Anònim/Sant Giors

Cher, 25 Luj 1321

|Tël nòm ëd Nosgnor Gesù Crist amen. Dl'ann da soa natività MCCCXXI a la quarta indission, ëd Saba, dì vintesinch dël meis ëd Luj, ant ël pien e general consej dla Companìa 'd Monsù Sant Giòrs ëd Cher a la ciocà e a la vos dij crijor ant la Cà dla dita Comun-a 'd Cher, a la solita manera e tuit congregà, a l'è stait statuì e comandà da col consej e da coj consejè dël dit consej e daj resior dla dita companìa, che donch a j'ero an grand numer e gnun ëd lor dëscrepant, apress avej fait solenn diciairassion, che ij sotsignà quatsent òm a son e a deuvo esse dla dita companìa e as deuv sërne n'ospissi ch'a sarà l'ospissi dla Companìa 'd Sant Giòrs, j'òm a deuvo e a son angagià për drit e për semper mè consejè, e ij cònsoj e j'òm ëd la companìa lealment e an bon-a fe a deuvo nen clinè ëd comand, gavà mach coj ch'a son sensa utijtà për la dression dla companìa. E se la dression a antërven përchè cheich person-a ch'l'è nen dla companìa o as fa ferì o damagiè o a feriss chel o a da 'd consej favoreivoj a ferì, se cola a antërven d'aor a nans gnun dla companìa a deuv ferì o damagiè cheidun d'aut o 'd cheich ch'a son nen dla companìa o con che a fa guera për sò cont. Ij sotsignà quatsent òm dla dita companìa a son tnù e a deuvo precisman e sensa bëstantè portè e parej consegnè j'arm, visadì falcastr, visarma e soa spà o massa e soa taulassa e tut lòn portà da col o coj dla dita companìa, ch'a l'han avù o a l'han ël dit gener ëd dëscòrdie e l'arvangia ch'as fa për sta ferìa, fin-a che o col ch'a sostnìa la dëscòrdia o col a che a sarìa staita faita sta ferìa, o a tramuda l'arvangia an pas o a riva a la concòrdia con sòj aversari, andandje ansema, tornand a stè con col ch'a l'avìa la dëscòrdia e companiandlo. Donch an cas d'arvangia fè parej che mincadun ëd coj quatsent òm a l'è tnù e a deuv precisman, dnans j'aut compagn e dcò dnans Dè, fè e mnè nans efetivman përparej con coj dla dita companìa ch'a deiso arvangia përcotend.

|La Companìa 'd Sant Giòrs dël pòpol ëd Cher |A lo nom del nostr Segnor Yhesu Christ amen. A l’an de la ssoa natività MCCCXXI a la quarta indicion, en saba a XXV dì del meis de loign, en lo pien e general consegl de la compagnia de messer saint Georç de Cher a son de campana e a vox de crior en la chaxa de lo dit comun de Cher al mod uxà e congregà, el fu statuì e ordonà per col consegl e per gle consegler de lo dit consegl e per gle rezior de la dicta compagnia, gle qual adonch li eren en granda quantità e gniun de lor discrepant, fait apres solemn partì, che gly infrascript quatrcent homegn de la ditta compagnia seen e debien esser perpetuarmeint e se debien nominer un hospicii [co] ço è hospicii de la compagnia de sein Georç, i quagl homegn debien e seen entegnù perpetuarmeint consegler a adrit e learmeint la ditta compagnia e i consol e gli homegn de colla compagnia a bona fay no declinand a alcunna voluntà se no a chunna utilità del corp de colla compagnia.
E se el entrevenis, que Dee n'el vogla, que alchuna persona que ne fus de la ditta compagnia o veirament feis ferir o vulnerer o veirament "fos" a fer la ditta ferua o veirament deis consegl vo favor o se el entrevenis de houre en aint que alchun de la dita compagnia feris o vulneras alchun o alchuign qui no fossen de la ditta compagnia o com chol o veyrament prandes querra com lor, que gle infrascript quatrcent homegn de la ditta compagnia see entegnù e debien pecixament e sença tenor porter e deferir pareysament arme, ço è falchastr, iuxerma o sea spa o maça e braçagl o sea tavolaça, tant quant porterea col o coigl de la ditta compagnia, i quagl haveren o aves la ditta discordia, e tant quant la vindita se feis de la ditta ferua, de fin a tant que col qui avea la discordia, o a chy a serea faita le ditta ferua, o qui ferea la ditta vendita a pas, o se a concordia pervenis con y soy aversarii a ender e retorner e ester con col qui avea la dita discordia e col encompagner; a la qual vinditta fer coigl quatrcent homegn e chun de lor seen entgnu e debien precixament enter ardoign de la dita compagn e etiamdee fer e percurer con effet con coigl de la dita compagnia que la vindita de la percussion que se ferea a coigli de la dita compagnia se faza e se debbia far semigliantement.
Oltra de zo ayant espressament dit que se entraveness que alchun chi ne fos de la dita compagnia feris, o feis ferir, o fos a fer cola percussion, o deys conseigl eytori o favor, o vulneras alcun o alcoign de colla compagnia, e col o coigl de la dita compagni qui seen feruy se vendicassen, o feissen la vindita en mod de lo dit malificy en col o coigl qui sea en alchoign de cola parentela, qui no fos de cola compagnia que o rezior o sea y rezior de la dita compagnia que sera enloura o que seren en cola compagnia, e gle omen de cola compagnia e la dita compagnia seen entegnu, e debien precisament e senza tenor, e sot la peina band de cent lire de astesan per chun rezior, extraher e fer extraher de laveyr de colla compagnia, col o coigl qui feren la dita vindita, e y lor coavitor varder senza dagn, o fosen i dit coaiutor de la ditta compagnia, o no, e in se fer oura cum efet e compir que ossea dan, e se debia der a col, o a coigl qui feren la ditta vindita, bonna pax e ferma concordia conta coigl, contra i quagl sarea faita, e con tuit glaitre de la lor parentela, o fossen, o veirament no fossen de la dita compagnia, e lor costrenzer a fer la dita pax infra doy meis poi que la ditta vindita serea faita per la vigor de la dita compagnia, e se el entreveniss, que col o coigl contra el qual se ferea la dita vinditta, e coigl de la soa parentela, o sea dela la lor parentela, o fossen de la dita compagnia, o no, no voressen consentir en la dita pax fer sarament, e sot cola meysma peyna metir la man a l'arma, prest e rebustament, e corer contra coyl qui nevoren consentir en la dita pax, e lor tuit en tuit mod qui poran costringer 'nzò qui fazen la dita pax, e cola pax observer, e seent entegnu perpetuarment incorota in se, e en tal manera sea costreit per col e tuit glatre de la soa parentela a far la dita pax, e a tenir cum effet per lo rezior o per gle rezior de colla compagnia, e per la compagnia soudita;
que se col o coigl de soa parentela ne volessen far la dita pax, o faita tenir, que o rezior, o sea i rezior de la ditta compagnia e colla compagnia sea entegnu precisament vaster encontent i soi ben enterament, e minch an, e tenir vastà perpeturament soe chassa vigne, choiv e prai, de ci a tant que i averan consenti en la ditta pas; e se alcun de la ditta soa parentela poi que i predit ben fossen vasti, deissen alor alcun consegl eitori o sostegn pareisament o privià, que i ben de col o de coigl qui deran coi tai consegl eitori o favor, le debien tenir sempliglantment devaster e tenir minch an vasteri in se com el è de sor e dit; e se alcuna persona qui fossen de cola compagnia, o no, fossen deir o feis alcun mal o injuria en la perona, vo en le cosse se col o de coigl, qui ne voren far la ditta pas, que cola tal persona qui averei dait col mas sea extract semiglantemeint senza dagnper la ditta compagni, e eciam dco conservà.
I quagl quatrcent tute vote e chuma vota exiunt a lor o comandà, o crià, o veirament alcun autr segn ordonà a fer de la part del rezior de la ditta compagnia, a zò qui venissen a lor con arma o senza arme, qui debien venir ao loo la onde lo sit rezior, o sea i rezior fossen, o là onde i ferien crier lassà chuna cossa a fer per acumpir le dissori ditte cosse e i lor comandament, e col que a lo dit rezior ossea i rezior piasirà, e l'onor e lo profit de la ditta compagnia per la vertù del sarament e sot la peina e band de X lire de astesan per chun e per chuna vota, e eciam de porter l'arme tant quant a lo dit rezior, o sea gli rezior de la compagnia seen antegnu, e debien minch an del meir de luign fer appeler e rezercher lo dit hospici de i dit quatrcent; e se el entreveniss que alcun fos mort, de fer e suroger un aotr bon e sufficient en lo de col dit passà de costa vita presente, insì que sempr mai lo dit hospici remagna en la entera quantià a nòmer de quatrcent; i quagl quatrcent debien jurer de attender e de observer cum effet tote le prendite e singole cose e que tuit i quatrcent abien lo escu a l'arma de seint Georgz; le quagl tute e singole cosse vaglen e tegnen, e se debian perpetuarmeint observer per lo rezior, ossea per li rezior de la ditta compagnia, e per gli univers omegn de colla compagnia infrascript e la volontà e declaracion semper de col o de coil qui averen la discordia in se com el è dit dessori;
e de notra part de faza e se debia fer bublic instrument a chun qui uxa, lo quar instrument sempr se debia observer in se, com s'el prendit capitol se trovas script en lo volùm de capitor de cola compagnia in se com gli aitr capìtor de la compagnia; e se alcun feis, dies o cenis contra la prendita, o alcuna delle prendite cosse, que o sea se reputa e se possa appeler de tuit treitor e rebel de cola compagnia, e contra col se possa e se debia proceer insì, com se a l'aves metro la man en alcun'om de la dita compagnia. La qual capitor sea frem e precis, e ne se possa remover; ma se debia per chun rezior o reziogl e omegn de la ditta compagnia attender e observer sot la peina e band de vint e V lire de astesan per chun e per chuna vota, oltra tute le aitre e singule pene que se contenen desori, neint de mein remaneint tuit gli atre capitor de la dita compagnia en col qui fossen pi fort en lor fermeza, en col veirament que al present capito fos pi fort de gli altri sea derofatori vo otra dit; e excepta que si alcun de la dita compagnia stasent for de la jurdicion del comun de Cher aves discordia con alcun o alcoign qui no fossen de Cher o del poeir, que lo prendit capitor no abia loo quant a porte le arme, en le aitre cosse veirament remagna en la soa fermezza. Amen.

Fòrmola dël giurament
Vos domini rectores de la compagnia de messer saint Georz e del pòvor de Cher el vostr sarament serà tal: o jurerai al seignt De e vangere de rezer e mantenir a bonna fai e senza engàn ni dol, le cosse, le persone e le rassoign de la compagnia de tuta vostra possenza e forza, juxta i capitor e gli Statut de la ditta compagnia, e mancant capìtor, o sea statut second le bonne usance aprovai, e capitor ossea consuetuden mancant second le lai romane tant e se denar, o sea ceins o rassoign de colla compagnia perveran a le vostre main, colle tagl cosse salverai, e ferai salver e varder; e cola tal monea e rassoign no lasserai occuper a gnuna persone, nè de colla ferai alcun don, e colla compagnia e 'nreziment lasserai second el mod e la forma de capìtor de cola compagnia.
Sic jurabunt, etc.