Michel dij Bonavé/Stòrie d'ordinaria portierìa/Pàgina 4
PETRONILLA: - A l’é sì... la portiera a l’é sì... i son sì ch’i rivo
- Daspërchila -
«as peul gnanca avèj un moment d’intimità ambelessì» -
e a va a duverté la pòrta dla portierìa -
Che fera ch’a l’ha piantà con sto clacsòn... ma a l’é dventà mat?...
I soma pa ciòrgn an cost palass, nèh!...
Lòn ch’a-i capita lì fòra?...
Ch’am disa... ma con meno prepotensa nèh! ... Mi i son nen la serva ’d gnun e s’i l’hai nen duvertà sùbit a l’é përchè na përson-a, na fomna... a peul avèj ëdcò soe esigense!...
Ch’a fasa nen tròp ciadel che dësnò mi i capisso pì gnente!...
- A fà finta dë sté a scoté quaidun ch’a-j parla -
Alora chiel am dis ch’a-i é un carèt dël mërcà dë ’dnans al porton e chiel a peul nen intré për andé dal tapissé?
Òh, ma sòn a l’é pa na novità... a savèissa che fìdich ch’i son già fame ven-e con sti mërcandin dël pento... a l’han gnun rispet... gnun-e considerassion ëd j’àutri... tute le matin a l’é la sòlita mùsica... ij sò carèt e forgoncin a-j buto andoa ch’a capita e nen ant ij pòst apòsta...
Chiel am dis ëd ciamé ij cìvich?
Bela sodisfassion ëd ciamé coj ch’a l’han un sigilin bianch virà a n testa
- As buta a rije -
ij cìvich... i faso pì lest a ven-e grisa pitòst che vëdje rivé andoa ch’ a serv...
ij cìvich?...
Bela rassa ’d ciapa rat an divisa! Tant quand ch’as buto sle crosiere a dirige ’l tràfich con la bachëtta an man e na bòria da smijé a Toscanini... o dësnò... puf... a svaporo... it je treuve pì nen... a sparisso ’nt ël gnente coma ij passavolant, coma le carcaveje... ij seugn ëd le neuit quand ch’it l’has nen digerì la salada dë siole... Lor-lì a dovrìo guerné ’l mërcà, ma dòp d’avèj ciapà ij sòld ëd la piassa e s-ciancà dontrè multe a-i son pì nen... sparì con le borse dla fruta e dla vërdura për soe madamin...
Ah... già... chiel a dovrìa intré con ël furgon... a-i é ’l carèt dë ’dnans al porton e mi - A s’anrabia na frisa -
e mi còs ch’i dovrìa fé?...
Chiel a veul che mi i vada a gavejlo o a sërché ’l mërcandin?
Ma chiel, ch’a më scusa, a l’ha pòche grumele ’nt la colombarda!
-A aùssa la vos
Mi i son la portiera ’d cost palass, nèh! I son pa na cartonera e... alora s’a veul intré ch’as lo tramuda da chiel col benedèt carèt!
A veul savèj andoa ch’a dev butelo?
- Nilla a duverta na pòrta e a së spòrz a vardé -
ch’am fasa un pò vëdde... - A torna andrinta - mi i dirìa che chiel a peul buteslo an sacòcia!
- As buta a rije fòrt e peui con ton ëd vos pì decis -
ma còsa ch’i chërde? Che Nilla a l’abia la bachëtta màgica?
Che dzorpì che la portiera a fasa ’dcò la dirigenta dël tràfich ëd piassa Madama Cristin-a?
- A pija torna soa ramassa e a la dòvra coma la palëtta dël cìvich fasend finta ’d dirige ’l tràfich -
Ma ch’am fasa mach ël piasì!... Mi i n’hai già le scàtole pien-e dij mërcandin!... Nen mach a ven-o a pissé... e a fé d’àutr ëd pì sostansios... ant ij cess dël cortil... fin-a da fòra a riesso a buteme an cros...
- A sospira -
Pòvra Nilla!
As toca la front coma s’a sentèissa d’avèj la frev àuta e as campa sùbit an sla cadrega.
PETRONILLA: - Òmmi pòvra dòna! I son bele sversa! -
As rivòlgg vers ël pùblich con ton interogatòri.
PETRONILLA: - Ma còs ch’i chërde vojàutri?
Ch’a sia bel fé la portiera?...
Ven-e, ven-e ambelessì e steje për mesa giornà e i lo capireve da soj: cost a l’é nen un palass normal, a l’é ’l Dòm ëd Milan!... Na baraonda, na babilònia, a l’é pess che ’l mërcà ’d Pòrta Palass e ’d Nilla a sotreran mach pì jë strass!... -
As varda le man e a-i mòstra vers ël pùblich.
PETRONILLA: - Guardé che man!...
Guardé mach che man ch’i l’hai!
A son forse le man ëd na fomna normal?
Le man ëd na tòta, quala ch’i son nèh... na tòta ch’a peussa fesse vëdde con piasì fòra da costi quatr mur ëd lë stansiòt ëd la portierìa?...
Se mai i seurto... dòp ch’i l’hai trovà n’ànima bon-a ch’a staga sì a mè pòst... eh già... përchè s’i lo seve nen iv lo diso mi che la portierìa a peul mai esse lassà da sola... coma la garita dla caserma a venta ch’a-i sia sèmper quaidun ch’a ciama «Chi a va là?»...
i son pagà për sòn...
- A torna a guardé soe man -
E con coste man coma ch’i podrìa seurte... andé an gir për Turin... frequenté d’amicissie... troveme un moros...
- Soa vos a pija un ton ëd tristëssa -
vive coma ch’a vivo j’àutre fije parèj ëd mi... a son le man ëd na portiera... as capiss sùbit... e le portiere a son brusche coma l’asil... a son grame coma ’l tòssi... a son veje... a son ëd ciampòrgne petégole e curiose dj’afé dj’àutri... a son... a diso ch’a son...
ch’a son... ch’a son ëd portiere!...
A sta për un moment ciuto guardand-se sèmper le man, a scota coma për ëscoté quaidun ch’a parla an mes al pùblich, peui a aùssa la testa e a ponta ’l dil vers col ch’a dovrìa avèj parlà.
PETRONILLA: - Ah! I l’hai sentulo nèh!
A l’é chiel ch’a l’ha parlà fòrt!... I l’hai sentulo nèh!
Ch’as chërda nen d’esse ’l pì furb ëd la nià!...
Chiel a l’ha dit che mi i son na tòta con jë spron... e bin... a l’é pro vera... i l’hai jë spron... ma nen coma le galin-e veje... i l’hai jë spron coma ij gaj... ma ch’a sapia, mè car monsù sapienton, che s’i-j j’hai a l’é përchè i son vagnamje con ël travaj e nen andasend a bate ’l tacon coma che miraco a fà soa fomna!...
A l’é vera... i l’hai... jë spron... i son un pò gorëgn-a... ma jë spron a son coj ch’a servo al cavajer për pianteje ’nt la bëddra dël caval... ma a mi am servo bele mach për j’aso... i l’hai jë spron
- A s’aussa da setà sla cadrega -
tutun nen sèmper a l’é gram segn... galin-a veja a fà bon bròd
- As dësboton-a torna ’l faudal mostrand soa toaleta stërmà -
mi i son Nilla... tenilo bin a ment... i smijo mach na pòvra portiera... con jë spron coma j’anie veje... ma... -
As fërma a scoté un rumor ch’a ven da fòra. A s’avsin-a a un-a dle pòrte.
PETRONILLA: - Vardeje torna-sì!...
a son giumai tornà
- A bat le man sercand ëd fé pì rumor ch’a peul -
siò... siò... passé via colomb ëd la malora!...
Piantela lì d’andé a scarpiseme tute le carognëtte! Che ’l diav av pòrta via!
- A aùssa su lë sguard vers l’àut, coma s’a guardèissa vers ij pian dëdzora -
Tuta colpa soa! Tuta colpa ’d cola ciampòrgna dl’ùltim pian!
- A crija fòrt -
Ch’a më scota pura nèh madama Giambin!
A l’é pròpi con chila ch’i ’l l’hai!
Con soa manìa ’d deje da mangé ai colomb e ’d campé gran e ris an sle trasse e ’nt la cort... tant a-i é la portiera ch’a ramassa... ch’a polida... ch’a dëstopa le canaj!
Tant a-i é Nilla!... -
A cambia ategiament e ton ëd vos, dventand romàntica e nostalgica.
PETRONILLA: - Nilla... Nilla... Petronilla...
- A sospira fòrt -
Nilla i son mi... e am piasrìa pro tant podèj pensé a d’àutri osej...
- Da già che dal pùblich as levo quàich rijade as rivòlgg a lor -
Nò, salòp, a l’é nen lòn ch’i pense vojàutri! I seve pròpi ’d salòp malpensant e mi... i son na pòvra fija sconsolà... ch’a vorerìa se pa d’àutr la companìa ’d na cobia ’d canarin... ëd cocòrite... d’un cardlin... o bele mach d’un merlo! -
As gava ’l faudal da portiera, a së sfila ’l folar liberand la caviera e a pija na pòsa diversa, quasi da vamp.
PETRONILLA: - Mi i son Nilla e coma cola cantant avosà ch’a va a la television, ch’a va a canté al festival ëd San Remo, am piasrìa canté le mideme canson...
- Un àutr sospir përfond -
Chila a l’é Nilla... Adionilla... e mi i son ëdcò Nilla... Petronilla... i l’oma ’l midem nòm... -
As buta a canté «Papaveri e papere» (coma prima a basto pòchi vers e a peul andé bin ëdcò na registrassion) dovrand ël man-i dla ramassa coma micròfono:
Su un campo di grano che dirvi non so,
un di Paperina col babbo passò
e vide degli alti papaveri al sole brillar...
e lì s'incantò.
La papera al papero chiese
"Papà, pappare i papaveri, come si fa?"
"Non puoi tu pappare i papaveri" disse Papà.
E aggiunse poi, beccando l'insalata:
"Che cosa ci vuoi far, così è la vita..."
"Lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
e tu sei piccolina, e tu sei piccolina,
lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
sei nata paperina, che cosa ci vuoi far..."
Vicino a un ruscello che dirvi non so,
un giorno un papavero in acqua guardò,
e vide una piccola papera bionda giocar...
e lì s'incantò.
Papavero disse alla mamma:
"Mamma', pigliare una papera, come si fa?"
"Non puoi tu pigliare una papera", disse Mammà.
"Se tu da lei ti lasci impaperare,
il mondo intero non potrà più dire..."
"Lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
e tu sei piccolina, e tu sei piccolina,
lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
sei nata paperina, che cosa ci vuoi far..."
E un giorno di maggio che dirvi non so,
avvenne poi quello che ognuno pensò
Papavero attese la Papera al chiaro lunar...
e poi la sposò.
Ma questo romanzo ben poco durò:
poi venne la falce che il grano tagliò,
e un colpo di vento i papaveri in alto portò.
Così Papaverino se n'è andato,
lasciando Paperina impaperata...
"Lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
e tu sei piccolina, e tu sei piccolina,
lo sai che i papaveri son alti, alti, alti,
sei nata paperina, che cosa ci vuoi far..."
A varda sugnanta vers un palch sènich ch’a ved mach chila.