Neuv Sermon Subalpin/Quand che Gesù a dëscheurv j'autarin

Quand che Gesù a dëscheurv j'autarin

Lòn ch'a l'é ch'a stà al prim pòst an vòstra vita? Quajvòlta tuti a lo peudo vëdde, quajvòlta a l'é stërmà, e fin-a sota d'aparense religiose. N'espression piemontèisa a dis: "Dëscheurve j'autarin", përchè a podrìa desse che a lolì i rendoma squasi n'adorassion, cola ch'i dovrìo pitòst dé a Nosgnor. A un ch'a l'avrìa vorsù bin dventé 'n dissépol ëd Gesù, chiel a-j dëscheuv lòn ch'a l'avìa ant ël cheur. Quand che Gesù a-j ciama 'd dësfess-ne, col-lì a l'é nen dispòst a felo e as na va. Lesoma lòn ch'a riva ant l'episòdi dël vangel ëd March 10:17-27.

"Mentre ch'a surtìa për butesse për strà, n'òm a l'é vnùit ëd corsa a campesse an ginojon dëdnans a chiel e a l'ha faje sta domanda: "Bon magister, còsa ch'i l'hai da fé pr' arsèive la vita eterna?". E Gesù a l'ha rësponduje: "Përchè ch’im ciames-to bon? A-i é gnun ch'a sia bon foravìa che Nosgnor Dé. Ti't conòsses ij comandament: Comët nen d’adulteri, Massa nen. Roba nen. Dì gnun-a faussarìa. Fà ‘d tòrt a gnun. Onora tò pare e toa mare". Chiel a-j rëspond: "Magister, tut lolì i l'hai osservalo con tut mè cheur fin-a dai temp ëd mia gioventù". Gesù a l'ha vardalo e a l'ha sentì për chiel n'amor génit. Antlora a l'ha dije: "At manca mach na còsa; va e vend tut lòn ch'it l'has e dajlo ai pòver. Parèj it l'avras un tesòr an cél. Peui venme dapress". Quand ch'a l'ha sentì cole paròle, col òm a l'é andass-ne tut malinconios, përchè ch'a l'avìa 'd grandi beni. Antlora Gesù, vardandse d'antorn, a l'ha dit ai sò dissépoj: "Coma ch'a l’é mai dificil che coj ch'a l'han ëd richësse d'intré ant ël Regn ëd Nosgnor!". Ij dissépoj, quand ch'a l'han sentì ste paròle a na son stane motobin stupì. Ma Gesù a l'ha torna dije: "Mè fieuj, a l'é dificil a coj ch'as confido ant le richësse d'intré ant ël Regn ëd Nosgnor. A l'é pì facil ch'un gamel a passa për ël përtus ëd n'agucia, che në sgnor a intra ant ël Regn ëd Nosgnor Dé". E a son stane ancora 'd pì dësconcertà, e as disìo an tra 'd lor: "S'a l'é parèj, chi é-lo che mai a podrìa salvesse?". Gesù a l'ha vardaje e peui a l'ha dije: "Lolì a l'é na ròba ch'a l'é nen possibil a l'òm, ma mach a Nosgnor Dé, përchè tut a l'é possibil a chiel". Antlora Pero a l'ha dije: "Varda, nojàutri i l'oma chità tut e i soma vnute dapress". E Gesù a l'ha replicà: "An vrità iv diso ch'a-i é gnun ch'a l'àbia chità o ca, o frej, o seur, o pare, o mare, o fomna, o masnà, o camp pr' amor ëd mi e dl'Evangeli ch'a n'arsèiva an cost temp-sì sent vòte tant, ca, e frej, e seur, e mare, e masnà, e camp, ansema a përsecussion; e, ant ël mond ch'a vnirà, la vita eterna. Ma vàire ch'a son ij prim a saran j'ùltim, e j'ùltim a saran ij prim" (Marco 10:17-27).

Un dì, n'òm "ch'a l'avìa 'd grandi beni", në sgnor, a va da Gesù e a-j ciama: "còsa ch'i l'hai da fé pr' arsèive la vita eterna?". A l'era n'òm ch'a l'avìa concentrà tuti jë sfòrs ëd soa vita pr' ambaroné për chiel ëd ròba e 'd sòld. A l'é parèj che col òm-lì a vorìa gionté, a tut lòn ch'a l'avìa, ëdcò "l'ardità dël cél", mach për "completé" soe dotassion: ij bin ëd la tèra e 'dcò "ij bin dël cél", lòn che as arsèiv quand un a l'é n'amis ëd Nosgnor Dé. An sossì cost ësgnor a l'era motobin pì savi che tanti ancheuj, ch'a penso mach ai bin dë sto mond e che a coj àutri beni i-j chërdo nen, o as na sagrin-o pa. A l'era n'òm ch'a dava bin ëd valor ai beni spirituaj. I podrìo dì, antlora, còsa podrìa-lo esse 'd mej che lolì? Pura a-i era 'n problema an col òm che Gesù a faliss nen d'armarché.

Vera, col ësgnor a onorava la moralità e la religion: a-i era gnente da critiché an lolì: a lo fasìa sincer e 'd tut cheur. E peui a l'avìa 'dcò 'n'euj ëd considerassion ëdcò për Gesù, ch'a considera 'n bon magister. Da 'n bon magister as peulo ricavene 'd còse bon-e, nen vera? A l'ha, donca, gnun pregiudissi anvers Gesù. I podrìo cò imaginé la bon-a impression che col ësgnor a l'avìa dàit ai dissépoj ëd Gesù: n'òm ch'a l'avìa avù gnun-a onta a campesse an ginojon dëdnans a Gesù! E ch'a l'avìa 'dcò tanti beni: che granda contribussion monetària a l'avrìa podù dé al moviment cristian, che 'd sòld a-i na j'é sèmper da manca! Mach che Gesù, col ësgnor ...as lo lassa scapé! Ròbe da nen chërdse! Possibil che Gesù, an lòn ch'a dis, a buta anans ...sèmper d'esagerassion ch'a scandaliso e ch'a slontan-o la gent? Possibil che Gesù a l'abia csì pòch bon sens? Possibil ch'a sapia nen "moderé" lòn ch'a dis për mej adatelo a la situassion? Costi-sì a podrìo esse 'dcò ij nòstri rasonament, nen vera?

Gesù a dëspresia pa col òm; al contrari, a sent për chiel n'amor génit, a lo varda con grignor. Gesù, contut, a sa vardé dëdlà 'd lòn ch'as vëd da fòra, pì an là fin-a dla moralità génita 'd col òm, dëdlà 'd soa religion e disponibilità. Gesù a sa vardé ant l'ancreus dël cheur. Lòn ch'a dëscheurv ant ël cheur ëd col òm?

Gesù a varda ant ël creus ëd sò cheur e a-i dëscheurv quaicòsa ch'a l'é nen bon, "n'autarin ëstërmà". Parèj, për fé vnì al ciàir col autarin ëstërmà, Gesù a lo dësfida fasendje n'arcesta a pòsta "esagerà". A-j dis: "At manca mach na còsa; va e vend tut lòn ch'it l'has e dajlo ai pòver. Parèj it l'avras un tesòr an cél. Peui venme dapress". Con cola 'rcesta Gesù a lo buta a la preuva. Se cola preuva a la passa, col òm a podrà 'd sicur arsèive "ël tesòr an cél" che chiel a n'avìa anvìa. Col òm a l'era tròp tacà ai sòld, a la ròba, për podej andeje dapress a Gesù. A l'avìa prima da dësbarassesse 'd col pèis, ch'a l'era tròp!

Gesù a pretend pa sossì da tuti coj ch'a veulo andeje dapress (dé ai pòver tut lòn ch'as ha e andeje dapress a Gesù "patanù"), ma chiel a podrìa bin pretende da nojàutri ëd dësblé nòst autarin ëstërmà" (anté che nojàutri i rendoma l'adorassion a lòn ch'an ëstà a cheur pì d'ògni àutra ròba o përson-a), opura d'arnunsié a nòst "pecà favorì" se col-lì a fussa për nojàutri pì amportant che Nosgnor. La përson-a 'd Gesù e ij sò propòsit, an efet, a dovrìo për nòstra vita esse butà al prim leugh, s'i soma përdabon dij sò dissépoj; a deuv esse nòstra prima ambission, fin ant ël cas che nojàutri da lòn i vagnèisso gnente, ch'i n'avèisso pa 'd vantagi diret. Gesù a dis: "Vojàutri, contut, serché prima ‘l Regn ëd Nosgnor e fé lòn che për chiel a l’é giust e tute ste còse av saran dàite sul pat" (Maté 6:33).

Cost test dël vangel as adressa nen mach a coj ch'a son tròp tacà ai sòld, ma a coj ch'a "ambaron-o" për lor medésim na qualsëssìa còsa e ch'a buto Nosgnor coma quajcòsa ch'a-j ven-a mach dòp. Dàit che tuti, chi pì chi meno, a l'han ëd ròbe ch'a vorìo nen arnunseje e a son pa dispòst a buté Nosgnor al prim leugh (e nen mach "giontelo" a d'àutre ròbe), ij dissépoj ëd Gesù a-j ciamo: "S'a l'é parèj, chi é-lo che mai a podrìa salvesse?". An efet, a l'é pì facil ch'un gamel a passa për ël përtus ëd n'agucia etc. La vera conversion a Dé a l'é donca pa possibil? Vera, nojàutri i podoma mach rivé a 'd conversion fàusse o "discutibij". L'ora che, contut, n'òm o na fomna a buto Nosgnor përdabon al prim leugh ant soa vita 'd lor, i podrio dì ch'a l'é capità "un miracol", un miràcol ëd la grassia e dla potensa 'd Nosgnor. A l'é për lòn che Gesù a dis: "Lolì a l'é na ròba ch'a l'é nen possibil a l'òm, ma mach a Nosgnor Dé, përchè tut a l'é possibil a chiel". A l'é 'n miràcol parèj ch'a l'era capitaje a n'òm che 'l vangel an parla, Zaché. L'ora che Zaché a 'rsèiv Gesù a ca soa, Zaché a dis:

"Varda, Signor, mi i dago la metà dij mè beni ai pòver, e s’i l’hai fàit ëd tòrt a quaidun an quaicòsa, i-j n’a rendo ‘d quat vòlte tant!”. E Gesù a l’ha dije: “Ancheuj la salvëssa a l’é intrà an costa ca, përchè ‘dcò stossì a l’é fieul d’Abraham. Përchè ‘l Fieul ëd l’òm a l’é vnùit a serché e a salvé lòn ch’a l’era perdusse" (Luca 18:8-10).

Disoma, antlora, a Nosgnor: "Ti 't l'has castigame e mi i l'hai amprendù la lession. Mi i j'era tanme 'n beu ch'a l'era 'ncora nen abituà a esse giovà. Arpijme e butme torna 'ndoa ch'i j'era, përchè mach Ti 't ses ël Signor mè Dé. I j'ero slontaname da Dé, peuj, però, i l'hai aringretalo" (Geremìa 31:18-19).

PREGHIERA

Nosgnor! It prego dë descheuvre e dësblé "j'autarin" ch'i stërmo an mia vita, parèj ch'it buta përdabon al prim pòst e ch'it renda l'onor e la glòria ch'at aparten. Amen.