La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Samuel/2 Samuel 16

←2 Samuel 15

La Bibia piemontèisa Prim e scond lìber ëd Samuel

2 Samuel 17→

La Bìbia piemontèisa - 2 Samuel 16

2 Samuel

16

David a ‘rsèiv ëd present da Ziba

¹David a l'avìa pen-a passà 'l cò dël mont, ch’a l'é rivaie ‘ncontra Ziba, sërvent ëd Mefiboset. Chiel a l'avìa na cóbia 'd borich anslà con ël bast, carià ‘d dosent miche 'd pan^[1], na senten-a 'd fogasse d'uva pàssola e sent cavagne ‘d fruta dë stagion con n'óiro ëd vin^[2]. ²Ël rè a l'ha ciamaje a Ziba: “Përchè portes-to tut sòn?”. Ziba a l'ha rësponduje: “J'aso a son për la famija dël rè, përchè a peusso cavalchéje, ël pan e la fruta dë stagion a son da mangé për ij sò òm, e 'l vin  për arlameve dal desert”. ³Ël rè a l'ha ciamaje: “Andova é-lo 'l fieul ëd tò padron?”. Ziba a l'ha rësponduje al rè: “A l'é restà a Gerusalem, përchè a l'ha dit: ‘D'ancheuj la casà d'Israel a tornerà andaré 'l regn dij mè grand’”.  ⁴Ël rè a l'ha dije a Ziba: “Tut lòn ch’a l'era 'd Mefiboset adess a l'é tò. Ziba a l'ha rësponduje:  “Mi 'm pròsterno ‘dnans ëd ti. Che i peussa sèmper gòde ‘d tò favor, mè sgnor e rè”.

Simei a malediss David e ij sò òm

⁵Ant ël moment che 'l rè a l'é rivà^[3] a Bacurim, varda-lì che n'òm, ciamà Simei, fieul ëd Gera, ëd la midema famija 'd Saul, a sauta fòra e, avzinandzje, as buta a brajeje contra. ⁶Mentre che ‘l pòpol e ij soldà ch’a l’ero dantorn a David a soa drita e a manca a vnisìo anans fasendje da scòrta, chiel a l’era butasse a pijé a prassà ‘l rè David e ij sò sërvent^[4]. ⁷Antramente ch’a crijava soe maledission, Simei a disìa: “Va via! Spariss da sì! Ti, òm sangonari, canaja^[5]! ⁸Nosgnor a l'ha castijate për tut ël sangh che it l'has spantià ant la casà 'd Saul, përchè it l'has vorsù regné a sò pòst. Adess ël Signor a l'ha dàit ël regn ant le man ëd tò fieul Absalom. Ël maleur a l'é dzora 'd ti, përchè it ses n'òm sangonari”.

⁹Anlora Abisai fieul ëd Zeruia a-j dis al rè: “Përchè cost can mòrt dovrìa-lo maledì ël rè, mè sgnor? Lasme andé che i-j tajo la testa!”. ¹⁰Ma 'l rè a l'ha dije: “Còs podomne fé, fieuj ëd Zeruia? Se chiel a crija contra, a l’é përchè ch’a l’é stàit Nosgnor ch’a l'ha dije: ‘Malediss David!’ Chi a podrà anlora dije: ‘Për che motiv has-to fàit sòn?’”. ¹¹Peui David a l'ha dije a Abisai e ai sò servitor: “Vëdde, pròpi mè fieul, mia carn e mè sangh, a sërca 'd masseme, e l’istess a veul fé cost Beniaminita! Lasselo ch’am maledissa, përché a l’é Nosgnor ch’a l’ha dije ‘d felo! ¹²Miraco, Nosgnor a tnirà cont ëd mè magon^[6] e am rendrà bin për mal al pòst ëd la maledission d'ancheuj”.

¹³Parèj che David e soa gent a l'han seguità soa stra, combin che Simei ch’a marciava an sël coston da l'àutra banda dla colin-a, a andasìa anans a maledì David e an tirandje contra ‘d pere e ‘d tèra. ¹⁴A la fin ël rè e tut ël pòpol ch'a l'era con chiel a son rivà strach e svers a soa destinassion, andova che David a l'é arlamasse.

Ël consèj d’Achitofel

¹⁵Antant Absalom e tut ël pòpol, j’òm d'Israel, a son rivà an Gerusalem, Achitofel a l'era con chiel. ¹⁶Anlora Cusai l'Archita, amis ëd David, a l'ha dije: “Longa vita al rè! Longa vita al rè!”. ¹⁷Absalom a l'ha dije a Cusai: “Ciames-to costa-sì la lealtà ch’it l’has për tò amis? Ses-to pa partì con chiel? ¹⁸Cusai a l'ha replicà: “Nò^[7]. Mi i sarai leal a col che Nosgnor, e costa gent e tuti j'òm d'Israel a l'han sernù. ¹⁹Dël rest, chi dovrìa-ne serve? A dovrìa pa esse sò fieul? Coma che i l'hai servì tò pare, parèj i servirai ti.

²⁰Anlora Absalom a l'ha dit a Achitofel: “Dane ‘n bon consèj. Còs dovrìo-ne fé?” ²¹Achitofel a l'ha responduje a Absalom: “Va a cogete^[8] con le concubin-e 'd tò pare. Tut Israel a vnirà a savèj che ti 't ses rendute arpugnant a tò pare e anlora tùit ij tò partigian a saran motivà a dete ‘l sò apògg ëd lor”.²²Donch, a l’han drissà na tenda an sla trassa, e Absalom a l'é andàit a cogesse con le concubin-e 'd sò pare an facia ‘d tut Israel^[9].

²³An coj di ël consèj d'Achitofel a l'era considerà tant 'me n'arvelassion profética. Sia David che Absalom a l'avìo sempe tenù an considerassion granda ij consèj d'Achitofel.

Nòte

1. La tradussion a séguita ël Qere (קְרֵי= lòn che venta lese) e vàire manoscrit ebràich medievaj ant la  letura 'd וְהַלֶּחֶם (vhallechem, "e 'l pan") pitòst che וּלְהַלֶּחֶם (ulhallechem, "e al pan") . La sintassi dël Masorétich a l'é ambelessì confondùa da la ripetission a dzoneus ëd la preposission, facilment ciapà da la paròla 'd prima.
2. Cfr. 2 Samuel 9:9-10.
3. An ebràich "a l'é vnùit a". La forma dël verb ant ël masorétich a l'é dësparìa. Cheicadun a l'ha pì car lese וַיַּבֹא (vaijavo) pitòst che וּבָא (uva', perfet con vav), ma sòn a l'é n'esempi andova la costrussion narativa 'd qatal a fà da 'ntrodussion a na sena neuva.
4. O: “”ufissiaj”.
5. O: “përvers”. Hebr. “òm ëd Belial”, bon a nen!
6. Difìcil ël test ebràich ambelessì. A sarìa mej lese con jë LXX, la Pessità sirìaca e la Volgata בְּעוֹנִי (b<nowini>'onji, "dzora 'd mia aflission") pitòst che 'l Chethiv dël masorétich בָּעַוֹנִי (ba'avoni, "an sla mia trasgression"). Antramentre costa letura 'd Chethiv as capiss tant 'me un genitiv ogetiv (visadì "l'eror o ël magon përpetrà ansima 'd mi"), che a l'é pa vàire ebràich. Ël Qere dël masorétich בְּעֵינֵי (b'eni, "ai mè euj"), a l'é ciapà tant 'me sinedoche për  " mie lerme",che as propon pa come significà probàbil. La parola ebraica a l'é un dij sopherim tiqqun, o "coression djë scriba".
7. An ebràich "Nò a col che Nosgnor a l'ha  sernù, e costa gent, e tui j'òmo d'Israel, mi i sarai e con chiel i restrai." La tradussion a séghita ël Qere ant la  letura 'd לוֹ ( lò, "[sarai] për chiel") pitòst che 'l masorétich לֹא (lò', "[i sarai pa]"), che ambelessì a l'ha pòch sens.
8. An "avzinandze", ël verb בּוֹא (bò') con la preposission אֶל ('el) a veul dì "vnì a" o "avzinandze", ma a ven ëdcò dovrà tant 'me eufemism për relassion sessuaj.
9. Cfr. 2 Samuel 16:5-13.