Norberto Rosa/Ël mond ossia la gàbia 'd mat

Artorn


Ël mond ossia la gàbia 'd mat modifiché

Son provame a dé n'arvista
A sto glòbo sublunar
Fabricand na cita lista
Dij pastiss pì singular;
Se quàich un dla companìa
Veul sentine un pcit esrat,
A la fin ventrà che a dija:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Dé n'ociada a sti selvàtich
Con la cera sbërgnacà;
Osservé coj antipàtich
Che a la veulo assutilià.
A-i në j'é che as tenzo 'l muso
Për parësse e fé d'eclat,
D'àit che a marcio carià 'd ruso:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Ecco d'òm con la pel nèira
D'òm che a marcio bej e nù;
Ecco d'òm con la peò cèira,
D'àitri plos parèj dij lù.
Costi sì a pòrto la pruca
E 'l pënass parèj dij rat,
D'àutri as raso fin la gnuca:
'O che mond, che gàbia d' mat!'ù

Trasportumse un pò ant la Chin-a,
Osservand, pēr rarità,
Che le dòn-e a fan pa min-a
Se a l'han nen ij pé stropià;
Con dle scarpe da maraje
Gnanca bon-e a caussé'n gat,
Seufro an mes a le tënaje:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Sì, la fomna quand a resta
Sola al mond dòp sò marì
Buta 'l 'crepo' su la testa
Për mostré sò dëspiasì:
Là se a-j toca sta dësgrassia,
Sensa dì né tre né quat
A lo séguita ant la cassia:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Sì le fomne a l'han le braje
E 'l cassul për comandé;
La 's conservo ant le ,urajeù
Tratà pes che ij përzoné.
Com se a fusso 'd concubin-e
J'un a-j vendo a strassapat;
d'àutri a-j trato da regin-e:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Ecco un savi che as euvin-a
Për socore 'l mond aflit:
Ecco un sbiri che as sagrin-a
Ché as comèt pì nsun delìt.
Un gastrònomo as lamenta
D'una tàula a quindes piat,
N'àutr sospira un pò 'd polenta:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Ecco 'l Turch che a së strangola
Për fé gòj a sò Sultan:
Eccp 'l Suìsser che as consola
D'esse liber e sovran;
Ecco là 'l Chinèis che as lassa
Sbērgnaché parèj d'un gat
Quand l'Imperator a passa:
'O che mond, che gàbia d' mat!'

Da Norberto Rosa (1803-1862), Poesìe piemontèise, cudìa da Camillo Brero, Cà dë Studii "Pinin Pacòt", Edission Piemonte in Bancarella, Turin, 1988, p. 49.