnusse sota Cipro, përchè ij vent an n’ero contrari. ⁵Dòp d’avèj passà ‘l mar ch’a l’é visavì dla Cilicia e dla Panfilia, i soma vnù a Mira ‘d Licia. ⁶Ambelelì ‘l comandant a l’ha trovà na nav d’Alessandria ch’a andasìa an Italia e a l’ha fane monté.

⁷Coma ch’i navigavo lent për diversi dì, con gran pen-a i l’oma podù rivé fin-a a la vista ‘d Cnidos, përchè ‘l vent an possava nen; parèj i soma passà sota ‘d Creta vers Salmona. ⁸Andasendje ‘d còsta con pen-a, i soma vnù ant un leugh ch’a-j diso Bej Pòrt, ch’a l’era nen da leugn da la sità ‘d Laséa. ⁹Sicoma i l’avìo già sgairà parèj fin tròp ëd temp e che la navigassion, ch’a l’era otogn tard^[2] a l’era già dventà pitòst arzigosa, Pàul a l’ha parlane a l’ufissial ëd la nav.

¹⁰A l’ha dije: “Compagn! I l’hai tëmma che la navigassion a sarà motobin pericolosa e, s’i seguitoma a andé anans, i saroma ant l’arzigh ëd perde nen mach ël càrich ëd la nav, ma fin-a nòstre vite mideme”. ¹¹Ël comandant, contut, a chërdìa ‘d pì al pilòta e al padron ëd la nav che a lòn ch’a disìa Pàul. ¹²D’àutra banda, col leugh, Bej Pòrt, a l’era pròpi nen adat a passeje l’invern. Për lòn, la magioransa a l’é stàita dl’avis ëd parte da lì e ‘d tenté ‘d rivé a Fenìss, ch’a l’é un dij pòrt ëd Creta, voltà contra ‘l vent dl’Africa e a mistral, për passeje l’invern.

La tempesta

¹³Cand un vent leger a l’ha comensà a bofé da meridion, ij marinar a l’han pensà ‘d podèila fé; parèj a l’han alvà l’àncora e a l’han navigà pì davzin a la còsta dl’isola ‘d Creta. ¹⁴Ma pòch dapress, ël temp a l’é cambià ‘d colp e un vent ëd turbij, ch’as ciama Euroclidon, a l’é levasse da la banda dl’isola e a l’ha possane fòra al largh. ¹⁵E la nav, essend portà vìa dal vent, ëd tal manera ch’a podìa pì nen resistje, i l’oma lassala andé e i soma stàit portà vìa a la derìva.

¹⁶Essend passà sota d’una pcita isola ch’as ciama Càuda, con gran pen-a i l’oma podù tiré sù a bòrd^[3] la barchëtta ch’i la rablavo dré. ¹⁷Dòp d’avèjla issala a bòrd, ij marinar a l’han gropà ‘d soastr për sota dla nav për rinforsela. A l’avìo tëmma ‘d casché an sij baron ëd sabia dla Sirte fòra dla còsta dl’Africa, parèj a l’han sbassà l’àncora^[4] për ralenté la nav, ëd manera ch’a l’ha seguità a andé a la deriva.

¹⁸Ora, përchè ch’i j’ero agità da na gran tempesta, ël dì dòp a l’han comensà a disfesse dle marcansìe, campandje an mar. ¹⁹Peui, ël ters dì, ij marinar, con soe man medésime, a l’han campà fòra-bòrd na part dll’echipagiament^[5] ëd la nav. ²⁰Sicoma i l’avìo pì nen vëddù, durant diversi dì, nì sol nì stèile, e che na gran tempesta an agitava con violensa, i l’oma përdù minca na speransa ‘d podejne salvé.

²¹Dòp ch’a son ëstàit un bel pes sensa mangé, Pàul a l’ha ciamà ansema l’echipagi^[6] e a l’ha dije: “Compagn! Për schivié sta tempesta e sta perdita, a sarìa stàit mej ch’i l’avèisse scotame e ch’i fusso nen partì da Creta. ²²Ma ora iv esorto a perd-ve nen ëd coragi, përchè gnun ëd voi a përdrà la vita, mach la nav as përdrà. ²³Përchè bele costa neuit, n’àngel dël Dé ch’i j’apartnisso e ch’i-j servo, a l’é presentasse a mi, ²⁴disand-me: ‘Pàul, àbie nen tëmma: a venta che ti’t comparisse dë 'dnans ëd l’imperator. Nosgnor at conced la vita ‘d tuti coj ch’a navigo ansem a ti’. ²⁵Për conseguensa, feve ànim, compagn! I l’hai fiusa che Nosgnor a compirà lòn ch’a l’ha dime. ⁶A venta, contut, ch’i sio campà contra na chèica isola”.

Ël naufragi

²⁷Cand ch’a l’é stàita la neuit ch’a fà quatòrdes ch’i andasìo ansà e anlà a la deriva për l’Adriàtich, ij marinar a l’han sospetà ch’as avzinavo a tèra. A l’era apopré mesaneuit. ²⁸Anlora a l’han campà ‘l piomb, e a dava na profondeur ëd vint brass. Peui, essend andà ‘n pò pì anans, a l’han ancora campà ‘l piomb, e a dava na profondeur ëd quindes. ²⁹Ora, parèj a l’avìo tëmma d’andé a sbate contra dë scheuj e a l’han campà quatr àncore da popa con ël desideri ch’as fèissa tòst ël dì.

³⁰Peui ij marinar a l’han tentà dë scapé daspërlor da la nav e a l’avio già calà giù ‘l barchèt an mar, sota ‘l pretest d’andé a porté lontan j’àncore da la banda ‘d proa. ³¹Anlora Pàul a l’ha dije al capitan e ai soldà: “Se sti-sì a stan nen ant la nav, i peude nen salveve”. ³²Parèj ij soldà a l’han tajà le còrde dël barchèt e a l’han lassalo casché.

³³Antant che ‘l dì a vnisìa, Pàul a esortava tuti ëd mangé cheicòsa. A-j disìa: “A l’é ancheuj ël dì ch’a fà quatòrdes che, an ëspetand, i seve restà digiun e ch’i l’eve pijà gnente. ³⁴Iv racomando, donca, ch’i mange cheicòsa, përchè lolì a l’é necessari për conserveve le fòrse. Sté sicur: a cascherà gnanca ‘n cavèj da la testa ‘d gnun ëd vojàutri". ³⁵Dit parèj, a l’ha pijà ‘d pan, a l’ha rendù grassie a Nosgnor an presensa ‘d tuti e, avend fajne ‘d tòch, a l’ha comensà a mangene. ³⁶Anlora tutti a l’han fasse coragi e a l’han ‘ëdcò comensà a mangé. ³⁷Ora, a-i j’ero ant tut ant la nav dosent e stanta-ses përson-e. ³⁸Cand ch’a l’han mangià fin-a a che a l’han avune pro, a l’han anlegerì la nav, campand ël gran ant ël mar.

³⁹Cand ch’a l’é fasse dì, a arconossìo nen ël pais andoa ch’a j’ero rivaje davzin, ma a l’han vëddù ch’a-i era na fàuda ‘d mar con na riva e a l’han decidù ‘d feje avziné la nav, s’a l’era possibil. ⁴⁰Parèj a l’han dësfasse dj’àncore e a l’han bandonaje al mar; a l’han ëdcò lassà andé lë stache dij timon e, avend issà la vela dël trinchèt, a l’han tirà vers riva. ⁴¹Ma essend cascà ant un leugh doa ch’as ancontravo doe corent d’eva, la nav a l’ha daje ancontra a ‘n banch ëd sablon e la proa, essend fisass-je drinta, a stasìa fërma, ma la popa as rompìa për la violensa dj’onde. ⁴²Anlora ij soldà, ch’a avìo tëmma che cheidun dij përzoné a podèissa scapeje, salvand-se al nov, a l’ha pensà ‘d masseje. ⁴³Ma ‘l comandant, vorend salvé Pàul, a l’ha fàit oposission a soa decision ëd lor, e a l’ha comandà che coj ch’a savìo noé as campèisso fòra për prim, e ch’as salvèisso a tèra. ⁴⁴Coj ch’a son restaje, j’un a son tnusse sù dj’ass e d’àutri an s’un chèich tòch ëd la nav. A l’é rivà parej che tuti a son salvasse a tèra.

Nòte

1. O “un senturion”.
2. O “ch’i l’ero già passaje ij dì dla festa dl’Espiassion”.
3. O “esse padron ëd”.
4. O “la vela”, la significassion d’ësto tèrmin a l’é nen ciàira. Dàita la fòrsa dël vent, le vele a l’avrìo dovù dagià sbassaje.  
5. O “ordegn”, “le còse dla nav”.
6. Let. “l’é butasse drit an mes a lor”.