La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Giudes/Giudes 15

←Giudes 14

La Bibia piemontèisa Giudes

Giudes 16→

Liber dij Giudes

Pàgina arvëdùa da Majo Galin-a

15

L’arvangia ‘d Sanson

¹Càiche temp da là, ant ij di dl'amson dël gran, Sanson a l'é ancora andàit a trové cola ch’a l’avìa sernù coma soa fomna. A l'ha portaje un cravòt e a l'ha dije: “I veuj intré da mia fomna an soa stansia^[1]!”. Ma sò mëssé a l'ha pa lassajlo fé. ²A l'ha dije: “I chërdìa pròpi^[2] che ti 't l'avèisse arpudiala e parèj che i l'hai daila a tò cambrada; soa seure é-la pa pì bela che chila? Pijitla donch a sò pòst!”. ³Ma Sanson a l'ha rësponduje: “Sta vira, i sarai pa colpèivol anvers ij Filisté, se i-j farai dël mal”. ⁴Sanson a l'é andàit via e a l'ha ciapà tërzent volp; a l'ha pijàit ëdcò ëd tòrce a vent, gropà cova con cova dle volp e butaje un flambò an tra le doe cove. ⁵Peui a l'ha anviscà le tòrce, a l'ha lassà andé le volp për ij camp ëd gran dij Filisté e brusà le capale ambaronà, ël gran ancora an pé e fin-a le vigne e j'olivé. 1⁶Ij Filistè a son ciamasse: “Chi é-lo ch'a l'ha fàit sòn?” A son vnùit a savèj: “A l'é stàit Sanson, gënner dl'òm ëd Timna, përchè sò mëssé a l'é pijasse andaré soa fomna e a l'ha dajla a sò cambrada”. Anlora ij Filisté a son montà e a l'han brusà viv chila e sò pare. ⁷Sanson a l'ha dije: “Da già che vojàutri i seve comportave përparèj, mi i chiterai pa fin-a che i sia piame l'arvangia 'd voi^[3]. ⁸E a l'ha patlaje un dzora dl'àutr, e a l'ha fane un masel gròss. Peui a l'é calà e a l'ha trovà sosta drinta la balma dla rochera d'Etam.

Sanson e la massëlla 'd borich

⁹Anlora ij Filisté a son vnùit giù e a l'han butà camp an Giuda e a l'han fàit ravagi^[4] fin-a a Lechi. ¹⁰J'òm ëd Giuda a l'han dije: “Për che motiv ses-to vnù a fene la guèra?” Coj-lì a l'han rëspondù: “I soma vnùit a gropé Sanson për feje a chiel lòn ch'a l'ha fàit a nojàutri!”. ¹¹Parèj, tremila Giudé a son calà ant la balma dël priòch d'Etam e a l'han dije a Sanson: “Sas-to pa che ij Filisté an fan da padron? Còs has-to fane?” Chiel a l'ha rësponduje: “Lòn ch'a l'han fàit a mi, mi i l'hai faje a lor!”. ¹²A l'han dije: “I soma vnùit giù për gropete e butete ant le man dij Filisté”. Sanson a l'ha arbatuje: “Feme giurament che vojàutri im massereve pa”. ¹³Coj-lì a l'han rësponduje: “Nò, it groperoma mach, e it butroma an sò podèj ëd lor, ma sensa massete!”. Anlora a l'han gropalo con ëd cordon neuv e a l'han falo monté da la rochera. ¹⁴Antramentre che a rivava a Lechi e ij Filisté a-j vnisìo ‘ncontra con crij d'argiojissansa, lë Spirit ëd Nosgnor a l’é ‘mpadronisse ‘d chiel e ij soastr ch'a l'avìa ai brass a son vnùit tant 'me filsele 'd lin brusatà dal feu e le còrde a son tombà dësfàite da le man. ¹⁵Chiel a l'ha trovà na ganassa d'aso ancora frësca, e, dëstendùa la man, a l'ha ciapala e, për sò mojen, massà mila òm. ¹⁶Sanson a l'ha dit: “Con la massëlla d’un borich, i-j l'hai maslaje da bin^[5]! Con la ganassa d'aso, i l'hai frapà mila òm!”. ¹⁷Finì ëd parlé, a l'ha campà via la massëlla. Për lòn, col leugh a l'é stàit ciamà Ramat-Lechi^[6]”.

¹⁸Peui a l'ha avù tanta sej e a l'ha pregà Nosgnor an disend: “Ti 't l'has acordane sta vitòria gròssa për mojen ëd tò servent; adess dovrai-ne meuire 'd sèj e tombé ant le man dij nen-sirconcis?”. ¹⁹Anlora Dé a l'ha s-ciapà 'l ròch angavà ch’a l'é a Lechi e a l'é s-cionfaie d'eva. Sanson a l'ha beivù, sò spìrit a l'é arlamasse e a l'ha torna arciapà soe fòrse. Për lòn col adoss a l'é ciamasse Acore: a l'é ancora a Lechi al di d'ancheuj. ²⁰Sanson a l'é stàit giùdess d'Israel për vint ani, al temp dij Filisté.

Nòte

1. Ebràich: "I vado da mia fomna ant la camera da let". L'espression ebràica בּוֹא אֶל (boel, "andé a, intré") a l'ha soens conotassion sessuaj. La forma coortativa valadì amperativ indiret dovrà da Sanson a peul esse voltà tanme indicassion d'arsolussion ("I veuj andé") o arcesta ("lasme intré").
2. Ebràich: "an disend, i l'hai dit." La forma an prima përson-a d' אָמַר ('amar, 'dì, parlé') dle vire a mostra auto-riflession. Ël pare dla fija a deuvra l'anfinì assolù për deje pì énfasi.
3. Ël Niphal ëd נָקָם (naqam, "vendiché, pijesse arvangia") seguità da la proposission in a l'ha la fòrsa "ëd vendichesse". Vëdde 1 Samuel 18:25; Geremìa 50:15; Esechiel 25:12.
4. O "spantià, sbardlà". Il Niphal di נָטָשׁ (natash) a l'ha 'l midem sens an 2 Samuèl 5:18, 22.
5. Ël significà precis ëd la sconda metà dla riga (חֲמוֹר חֲמֹרָתָיִם, camor camoratajim) a l'é pa sicur. La tradussion a veul che la frase a veuja dì "un baron, doi mugg" e a s'arferissa a le caterve 'd cadàver e carope sbardlà an sël camp ëd bataja. D'àutre opsion a ancludo: (a) "I l'hai fàit borich ëd lor" (cfr NIV, vëdde C. F. Burney, Giùdess, 373, për na discussion da costa mira, che a buta ansema un verb denominativ dal nòm aso); (b) "I l'hai dëscortiàje da binרמר;(c) "I l'hai ciapaje a l'avàit con fòrsa contra 'd lor", che a presupon ël verb חָמַר (camar, "arbeuje, sc-iumé, mossé, beuje").
6. Visadì: l'autura dla ganassa.

---