La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Surtia/Surtia 22

←Surtia 21

La Bibia piemontèisa Surtìa (Èsod)

Surtìa 23→

Surtìa

22

La Bìbia piemontèisa - Surtìa 22

La protession ëd la proprietà

¹Cora che n’òm a roba ‘n beu o na feja e a-j vend, a l’avrà da dé andarera sinch beu për beu e quatr feje per feja.

²Cand un làder a l’é sorprèis ëd neuit mentre ch’a fora ‘l mur ëd na ca e a ven massà, la përson-a ch’a l’ha massalo a l’é nen colpèivola d’amassidi. ³Ma se sossì a càpita quand ch’a l’é già surtì 'l sol, a l’é colpèivola d’amassidi. Un làder ch’a l’é ciapà a l’ha da fé la restitussion ëd lòn ch’a l’ha robà. S’a peul nen felo, chiel istess a l’avrà da esse vendù coma në s-ciav për dëdomagé ‘l robarissi ch’a l’ha fàit. ⁴S’a l’ha robà ‘n beu, n’aso, o na feja e s’as trovo ancora viv an sò podej, ël làder a l’avrà da dé andaré ‘l dobi dël valor ëd lòn ch’a l’ha robà. ⁵ Quand cheidun a lassa che sò bestiam a pastura ant ël camp o ant la vigna 'd n'àutr, a l’avrà da dëdomagé ‘l padron con ël mej ëd sò frument o 'd soa vigna.

⁶Cand cheidun a brusa dle ronze e ‘l feu a së slarga fin-a a la proprietà ‘d n’àutr e ch’a në brusa le gerbe, o ‘l gran an pé, o soa antrega produssion, col ch’a l’ha viscà ‘l feu a l’ha da paghene ij dann.

⁷Cand cheidun a arsèiv da n'àutr dij sòld o ‘d beni an depòsit e a-j son robà da ca soa, se ‘l lader a l’é ciapà, la compensassion a l’é dël dobi dël valor ëd lòn ch’a l’é stàit robà. ⁸Ma se ‘l làder as treuva nen, ël padron ëd ca a l’avrà da presentesse dë 'dnans a Nosgnor^[1], e a giurerà d’avej nen robà chiel ij beni ‘d sò compagn^[2].

⁹An tùit ij cas ëd ruse a riguard ëd proprietà, ch’a sia d’un beu, ëd n' aso, ëd na feja, d’un mantel, o d’oget përdù qualsëssìa, ij doi òm ch’a diso d’ess-ne padron a në presenteran ël cas dë 'dnans a Nosgnor: col che Nosgnor a diciarerà colpèivol, a darà andarera a sò compagn na compensassion dël dobi.

¹⁰Cand cheidun a fida a sò vzin n’aso, un beu, na feja, o na bestia qualsëssìa përchè ch’a-j goerna, e cola bestia a meuir, o a ciapa na maladìa, o a l’han portajla vìa, e gnun a l’ha vëddù lòn ch’a l’é capitaje, ¹¹lë vzin a farà giurament dë 'dnans a Nosgnor ch’a l’é nen ëstàit chiel a robé ij beni dl’àutr. Ël padron, anlora a l’ha da aceté ‘l verdet, e gnun pagament a sarà ciamà al prim. ¹²Ma se la bestia a l’era staje përdabon robà, la përson-a ch’a l’é colpèivola ‘d nen avèjla bin goernà a l’avrà da paghé na compensassion al proprietari. ¹³S’a l’é stàita fàita a tòch da na bestia sarvaja, lë vzin a l’avrà da presentene ij rest coma preuva, ma a l’avrà nen da dëdomagela.

¹⁴Se cheidun a ampërmuda na bestia da sò vzin e cola-lì a ciapa na maladìa o a meuir quand che sò proprietari a-i é nen, la përson-a ch’a l’ha ampërmudala a l’ha da paghé na compensassion pien-a. ¹⁵Ma se ‘l proprietari a l’era present, a l’é nen necessaria na compensassion. E gnun-a compensassion a l’é dcò necessaria se la bestia a l’era stàita logià, përchè ‘l pressi dël fit a val coma n’andenis.

Ëd lege moraj e sirimoniaj

¹⁶Se n’òm a 'nciarma na vèrgin ch’a l’era ancora nen ampromëttùa e as cogia con chila, col-lì a l’ha da paghé soa dòta e a l’ha da sposela. ¹⁷Ma se ‘l pare ‘d chila a 'rfuda ‘d lassèjla marié, l’òm a l’ha sèmper da paghé la gifra ch’a corispond a la dòta ‘d na vèrgin^[3].

¹⁸La fomna ch’a pràtica la magìa^[4] a l’ha nen da essje përmëttù ‘d vive.

¹⁹Chi ch’as cobia con na bestia a l’ha da esse condanà a mòrt^[5].

²⁰Chi ch’a smon ëd sacrifissi a d’àutri dio fòra ‘d Nosgnor a l’ha da esse condanà a mòrt^[6].

²¹An gnun-a manera i l’eve da maltraté o crasé ij forësté. Arsovnive che vojàutri midem i j’ere 'd forësté ant ël pais d’Egit.

²²I l’eve nen da dësfruté na vidoa o n’orfanin^[7]. ²³S’i jë dësfrute an qualsëssìa manera e lor a crìjo a mi për ch'i-j lìbera, ëd sicur i scotrai ij sò crij. ²⁴Antlora mia flin-a as anvischerà contra ‘d vojàutri e iv farai meuire an guèra. Anlora a saran vòstre fomne a resté ‘d vidoe e j’orfanin a saran vòstri fieuj.

²⁵S'i amprëste dij sòld a cheidun ëd mè pòpol, al póver ch’a viv an tra ‘d vojàutri, feve nen coma jë strossin: ciaméje gnun anteresse^[8]. ²⁶S’i ciame a cheidun ëd deve sò mantel an gage, dejlo andarera anans che ‘l sol a cala. ²⁷Col mantel a podrìa esse la sola coèrta ch’a l’ha. Coma podrìa-lo deurme sensa? S’i-j deve nen andarera e col-lì a crija che mi i lo giuta, anlora mi i lo scotrài, përch’i son misericordios^[9].

²⁸Bëstëmmié pa contra Nosgnor nì maledì gnun ëd coj ch’a governo vòstra nassion^[10].

²⁹Artardé nen a smon-e le primissie ‘d vòstr arcòlt o vëndumia.

Consacreme ij vòstri prim-génit. ³⁰I l’eve da fé l’istess con ij prim ch’a nasso ëd vòst bestiam, feje e crave. Tutun, lassé set dì con soe mare le bestie ch’a nasso, e peui démje ‘l dì ch’a fà eut.

³¹Comporteve coma na gent ch’am sia consacrà: mangé nen la carn ëd bestie strangolà, nì massà da ‘d bestie sarvaje^[11]. Campeje ai can.

Nòte

1. O “ai giudes”.
2. O “ch’a l’avrà da determiné s’a l’é stàit chiel o nò etc.”
3. Cfr. Deuteronòmi 22:28-29.
4. Cfr. Deuteronòmi 18:10-11.
5. Cfr. Levitich 18:23; 20:15-16; Deuteronòmi 27:21.
6. O "votà a lë stermini"; cfr. Deuteronòmi 17:2-7.
7. 22:21-22 cfr. Surtìa 23:9; Levitich 23:9; Levìtich 19:33-34; Deuteronòmi 24:17-18; 27:19.
8. Cfr. Levìtich 25:35-38; Deuteronòmi 15:7-11; 23:19-20.
9. 22:26-27 cfr. Deuteronòmi 24:10-13.
10. Cfr. At 23:5.
11. Cfr. Levìtich 17:15.