La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Re/2Re 18

←2 Rè 17

La Bibia piemontèisa Lìber dij Rè

2 Rè 19→

La Bìbia piemontèisa - 2 Rè 18

2 Rè

18

Ël regn d’Esechia an Giuda

¹Esechia, fieul d'Acas a l'é anandiasse a regné an Giuda ant ël ters ann dël regn ëd rè Osea an Israel. ²A l'avìa vintessinch agn cand ch'a l'é dventà rè e a l'ha regnà an Gerusalem për vinteneuv agn. Soa mare a l'era Abija, la fija 'd Zecaria. ³Chiel a l'ha fàit lòn ch'a l'é bon a j'euj 'd Nosgnor, giusta coma sò antich David a l'avìa fàit. ⁴A l'ha decretà ch'a fusso dësblà ij santuari pagan e abatù ij paloch d'Asera. A l'ha fàit a tòch la serp ëd bronz che Mosè a l'avìa fàit^[1], përché 'l pòpol d'Israel a-j ësmonìa 'd sacrifissi. La serp ëd bronz a l'era ciamà Necostan.

⁵Esechia a l'avìa fiusa an Nosgnor, ël Dé d'Israel. S'i vardoma ij ré 'd Giuda ch'a-i son ëstàit anans o apress ëd chiel, gnun d'àutri a l'ha savù portesse tant bin coma chiel. ⁶A l'é restà fedel a Nosgnor an tut e a l'ha fàit ubidiensa con gran soen a tùit ij comand che Nosgnor a l'avìa dàit a Mosè. ⁷Parèj, Nosgnor a l’é stàit con chiel, Esechia a l’ha avù ‘d bon ésit an tut lòn ch’a fasìa. A l’é arvirasse contra ‘l rè d’Assiria e a l’é arfudasse ‘d pagheje ‘d tribut. ⁸A l’ha ‘dcò butà an derota ij Filisté fin-a a Gasa e a sò teritori, dai sò avampòst fin-a a soe sità fortifià.

⁹Ant ël quart ann dël regn ëd rè Esechia, visadì ël sétim ann d'Osea fieul d'Ela, rè d'Israel, Salamaneser Rè d'Assìria a l'ha marcià contra 'd Samaria e a l'ha assediala. ¹⁰Tre agn pì tard, ch’a l’era ‘l ters dël regn d’Esechia e l’ann ch’a fà neuv ëd ël regn d’Osea an Israel, Samaria a l’é crovà. ¹¹An col temp-lì, ël rè d’Assiria a l’ha fàit deporté j’Israelita an Assiria e a l’ha stansiaje an le colònie ‘d Chelach, arlongh le rivere dël fium Cabor a Gosan, e ant le sità dij Medi. ¹²Sòn a l'é rivaie përchè lor a l'avìo pa scotà ‘l Signor sò Dé e a l'avìo s-ciapane l'aleansa sensa avèj scotà nì butà an pràtica tut lòn che Mosè, sërvent dël Signor, a l'avìa comandà.

L’Assiria a ‘nvad Giuda

¹³Ant l'ann che a fà quatòrdes ëd rè Esechia, rè Senacherib d'Assiria a l'ha tacà e ciapà tute le sità fortificà ‘d Giuda. ¹⁴Rè Esechia 'd Giuda a l'ha mandaje a dì al rè d'Assiria an Lachis: “I l’hai fàit mal. It pagherai qualsëssìa tribut ch’it ëm ciame, basta che ti të slontan-e da ‘mbelessì”. Parèj che 'l rè d'Assiria a l'ha ciamaje a rè Esechia 'd Giuda, ëd paghé tërzent talent d'argent e tranta talent d'òr. ¹⁵Për podèj buté ansema tuta cola gran soma, rè Esechia a l’ha dovù dovré tute le ròbe pressiose ch’as trovavo ‘nt ël Templi ‘d Nosgnor e ant ël tesòr dël palass real. ¹⁶Esechia a l'ha fin-a fàit dëstaché le pòrte dël Templ ëd Nosgnor e jë stibi d'òr ch’a l’avìa fàit amplaché d’òr: tut a l'é stàit consignà al rè d'Assiria.

¹⁷Malgré lòn, ël rè d’Assiria a l’ha mandà sò comandant an cap, sò comandant da camp e sò gran copé da Lachis con na gròssa armeja për confrontesse con rè Esechia a Gerusalem. A l’han pijà posission aranda dl' aquedot ch’a forniss d’eva la pissin-a dë dzora, davzin a la strà ch’a men-a al camp dël lavandé. ¹⁸A l’han convocà là rè Esechia, ma a sò pòst Esechia a l’ha mandaje ij sò ufissiaj Eliachim fieul ëd Chilchia, mèistr ëd ca, compagnà da Sebna lë scrivan e Joach fieul d'Asaf, archivista.

Senacherib a mnassa Gerusalem

¹⁹Anlora ‘l gran copé dël rè d’Assiria a l’ha dit ëd deje a Esechia cost messagi-sì:

“Sossì a l’é lòn ch’a dis ël gran rè d’Assiria: ‘Da ‘ndova ch’a seurt tuta cola blaga ch’it l’has, ch’at fà tant fiusos? ²⁰Penses-to che mach ëd paròle a peudo pijé ‘l pòst ëd la vajantisa e dla fòrsa dj’arme? Chi ch’a l’é col ch’it jë das la fiusa për podèj arvirete contra ‘d mi? ²¹Varda, ti 't l'has fiusa an costa cana s-ciapà ch'at farìa da pontel, che a l'é l'Egit e che at intrerà ant la man an përtusàndla a tuti coj ch’as pogeran ansima; parèj a sarà Faraon rè d'Egit për tuti coj ch’a l'avran fiusa an chiel! ²²Miraco vojàutri 'm direve: ‘Noi i l'oma fiusa ant ël Signor nòst Dé’. Ma Esechia a l'é un che a l'avìa dësblà ij sò santuari e autar, an comandand a la gent ëd Giuda e Gerusalem: ‘Vojàutri 'v prostërnereve mach dë 'dnans ëd cost autar an Gerusalem!’. ²³Foma na scomëssa: Se ti ’t podras procurete ij sivalié ch’a-j monteran, it darai mi doimila cavaj! ²⁴Con toa armeja, ch’a l’é motobin cita, coma podries-to mach pensé ‘d dësfidé fin-a ‘l contingent pì fiach ëd le trope ‘d mè padron? It podries nen felo gnanca con l’agiut dij chèr ëd guera e dij sivalié d’Egit! ²⁵Pì ‘d lòn, é-lo pa forse conform al vorèj ëd Nosgnor che mi i son vnùit contra dë sto pais për dësblelo? Ël Signor midem a l'ha dime: Va contra dë sto pais e dëstrùvlo!”.

²⁶Eliachim fieul ëd Chilchia, Sebna e Joach a l'han rësponduje al gran copé: “Parla, it në pregoma, ai tò sërvent an aramàich, përchè nojàutri i lo comprendoma bin; parla pa an ebràich, përché la gent ch’a l'é an sle muraje at podrìa sente e capilo!”. ²⁷Ël gran copé a l’ha replicaje: “Penses-to fòrsi che mè padron a l’ha mandà cost message mach a ti e a tò padron? Chiel a veul che tùit a lo sento, përché l’ora ch’i butroma l’assedi a costa sità, lor a patiran ansem a ti. Lor a l’avran tanta ‘d cola fam ch’a saran obligà a mangé soa merda e tanta ‘d cola sèj ch’a l’avran da bèive sò piss!”.

²⁸Anlora ’l gran copé a l’é aussasse e a l’é butasse a crijé an ebràich^[2] con tuta la vos ch’a l’avìa adressand-se a la gent ch’a-i j'era an sij murajon: ‘ Scoté la paròla dël rè pì grand, dël rè d'Assiria. ²⁹Sòn a l'é lòn che a dis ël rè: Feve pa angabiolé da Esechia, përchè a podrà pa libereve da mia man! ³⁰Che Esechia a vada pa a feve buté fiusa an Nosgnor, an disend: ‘Sicura, Nosgnor an libererà, costa sità a sarà pa butà ant le man dël rè d'Assiria’. ³¹Scoté pa Esechia! Costi-sì a son ij termo dl’oferta ch’av fà ‘l rè d’Assiria: ‘Fé la pas con mi - doverté le pòrte e seurte. Anlora tùit a podran seguité a mangé da soa vigna e da sò fié e bèive d'eva da soa sisterna. ³²Fin-a 'l moment che mi i ven-a a pijeve për porteve ant un pais parèj dël vòst, un pais che a produv forment e most, na tèra 'd pan e 'd vigne, un pais d'uliv e d'amel. Anlora vojàutri i vivreve e i meuirireve pa. Serne la vita al pòst ëd la mòrt!. ³³A l'han mai, miraco, ij dio dle nassion liberà sò pais da la man dël rè d'Assiria? ³⁴Dov é-lo 'l dio d'Amat e d'Arpad? Andova ch’a son le divinità 'd Sefarvaim, Ena e Iva? Dabon, han-ne miraco liberà Samaria da mè podèj? ³⁵Chi é-lo an tra tuti sti dio dle gent, ch’a l'àbia mai liberà sò pais da mia man? Podra-lo 'l Signor liberé Gerusalem da mè podèj?”.

³⁶La gent, contut, as në stasìa ciuto e a l’han nen dit na paròla, përchè Esechia a l’avìa comandaje ‘d nen rëspondje. ³⁷Anlora Eliachim fieul ëd Chilchia, mèistr ëd ca, compagnà da Sebna, scrivan e da Joach fieul d'Asaf, archivista, a son presentasse da Esechia con le vestimente s-ciancà për segn ëd dësperassion e a l'han arportaje lòn che 'l gran copé a l'avìa dit.

Nòte

1. Cfr. Nùmer 21:9.
2. O “ant ël dialèt dij Giudé”.